Sạt lở bờ sông tại Bến Tre diễn biến phức tạp

Hiện tại, sạt lở bờ sông trên địa bàn tỉnh Bến Tre đang diễn biến phức tạp, nhiều vị trí có nguy cơ sạt lở nguy hiểm, nhất là ở khu vực các cồn, công trình đê bao, bờ bao, đường giao thông, nguy cơ gây ảnh hưởng, thiệt hại đến nhà ở, sản xuất và dân sinh trong khi nguồn kinh phí để đầu tư xây dựng, gia cố sạt lở rất lớn, vượt quá khả năng cân đối của địa phương.

Theo UBND tỉnh Bến Tre, để phòng, chống sạt lở trong, địa phương tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc các ý kiến chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy về phòng chống thiên tai và phòng chống sạt lở. Qua đó, nhằm tiếp tục phát huy tính chủ động, tích cực của các ngành, các cấp và người dân trong phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, sạt lở trong thời gian tới.

Tỉnh rà soát, thống kê các đối tượng bị thiệt hại do thiên tai, sạt lở để kịp thời hỗ trợ; rà soát các đối tượng cần phải di dời chỗ ở đến nơi an toàn và thực hiện vận động, di dời giúp người dân ổn định cuộc sống, khôi phục sản xuất, đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng, đúng quy định.

Ngành chức năng tỉnh theo dõi chặt chẽ diễn biến triều cường, mưa lũ, mực nước trên các sông, kênh rạch và thông báo thường xuyên, kịp thời đến chính quyền, người dân và các chủ đầu tư công trình ven sông, kênh rạch biết để chủ động phòng tránh, nhất là các khu vực trũng thấp, ven sông, các cồn. Đồng thời, địa phương rà soát các khu vực dân cư đang sinh sống ven sông, rạch, đặc biệt những khu vực đang có diễn biến sạt lở và có nguy cơ sạt lở; sẵn sàng phương án sơ tán, di dời dân ra khỏi vùng nguy hiểm để đảm bảo an toàn cho người và tài sản khi cần thiết.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Bến Tre, qua rà soát, thống kê trong giai đoạn từ năm 2015-2024, trên địa bàn tỉnh Bến Tre có khoảng 102 điểm sạt lở bờ sông, với chiều dài sạt lở khoảng 83,6 km. Riêng trong 9 tháng năm 2024, tỉnh xảy ra 12 vụ việc sạt lở bờ sông, gây thiệt hại đến tài sản, nhà ở, đất đai của người dân và cơ sở hạ tầng tại các địa phương (sạt lở, ảnh hưởng hơn 400 m đường giao thông, bờ bao; 12 căn nhà ở; 60m bờ kè; hơn 300 m bờ sông; mất khoảng 4 ha đất sản xuất; ngập khoảng 3 ha cây ăn trái). Đặc biệt, từ năm 2021 đến tháng 9/2024, UBND tỉnh Bến Tre đã ban hành 3 quyết định công bố tình huống khẩn cấp sạt lở bờ sông, bờ biển.

Theo ngành chức năng tỉnh, có hai nguyên nhân chính gây ra tình trạng sạt lở, gồm xuất phát từ tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng khắc nghiệt, cực đoan, thay đổi dòng chảy. Các vị trí sạt lở thường nằm trong khu vực đoạn sông uốn khúc quanh co, vị trí giao cắt, dòng chảy xiết, xoáy; nơi có nhiều phương tiện thủy lưu thông qua lại; sạt lở tại khu vực các cồn do nền đất yếu chủ yếu là đất cát pha, lòng sông sâu, triều cường dâng cao, mưa to làm mềm đất dẫn đến sạt lở.

Ngoài ra, do tập quán sinh sống, sản xuất của người dân thường xây dựng nhà ở và các công trình phụ trợ cơi nới lấn chiếm bờ sông, kênh, rạch làm gia tăng tải trọng lên nền đất yếu, mặt khác việc xây dựng công trình lấn chiếm gây cản trở dòng chảy dẫn đến dòng nước chảy xiết gây ra sạt lở ngày càng gia tăng.

Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Bến Tre Nguyễn Văn Điền cho hay, trước tình hình biến đổi khí hậu rất cực đoan nên sạt lở bờ sông, bờ biển tại địa phương diễn biến phức tạp. Thời gian qua, tỉnh đã cố gắng triển khai nhiều giải pháp công trình, phi công trình và tranh thủ nguồn vốn hỗ trợ của Trung ương để khắc phục sạt lở, đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của người dân.

Ông Nguyễn Văn Điền thông tin, từ nguồn vốn dự phòng ngân sách trung ương năm 2023 đã hỗ trợ cho tỉnh đầu tư hai dự án, gồm Dự án kè chống sạt lở bờ sông Giao Hòa, xã Giao Long, huyện Châu Thành và Dự án phòng chống xâm thực, xói lở bờ biển huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre, với tổng vốn đầu tư hơn 300 tỷ đồng. Riêng dự án bờ kè chống sạt lở ven sông Giao Hòa, sau gần 5 tháng thi công, đến nay công trình đã hoàn thành, chuẩn bị nghiệm thu và đưa vào sử dụng, với tổng kinh phí hơn 105 tỷ đồng.

Ngoài ra, trong năm 2024, từ nguồn vốn được phân bổ, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bến Tre đã có kế hoạch gia cố sạt lở 4 vị trí sạt lở bờ bao tại huyện Châu Thành và huyện Chợ Lách, với tổng chiều dài sạt lở khoảng 990 m, kinh phí khoảng 2,5 tỷ đồng.

Hiện tại, tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Chi cục Thủy lợi đang phối hợp với các ngành, địa phương rà soát chi tiết các điểm sạt lở, sắp xếp theo thứ tự ưu tiên để làm cơ sở đề xuất Trung ương hỗ trợ kinh phí, cũng thực hiện các biện pháp gia cố, xử lý trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, Bến Tre kiến nghị Trung ương xem xét, hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng các công trình phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển với tổng kinh phí ước tính khoảng 1.970 tỷ đồng để xử lý các vị trí sạt lở bờ sông, bờ biển.