Sử dụng đất sai mục đích có được cấp đổi Giấy chứng nhận?

Mẹ của bà Nguyễn Thị Linh (Thái Nguyên) có 1 thửa trồng cây hằng năm và 2 thửa đất trồng lúa, đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo bản đồ giải thửa (bìa màu đỏ từ năm 1994).

Năm 2010, do nhu cầu sử dụng, mẹ của bà Linh đã tự ý xây nhà lên thửa đất trồng cây hằng năm và đổ đất chuyển sang trồng cây ăn quả trên 2 thửa đất trồng lúa.

Đến nay, khi đo đạc bản đồ địa chính, các thửa đất của mẹ bà đều tăng diện tích (mẹ bà không mua bán hay lấn chiếm đất của ai, diện tích tăng lên do đo đạc lại). Đối chiếu quy hoạch sử dụng đất thì đất làm nhà ở phù hợp quy hoạch là đất ở, 1 thửa đất trồng lúa phù hợp quy hoạch là đất trồng cây lâu năm, 1 thửa đất trồng lúa không phù hợp quy hoạch.

Bà Linh hỏi, nay mẹ của bà muốn cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất có được không? Và có được cấp đất ở, đất trồng cây lâu năm không? Diện tích tăng lên mẹ bà có được cấp không?

Mẹ của bà Linh đã đến UBND phường để làm thủ tục nhưng được trả lời, mẹ bà phải bị xử phạt và buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của thửa đất thì mới cấp đổi, cấp mới được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, như vậy có đúng không? Căn cứ quy định nào? Mẹ của bà cần làm gì, đến đâu để thực hiện?

Cả gia đình bà Linh đang sống trên mảnh đất này và canh tác từ các thửa đất trồng cây lâu năm, nếu phải khôi phục lại là đất trồng lúa thì rất khó khăn.

Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời vấn đề này như sau:

Tại Điểm a và d Khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai năm 2013 đã quy định các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:

(i) Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;

(ii) Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp.

Theo nội dung phản ánh nêu trên, thì việc sử dụng đất của gia đình đã vi phạm pháp luật về đất đai. Việc xử phạt vi phạm và biện pháp khắc phục hậu quả thực hiện theo quy định tại Điều 9 và 11 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, trong đó có biện pháp buộc đăng ký đất đai theo quy định đối với trường hợp có đủ điều kiện được công nhận quyền sử dụng đất và các trường hợp người đang sử dụng đất vi phạm được tạm thời sử dụng cho đến khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 22 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.

Việc nộp hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính về đất đai thực hiện theo quy định tại Điều 60 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 19 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP ngày 18/12/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.