Tại sao chi tiêu quân sự thế giới tăng trở lại?
Mỹ vẫn là nước đứng đầu thế giới về ngân sách chi tiêu cho hoạt động quân sự, dù ngân sách quốc phòng của họ đã giảm 2,4%, còn 596 tỷ USD. Trung Quốc đứng thứ hai với 215 tỷ USD (tăng thêm 7,4% so với năm 2014). Ở vị trí thứ ba là Saudi Arabia (87,2 tỷ USD, tăng 5,7% so với năm 2014). Đứng thứ tư là Nga (66,4 tỷ USD, tăng 7,5%).
Theo các tác giả của bản báo cáo, trong danh sách 15 quốc gia với chi tiêu quân sự cao nhất còn có nước Anh, Ấn Độ, Pháp, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc, Brazil, Italy, Australia, Các Tiểu Vương quốc Arập Thống nhất (UAE) và Israel. Nhật Bản đứng vị trí thứ 8 trong danh sách trên với chi tiêu quân sự 40,9 tỷ USD.
Nguyên nhân của việc chi tiêu quân sự thế giới tăng trở lại khá dễ hiểu. Chuyên gia quân sự độc lập Vadim Lukashevich cho hay: “Sự căng thẳng đang tăng lên ở nhiều khu vực trên thế giới. Nguyên nhân là tăng cường cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế, gia tăng sự cạnh tranh toàn cầu và những mâu thuẫn trong quan hệ quốc tế ngày càng tăng do các vấn đề chưa được giải quyết.
Trên thế giới thường xuyên xảy ra những cuộc xung đột: dập tắt một cuộc xung đột và ngay lập tức bùng nổ cuộc xung đột khác, ngoài ra còn có những cuộc xung đột tiềm ẩn… Thế giới bất ổn đẩy chi tiêu quân sự tăng lên, điều đó phục vụ lợi ích của các nhà buôn bán chính trên thị trường vũ khí.
Rõ ràng thế giới đang bước vào giai đoạn đầu của cuộc chiến tranh lạnh mới, mỗi quốc gia muốn tăng cường tiềm lực quốc phòng tùy theo quan điểm về mối nguy cơ đang đe dọa nước mình.
Nếu ở châu Âu mức chi tăng nhẹ, sự gia tăng căng thẳng trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương là yếu tố thúc đẩy các nước như Nhật Bản, Indonesia, Philippines và những quốc gia khác gia tăng đáng kể ngân sách quân sự”.
Theo các tác giả bản báo cáo, các chi phí quốc phòng bao gồm việc mua các loại vũ khí, công tác hậu cần quân đội và xây dựng quân đội, thực hiện các cuộc nghiên cứu, tiền lương trả cho nhân viên dân sự làm việc cho lực lượng vũ trang, các chi phí hành chính, v.v.
Rất may cuộc chạy đua vũ trang chưa lên vũ trụ! Yếu tố hạn chế sự gia tăng chi tiêu quân sự toàn cầu có thể là… chiến tranh.
Tất nhiên, đây là kịch bản ngày tận thế, nhưng hy vọng lý trí lành mạnh sẽ chiến thắng được tham vọng quân sự.
Theo SIPRI, sự gia tăng chi tiêu quân sự được ghi nhận lần đầu tiên năm từ năm 2011, do gia tăng chi tiêu quốc phòng ở Trung Âu và Đông Âu, Trung Đông, châu Á và châu Đại Dương.
Đặc biệt là sự giá tăng đáng kể chi tiêu quân sự (13%) ở Trung Âu, cụ thể là ở các quốc gia láng giềng với Nga và Ukraine - Latvia, Lithuania, Ba Lan, Romania, Slovakia và Estonia.
Ngoài ra, trong những năm gần đây cũng hình thành xu hướng cắt giảm ngân sách quân sự ở các nước phương Tây, song theo các nhà nghiên cứu, xu hướng này "đã tới hồi kết".
SIPRI cho biết ngân sách quốc phòng của Mỹ năm 2015 chỉ giảm 2,4%, thấp hơn đáng kể so với mức cắt giảm những năm trước, và dự báo năm 2016 xu hướng cắt giảm sẽ kết thúc, chi tiêu sẽ ở mức năm 2015. Xu hướng tương tự cũng diễn ra ở các nước Tây Âu.
Báo cáo lưu ý rằng một số nước xuất khẩu dầu mỏ do áp lực giá vàng đen giảm mạnh đã cắt giảm đáng kể ngân sách quốc phòng. Trong số đó có Venezuela, Angola, Bahrain, Brunei, Kazakhstan, Ecuador.
Những nước khác, trong đó có Nga và Saudi Arabia, đã tìm được nguồn lực tăng ngân sách quân sự, dù dự kiến năm 2016 ngân sách quân sự của các nước này sẽ bị cắt giảm.
Theo khu vực, tình trạng giảm chi tiêu quân sự diễn ra ở châu Phi (trung bình 5,3%), Mỹ Latinh và khu vực Caribe (2,9%)./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Châu Á và Mỹ tăng chi tiêu quân sự
15:34' - 16/02/2016
Mỹ là nước chi cho quốc phòng nhiều nhất thế giới trong năm 2015, trong khi châu Á chi tiêu nhiều hơn các thành viên châu Âu trong NATO gần 100 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Triển lãm Hàng không quốc tế Dubai: Máy bay quân sự hút khách
08:01' - 10/11/2015
Theo giới quan sát, các vụ mua bán máy bay quân sự tại triển lãm Dubai năm nay cho thấy có sự thay đổi về nhu cầu từ hàng không dân dụng sang quốc phòng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18'
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44'
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30'
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57' - 25/04/2024
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32' - 25/04/2024
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47' - 25/04/2024
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24' - 25/04/2024
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.