Tăng tốc để xuất khẩu nông sản về đích

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến đã có những chia sẻ với phóng viên Thông tấn xã Việt Nam về khả năng đạt các mục tiêu của ngành năm 2023.

Phóng viên: Thứ trưởng cho biết kết quả sản xuất của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn trong 11 tháng năm 2023?

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Năm 2023 là năm đặc biệt khó khăn đối với ngành nông nghiệp, không chỉ Việt Nam mà với tất cả các quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, với sự quan tâm của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nông nghiệp Việt Nam vẫn thu được những kết quả rất tích cực.

Về sản xuất lúa gạo, chưa có năm nào giá lúa gạo cao như năm nay và thời gian gần đây, giá lúa gạo vẫn tăng. Đến nay, Việt Nam đã xuất khẩu gạo đạt 4,41 tỷ USD, tăng 36,3%; sản lượng xuất khẩu là 7,75 triệu tấn.

Đến nay, cả nước đã sản xuất được 41,17 triệu tấn lúa. Với kế hoạch là trên 43 triệu tấn thì tính khả thi đạt rất cao. Như vậy, vừa phục vụ cho 100 triệu dân, vừa đảm bảo đủ cho chế biến, dự trữ, chăn nuôi, làm giống cũng như xuất khẩu. Việt Nam sẽ xuất khẩu đạt mức cao nhất trong nhiều năm qua.

Về thực phẩm, quy mô đàn lợn, đàn gia cầm vẫn duy trì tăng trưởng tốt; sữa tăng trưởng hai con số; thủy sản đạt 8,5 triệu tấn, riêng nuôi trồng là 4,9 triệu, tăng 4%. Trong hai năm gần đây, tốc độ tăng trưởng của nuôi trồng thủy sản rất cao. Hai ngành chăn nuôi, thủy sản chiếm tỷ trọng trên 50% đều duy trì được tốc độ tăng trưởng khoảng 5%. Đây cũng là hai cái lĩnh vực quan trọng để nông nghiệp đạt mục tiêu tăng trưởng.

Về xuất khẩu, 11 tháng ngành đạt 47,84 tỷ USD, vẫn giảm 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, tháng 11, ngành đã xuất khẩu được 4,79 tỷ USD, tăng 0,3% so với tháng 10/2023 và tăng 13% so với tháng 11/2022.  Thặng dư thương mại ngành đạt 10,55 tỷ USD, tăng 33,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bên cạnh đó, sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên có 10.881 sản phẩm, xây dựng nông thôn mới đạt 74,25%. Đó là những con số cho thấy sự phát triển đóng góp tích cực của ngành nông nghiệp cho ổn định xã hội, tăng trưởng kinh tế nói chung.

Phóng viên: Chỉ còn một tháng nữa là kết thúc năm 2023, Thứ trưởng có nhận định gì về các mục tiêu của ngành?

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Như tôi đã chia sẻ, năm nay năm rất khó khăn trong xuất khẩu. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp vẫn bám đuổi mục tiêu 54 tỷ USD. Đến nay, giá trị xuất khẩu toàn ngành vẫn thấp hơn so với năm ngoái 2,7%. Với những lợi thế của rau quả, lúa gạo, hạt điều… và sự ổn định trở lại trong xuất khẩu lâm sản, thủy sản, ngành phấn đấu đạt mục tiêu là 54 tỷ USD của năm 2023.

Các thị trường đang ấm dần, cộng với nguồn vay 15.000 tỷ đồng được giải ngân thì thủy sản và lâm sản cũng sẽ vươn lên trong thời gian còn lại của năm để đóng góp tích cực vào giá trị xuất hàng nông, lâm, thủy sản năm 2023.

Chúng ta cũng thấy cơ cấu thị trường có sự thay đổi. Chẳng hạn thị trường Trung Quốc dẫn đầu trong nhập khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam với khoảng 11,5 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 23,2%. Tiếp đến là thị trường Mỹ, Nhật Bản...

Trên cơ sở các các ngành hàng: rau quả, lúa gạo, thủy sản, lâm sản… Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ cùng các địa phương, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp thúc đẩy sản phẩm thế mạnh với lợi thế các thị trường để xuất khẩu về đích như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Phóng viên: Thứ trưởng có lưu ý gì với thị trường Trung Quốc khi Việt Nam đã mở cửa được một số ngành hàng để xuất khẩu chính ngạch?

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Chúng ta phấn đấu rất lâu dài để có những nghị định thư các sản phẩm cho xuất khẩu chính ngạch. Dự kiến thời gian tới sẽ có thêm 4 sản phẩm được xuất khẩu chính ngạch là dược liệu, dừa, hoa quả đông lạnh và dưa hấu chuyển từ xuất khẩu truyền thống sang xuất khẩu theo nghị định thư.

Từ nay đến cuối năm, chúng ta sẽ có cơ hội ký 4 nghị thư này. Nếu triển khai được các nghị định này sẽ có cơ hội đóng góp thêm vào xuất khẩu nông sản cho năm 2023 và đặc biệt những tháng đầu năm 2024.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị các doanh nghiệp, địa phương, hiệp hội ngành hàng đặc biệt lưu ý về chất lượng vùng nguyên liệu, truy xuất nguồn gốc, mã vùng trồng, cơ sở đóng gói. Thị trường mở rộng, chúng ta cần tranh thủ thu hoạch, sơ chế, chế biến và thúc đẩy xuất khẩu gắn với thực hiện nghiêm chỉnh theo các nghị định thư đã ký kết.

Vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã ký kết với Quảng Tây (Trung Quốc) về hợp tác nông nghiệp. Hai bên sẽ xây dựng vùng an toàn dịch bệnh khu vực biên giới để tăng cường xuất khẩu động vật và sản phẩm động vật thời gian tới. Đây là cơ hội, là đối tượng sẽ mở rộng để Việt Nam tăng cường xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.

Phóng viên: Tại Hội nghị Lúa gạo quốc tế năm 2023 vừa diễn ra tại Philippines, gạo Việt Nam đã được vinh danh là “Gạo ngon nhất thế giới”. Thứ trưởng có chia sẻ gì về kết quả này?

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: 11 tháng, Việt Nam đã xuất khẩu gạo đạt 7,75 triệu tấn với giá trị 4,41 tỷ USD, tăng 36,3% so với năm ngoái. Việt Nam đã có 85% giống lúa mới, 89% gạo chất lượng cao. Đây chính là ưu thế của Việt Nam và Việt Nam đã và đang xây dựng chuỗi lúa gạo. Gạo Việt Nam ngon nhất thế giới một lần nữa khẳng định giá trị, thương hiệu gạo Việt Nam trên trường quốc tế.

Năm nay, Việt Nam có thể xuất khẩu trên 8 triệu tấn gạo. Một lần nữa Việt Nam khẳng định thêm với thị trường quốc tế và trong nước là tiếp tục mở rộng sản xuất các loại lúa chất lượng cao cũng như tiếp tục nghiên cứu các giống lúa mới có năng suất cao, chất lượng tốt. Qua đó nâng cao vị thế hạt gạo Việt Nam trên các thị trường thế giới.

Phóng viên: Xin cảm ơn những chia sẻ của Thứ trưởng!