Tăng cường các biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh hàng không

Chỉ thị nêu: Những năm vừa qua, ngành hàng không dân dụng Việt Nam đã phục hồi và phát triển mạnh mẽ sau đại dịch COVID-19, trở thành thị trường có tốc độ tăng trưởng cao trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Năm 2024, thị trường vận tải hàng không đạt 75,5 triệu khách và 1,29 triệu tấn hàng hóa, tăng tương ứng 4% về hành khách và 21% về hàng hóa so với năm 2023. Trong 6 tháng đầu năm 2025, vận tải hàng không tăng 10,6% về hành khách và 15,1% về hàng hoá so với cùng kỳ năm 2024 và tăng 6,3% về hành khách và 14,6% về hàng hoá so với cùng kỳ năm 2019 - là thời điểm trước đại dịch COVID-19 và hoạt động hàng không đang trong giai đoạn tăng trưởng tốt. Kết quả này đã góp phần quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường hội nhập quốc tế của đất nước, phục vụ nhu cầu đi lại của người dân.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, đã xảy ra một số sự cố tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn bay, đặc biệt là sự cố hai tàu bay va chạm tại Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài; tình trạng huỷ chuyến, chậm chuyến bay kéo dài ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự tại cảng hàng không, tạo dư luận không tốt; nhiều trang thông tin điện tử của các đơn vị hàng không bị tấn công, chèn quảng cáo độc hại và nhiều tài khoản người dùng, khách hàng bị lộ lọt thông tin.

Nhằm tiếp tục cụ thể hóa và thực hiện có hiệu quả nội dung Chỉ thị số 23-CT/TW ngày 25 tháng 5 năm 2023 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong tình hình mới và đảm bảo an toàn, an ninh hàng không, thúc đẩy phát triển bền vững hàng không dân dụng Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị các bộ ngành, địa phương và các cơ quan liên quan tăng cường các biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh hàng không.

*"Không đánh đổi an toàn, an ninh hàng không với bất cứ lý do gì"

Thủ tướng Chính phủ quán triệt mục tiêu, nguyên tắc đảm bảo an toàn, an ninh hàng không là: "Không đánh đổi an toàn, an ninh hàng không với bất cứ lý do gì"; "Không có vi phạm nào là vi phạm nhỏ; lỗi nhỏ cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn thảm khốc".

Đảm bảo hệ thống quản lý an toàn, an ninh hàng không hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, phù hợp pháp luật Việt Nam.

Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định về an ninh, an toàn hàng không. Văn hóa an toàn hàng không phải được thể hiện trong nhận thức, hành vi, quy trình công tác của các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp và từng người lao động.

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong hoạt động quản lý nhà nước về an toàn, an ninh hàng không tạo sự thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và nâng cao chất lượng, hiệu quả lao động; kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu về an toàn giữa các cơ quan, đơn vị trong ngành hàng không.

*Xử lý nghiêm các hành vi sai phạm gây uy hiếp an toàn hàng không

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng rà soát tổng thể, hoàn thiện các quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn hàng không đáp ứng các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, đồng thời khắc phục những bất cập, hạn chế của quy định hiện hành, trong đó tập trung xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) và hệ thống các văn bản hướng dẫn Luật bảo đảm tiến độ.

Đề xuất cơ chế và tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng, phát triển, nâng cấp kết cấu hạ tầng hàng không đảm bảo an toàn cho hoạt động khai thác hàng không. Đồng thời, Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách nhằm nâng cao năng lực giám sát an toàn hàng không cho Nhà chức trách Hàng không Việt Nam, trong đó có đội ngũ giám sát viên an toàn hàng không đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường và quy định của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO). Tổ chức, triển khai quyết liệt công tác giám sát, đảm bảo an toàn hàng không; xây dựng và triển khai chương trình văn hóa an toàn hàng không trong toàn ngành.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát an toàn thường xuyên và đột xuất đối với các hãng hàng không, đơn vị cung cấp dịch vụ đảm bảo hoạt động bay, cảng hàng không nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và đảm bảo an toàn hàng không; xử lý nghiêm các hành vi sai phạm gây uy hiếp an toàn hàng không.

