Sống gần trạm bơm, hàng trăm hộ dân thiếu nước sinh hoạt và sản xuất

Trạm bơm nước sau 8 năm xây dựng vẫn chưa đi vào hoạt động, hàng trăm hộ dân xóm 9, 11 và 12 của xã Quỳnh Tân vẫn thiếu nước sinh hoạt. Ảnh: Tá Chuyên - TTXVN

Trong khi đó, trạm bơm nước nằm trên địa bàn xóm 12 sau 8 năm xây dựng vẫn chưa thể sử dụng, khiến người dân rất bức xúc.
Gia đình bà Chu Thị Kim, xóm 12, xã Quỳnh Tân đã sống chung với cảnh thiếu nước sinh hoạt và nước phục vụ sản xuất nông nghiệp từ nhiều năm nay. Để có nước sinh hoạt hàng ngày, gia đình bà đã phải rải vòi bơm, lấy nước ở mương chảy từ hồ Vực Mấu về, cách nhà bà hơn 200m.

Tuy nhiên, nguồn nước này hoàn toàn không đảm bảo vệ sinh khi hàng ngày trâu, bò, ngan, gà, vịt của người dân vẫn thường tắm mát và thải chất uế xuống nước.
Thiếu nước là thực trạng chung của gần 200 hộ dân của xóm 12 và nhiều hộ dân khác ở xóm 9 và xóm 11. Điều đáng nói, trong khi người dân đang phải chịu cảnh thiếu nước thì công trình Trạm bơm nước nằm trên địa bàn xóm 12 được phê duyệt và đầu từ xây dựng sau 8 năm vẫn chưa thể đi vào hoạt động.

Hàng trăm hộ dân tại xóm 9, 11 và 12 của xã Quỳnh Tân phải hút nước ở mương chảy từ hồ Vực Mấu về để sử dụng, nguồn nước này hoàn toàn không đảm bảo vệ sinh. Ảnh: Tá Chuyên - TTXVN

Theo đó, trạm bơm nước tại xóm 12 được khởi công xây dựng từ năm 2010, với mức đầu tư 3,2 tỷ đồng từ 100% vốn Nhà nước. UBND xã Quỳnh Tân làm chủ đầu tư và đơn vị thi công là Công ty cổ phần xây dựng Văn Sơn. Đây là công trình hứa hẹn sẽ cải thiện tình trạng hạn hán và thiếu nước sinh hoạt cho hàng trăm hộ dân của ba xóm 9, 11 và 12.
Với các hạng mục chính gồm: 1 nhà trạm và 2 máy bơm, 140 m đường ống sắt dẫn nước từ trạm bơm lên mương, 2km kênh mương đến các xóm, nhà thầu cam kết hoàn thành sau 2 năm thi công. Song, đến tháng 6/2018, công trình này mới hoàn thành và hiện nay vẫn chưa đi vào sử dụng một ngày nào.
Bà Chu Thị Kim cho biết, trạm bơm nước chỉ cách  vài trăm mét, xây gần chục năm nhưng người dân vẫn chưa được hưởng lợi gì từ dự án này. Gia đình nào có điều kiện thì mua nước, không thì đành phải dùng nước ở mương chảy từ hồ Vực Mấu về, rất mất vệ sinh. Người dân chỉ bơm nước lên từ 1 giờ đêm đến 5 giờ sáng, bởi ban đêm nước lặng và ít có chất thải từ trâu, gà, vịt hơn.
Không chỉ chậm trễ tiến độ hoàn thành của công trình Trạm bơm tại xóm 12, trong quá trình thi công, nhiều hạng mục công trình không đảm bảo chất lượng cũng khiến người dân bức xúc như: trụ xây xi măng không phải bằng đổ bê tông, ống dẫn nước mỏng hơn so với thiết kế.
Đặc biệt, năm  2014, dù công trình chưa hoàn thành, chỉ mới lắp được 1 máy bơm nhưng chủ đầu từ là UBND xã Quỳnh Tân đã thanh toán gần 3 tỷ đồng cho đơn vị thi công là Công ty cổ phần Xây dựng Văn Sơn. Sau khi nhận tiền, đơn vị thi công đã chậm trễ không hoàn thành các hạng mục còn lại như cam kết đến đầu năm 2018.
Ông Hồ Minh Mậu, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân cho biết, do nhiều nguyên nhân nên công trình trạm bơm tại xóm 12 chậm hoàn thành. Trước hết là do chủ đầu tư vừa xin tiền vừa làm, do trạm bơm này ban đầu là dân tự phát đóng góp để thi công, sau đó được Nhà nước cấp vốn 100%.
Lý giải về việc chưa hoàn thành công trình nhưng đã thanh toán gần 3 tỷ đồng cho đơn vị thi công, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân, ông Hồ Minh Mậu cho biết, năm 2014 dù công trình chưa hoàn thành, song đã có nguồn vốn từ tỉnh cấp về để chi trả cho dự án, nếu không chi trả sẽ phải hoàn lại.
Do đó, sau khi cân nhắc, chủ đầu tư đã thanh toán cho bên đơn vị thi công. Việc đơn vị thi công sau khi nhận tiền đã không thực hiện hoàn thành các hạng mục còn lại như cam kết với chủ đầu tư là ngoài ý muốn.
Một thực tế khác là năm 2010 công trình trạm bơm nước tại xóm 12 là công trình tự phát do nhân dân đóng góp xây dựng với số tiền dự kiến 1,2 tỷ đồng.