* Ngăn chặn âm mưu, hoạt động khủng bố, gây rối tại cảng hàng không

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công an phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng trong công tác xây dựng Luật hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) nhằm hoàn thiện các chính sách về an ninh hàng không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; tiếp tục điều phối việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 24 tháng 02 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ về nâng cao năng lực công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không trong tình hình mới.

Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả các biện pháp bảo đảm an ninh hàng không; ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình nghiệp vụ trong công tác bảo đảm an ninh hàng không đáp ứng tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế ICAO.

Bộ Công an chỉ đạo lực lượng công an các cấp triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để kịp thời phát hiện, ngăn chặn âm mưu, hoạt động khủng bố, phá hoại, gây rối tại cảng hàng không, trên tàu bay, cơ sở hạ tầng hàng không.

Bộ Công an là đầu mối điều phối giữa các lực lượng chức năng hoạt động tại cảng hàng không (an ninh hàng không, công an, quân sự, hải quan, kiểm dịch, cảng vụ…) để triển khai thống nhất, hiệu quả phương án bảo đảm an ninh hàng không; xây dựng Quy chế phối hợp liên ngành trong công tác bảo đảm an ninh hàng không phù hợp với tình hình mới và yêu cầu thực tiễn.

Đồng thời, Bộ Công an hướng dẫn, kiểm tra, giám sát hoạt động của lực lượng kiểm soát an ninh hàng không tại các doanh nghiệp ngành hàng không; định kỳ tổ chức các lớp huấn luyện, diễn tập tình huống chống can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng và đẩy mạnh triển khai các giải pháp công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI), nhận dạng sinh trắc học… để nâng cao hiệu quả kiểm tra an ninh hàng không.

* Sửa đổi quy định về quản lý tàu bay không người lái

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Quốc phòng rà soát, đẩy nhanh tiến độ xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 36/2008/NĐ-CP ngày 28 tháng 3 năm 2008 của Chính phủ về quản lý tàu bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ đáp ứng yêu cầu sử dụng và quản lý trong thực tiễn; chỉ đạo các đơn vị quản lý vùng trời, quản lý độ cao chướng ngại vật, quản lý điều hành bay phối hợp với các cơ quan hàng không dân dụng trong việc điều hành bay, bảo đảm an toàn cho hoạt động bay dân dụng và quân sự.

Đẩy mạnh việc thu thập dữ liệu các khu vực cấm bay, hạn chế bay đối với tàu bay không người lái và các phương tiện bay khác để công bố theo quy định trong việc triển khai thực hiện Quyết định số 18/2020/QĐ-TTg ngày 10 tháng 6 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ về thiết lập khu vực cấm bay, khu vực hạn chế bay đối với tàu bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ.

Bộ Quốc phòng chủ trì xây dựng và triển khai phương án nhằm chủ động đối phó với hoạt động sử dụng tàu bay không người lái và các phương tiện bay khác can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng; phối hợp với Bộ Công an, Bộ Xây dựng triển khai hiệu quả Nghị định số 139/2024/NĐ-CP ngày 24 tháng 10 năm 2024 của Chính phủ Quy định thể thức bay chặn, bay kèm, bay ép tàu bay vi phạm vùng trời Việt Nam hạ cánh tại cảng hàng không, sân bay.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có cảng hàng không thực hiện quyết liệt các giải pháp ngăn chặn, ứng phó việc sử dụng nguồn sáng công suất lớn, đèn chiếu laser, thả diều, tàu bay không người lái, phương tiện bay khác, giám sát và xử lý các chướng ngại vật hàng không vi phạm quy định độ cao tĩnh không uy hiếp an toàn khu vực cảng hàng không; triển khai các giải pháp kiểm soát chim, động vật hoang dã, vật nuôi tại khu vực lân cận cảng hàng không.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn, an ninh hàng không đến quần chúng nhân dân, đặc biệt tại khu vực có cảng hàng không, vùng lân cận cảng hàng không, các tuyến đường tiếp cận cảng hàng không...

Cùng với đó, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Xây dựng và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức cho người dân, hành khách và cộng đồng về nghĩa vụ chấp hành quy định an toàn, an ninh hàng không, văn hoá an toàn hàng không; tuyên truyền hành khách các quy định về vật phẩm nguy hiểm không mang theo tàu bay, tuân thủ quy định an toàn trên chuyến bay; tuyên truyền đối với người dân vùng lân cận cảng hàng không, sân bay về không thả diều, đốt rơm rạ, sử dụng nguồn sáng công suất lớn, đèn chiếu laser, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay khác... gây mất an toàn hàng không; kịp thời tuyên truyền, phản bác những thông tin không đúng sự thật, không chính thống gây ảnh hưởng đến hoạt động hàng không.

*Nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo đúng giờ khởi hành

Các Hãng hàng không Việt Nam tuân thủ nghiêm các quy định và tiêu chuẩn an toàn; nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo hệ số đúng giờ khởi hành theo quy định của pháp luật; thực hiện nghiêm túc trách nhiệm của người vận chuyển, công khai minh bạch, xây dựng văn hoá an toàn hàng không, văn hoá phục vụ hành khách.

Tổ chức thực hiện hiệu quả Hệ thống quản lý an toàn, đồng bộ với Chương trình an toàn quốc gia lĩnh vực hàng không dân dụng; bảm bảo các hoạt động bảo dưỡng, khai thác tàu bay theo đúng tiêu chuẩn, quy định và các khuyến cáo, chỉ thị của Cơ quan quản lý nhà nước về an toàn hàng không; đảm bảo nguồn nhân lực, công nghệ đáp ứng kế hoạch phát triển và khai thác đội tàu bay, phù hợp với cơ sở hạ tầng cảng hàng không; nêu cao trách nhiệm giải trình của người đứng đầu và vai trò của các vị trí chủ chốt (Postholder) trong hệ thống quản lý an toàn hàng không.

Các Hãng hàng không Việt Nam quán triệt và yêu cầu người lái tàu bay tuân thủ tuyệt đối các quy trình khai thác tiêu chuẩn, đặc biệt trong các giai đoạn trọng yếu của chuyến bay bao gồm tàu bay lăn, cất - hạ cánh; tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, giám sát nội bộ trên chuyến bay và rà soát lại các quy trình khai thác để liên tục nâng cao công tác đảm bảo an toàn; tổ chức định kỳ kiểm tra, đánh giá an ninh, an toàn hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, trang thiết bị của đơn vị theo đúng quy định của pháp luật...

Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam quán triệt toàn bộ nhân viên hàng không tuân thủ đúng các quy định của pháp luật, cơ quan quản lý nhà nước và quy trình tác nghiệp; đặc biệt đội ngũ kiểm soát viên không lưu tuân thủ nghiêm các quy định, quy trình, hướng dẫn trong công tác điều hành bay nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các hoạt động bay.

Tăng cường kiểm tra, giám sát tình trạng hoạt động của các hệ thống, thiết bị bảo đảm hoạt động bay nhằm đảm bảo duy trì tính liên tục, chính xác của các dịch vụ bảo đảm hoạt động bay; nâng cấp hệ thống quan trắc và dự báo khí tượng đảm bảo độ chính xác, kịp thời về thông tin khí tượng hàng không, chủ động và kịp thời thông báo, tư vấn về các diễn biến thời tiết bất lợi ảnh hưởng đến hoạt động bay, hỗ trợ khai thác bay, công tác điều hành bay và công tác quản lý khai thác tại cảng hàng không.../.