Đã có 91/172 hộ đóng góp được 176 triệu đồng (mức từ 800 ngàn đến 2,2 triệu đồng/hộ, tùy theo mức sử dụng nước); cùng với cầm cố sổ đỏ, Ban cán sự xóm 12, người đứng đầu là xóm trưởng Nguyễn Cảnh Tề đã chuyển số tiền 300 triệu đồng cho bên nhà thầu là Công ty cổ phần xây dựng Văn Sơn để thi công Trạm bơm nước.
Đến năm 2012, công trình này được phê duyệt thành 100% nguồn vốn Nhà nước và mức đầu tư tăng lên 3,2 tỷ đồng. Song đến thời điểm hiện nay, số tiền 300 triệu đồng Ban cán sự xóm 12 thu từ các hộ dân để đưa cho đơn vị thi công vẫn chưa được hoàn trả lại cho người dân, người dân cũng không biết đòi lại từ đâu và từ ai?
Ông Hồ Minh Mậu, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân cho biết, trạm bơm nước tại xóm 12 đã được hoàn thành và bàn giao cho địa phương vào tháng 6/2018. Liên quan đến những sai phạm thu tiền nhân dân trái quy định, chính quyền địa phương đã làm việc với Thanh tra huyện Quỳnh Lưu và tỉnh Nghệ An để giải quyết và xử lý các cá nhân liên quan.
Hiện nay, Trạm bơm nước đã hoàn thành, chính quyền địa phương đã bàn giao cho xóm. Để trạm bơm nước hoạt động, Ban cán sự xóm phải họp dân để thống nhất mức đóng tiền điện để sử dụng và phải tự bảo quản, nhưng việc này xóm vẫn chưa làm.
Tuy nhiên, sau gần 1 năm đơn vị thi công bàn giao Trạm bơm nước cho chủ đầu tư thì công trình này vẫn chưa một lần được hoạt động. Hàng trăm hộ dân các xóm 9, xóm 11 và xóm 12 là những người thụ hưởng từ dự án vẫn không hay biết công trình Trạm bơm này đã hoàn thành đưa vào sử dụng hay chưa.

Trong khi đó, dân vẫn thiếu nước sinh hoạt, các cánh đồng vẫn khô hạn; các đường mương dẫn nước về các xóm cũng đã hư hỏng ở nhiều điểm.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Văn Phú, Chánh Thanh tra huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) cho biết: “Sau khi tiếp nhận đơn tố cáo của công dân, huyện Quỳnh Lưu đã thành lập đoàn thanh tra để thanh tra vụ việc trên vào tháng 3/2019. Việc người dân tại xóm 12 tự ý góp tiền và đưa cho nhà thầu 300 triệu đồng là hoàn toàn tự phát của nhân dân, không có sự chỉ đạo hay đồng ý của chính quyền địa phương.

Trong bản cam kết của Ban cán sự xóm 12 và nhà thầu có viết “300 triệu đồng để hỗ trợ nhà thầu làm thủ tục chuẩn bị thi công xây dựng công trình”, do đó nội dung này không nằm trong kết luận thanh tra".
Hiện nay, do người dân không đồng tình với kết quả thanh tra của huyện Quỳnh Lưu nên tỉnh Nghệ An đã thành lập đoàn thanh tra liên ngành để tiếp tục thanh tra vụ việc trên. Khi có kết luận thanh tra của tỉnh Nghệ An, huyện Quỳnh Lưu sẽ thực hiện đúng các nội dung kết luận theo quyết định của đoàn thanh tra tỉnh Nghệ An, nhằm giải quyết dứt điểm vụ việc, ông Nguyễn Văn Phú cho biết thêm./.