THẾ GIỚI 2022: Thế giới trong vòng xoáy "đa khủng hoảng"
Năm 2022 được kỳ vọng chứng kiến nền kinh tế thế giới phục hồi sau đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, trái với kỳ vọng, năm 2022 lại đánh dấu bằng một cuộc xung đột mới, lạm phát cao kỷ lục và các thảm họa liên quan đến khí hậu. Đó là một năm "đa khủng hoảng", theo cách gọi của nhà sử học Adam Tooze.
Sau cuộc khủng hoảng kinh tế do COVID-19 gây ra vào năm 2020, giá tiêu dùng bắt đầu tăng vào năm 2021 khi các quốc gia dỡ bỏ phong tỏa và các biện pháp hạn chế khác.
Các ngân hàng trung ương dự đoán tình trạng lạm phát cao sẽ chỉ là tạm thời khi các nền kinh tế hoạt động bình thường trở lại. Tuy nhiên, cuộc xung đột tại Ukraine xảy ra vào cuối tháng 2 đã khiến giá năng lượng và lương thực tăng vọt.
Nhiều quốc gia hiện đang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt do tiền lương không theo kịp lạm phát, buộc các hộ gia đình phải siết chặt chi tiêu.
Để ứng phó với lạm phát, các ngân hàng trung ương bắt đầu tăng lãi suất, nguy cơ đẩy các quốc gia vào suy thoái nghiêm trọng vì lãi suất cao hơn đồng nghĩa hoạt động kinh tế chậm lại.
Với các động thái nâng lãi suất, lạm phát ở Mỹ và Khu vực Đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) bắt đầu tăng chậm lại.
Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), giá tiêu dùng tại Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) dự báo đạt 8% trong quý IV năm nay trước khi giảm xuống 5,5% vào năm tới.
OECD khuyến nghị các chính phủ cung cấp hỗ trợ tài chính để giúp các hộ gia đình vượt qua áp lực lạm phát.
Tổ chức tư vấn Bruegel cho biết, từ đầu năm đến nay, Liên minh châu Âu (EU) gồm 27 quốc gia đã chi tổng cộng 674 tỷ euro (704 tỷ USD) để hỗ trợ người tiêu dùng chi trả hóa đơn năng lượng tăng cao.
Trong đó, Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu và phụ thuộc nhiều nhất vào nguồn cung cấp năng lượng của Nga, chi tới 264 tỷ euro. Kết quả một khảo sát của công ty tư vấn EY cho thấy cứ 2 người Đức thì có 1 người phải thắt chặt hầu bao và chỉ chi tiêu cho những mặt hàng thiết yếu.
Lãi suất tăng rõ ràng ảnh hưởng đến người tiêu dùng và doanh nghiệp. Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) bắt đầu giảm tốc độ tăng lãi suất vào tháng 12, nhưng để ngỏ khả năng phải tăng lãi suất cao hơn để kiểm soát lạm phát.
Các nhà kinh tế cho rằng Đức và Italy, hai nền kinh tế lớn trong Eurozone, sẽ rơi vào suy thoái. Trong khi đó, nền kinh tế Anh đã bắt đầu suy giảm. Cơ quan xếp hạng tín nhiệm toàn cầu S&P Global dự đoán kinh tế Eurozone có thể tăng trưởng ì ạch trong năm 2023.
Tuy nhiên, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) vẫn kỳ vọng kinh tế thế giới sẽ khởi sắc vào năm 2023, với mức tăng trưởng 2,7%, trong khi OECD dự báo mức tăng trưởng 2,2%. Việc Trung Quốc nới lỏng các biện pháp hạn chế liên quan dịch COVID-19 đang làm dấy lên hy vọng về sự phục hồi của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và là động lực chính của tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Tuy nhiên, đối với Giáo sư Kinh tế vĩ mô tại Đại học Amsterdam (Hà Lan), ông Roel Beetsma, biến đổi khí hậu mới là cuộc khủng hoảng lớn nhất trong năm 2022.
Theo công ty tái bảo hiểm Swiss Re của Thụy Sĩ, từ đầu năm đến nay, các thảm họa tự nhiên và thảm họa do con người đã gây tổn thất kinh tế 268 tỷ USD. Chỉ riêng cơn bão Ian đã gây thiệt hại ước tính 50-65 tỷ USD cho người được bảo hiểm, trong khi lũ lụt ở Pakistan gây thiệt hại 30 tỷ USD.
Tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 27 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP27) ở Ai Cập vào tháng 11 vừa qua, các chính phủ đã nhất trí thành lập một quỹ đặc biệt để bù đắp những tổn thất và thiệt hại mà các quốc gia dễ bị tổn thương phải gánh chịu do tác động của biến đổi khí hậu.
Tuy nhiên, hội nghị kết thúc mà không có các cam kết mới nhằm loại bỏ dần việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch, bất chấp nhu cầu cắt giảm khí thải nhà kính và làm chậm quá trình nóng lên toàn cầu.
Giáo sư Beetsma cảnh báo biến đổi khí hậu là một cuộc khủng hoảng trong dài hạn. Ông nhấn mạnh nếu không hành động đủ mạnh mẽ, thế giới sẽ đối mặt với những tác động lớn "chưa từng có".
Chuyên gia này đánh giá các cuộc khủng hoảng đã gia tăng kể từ đầu thế kỷ 21, nhưng thế giới chưa bao giờ chứng kiến khủng hoảng phức tạp như vậy kể từ cuộc Chiến tranh Thế giới thứ hai. Về triển vọng kinh tế thế giới năm 2023, ông dự đoán kinh tế thế giới sẽ đối mặt nhiều khó khăn hơn so với năm 2022./.
Tin liên quan
-
Chứng khoán
Thế giới 2022: Năm của chứng khoán ảm đạm
20:20' - 30/12/2022
Trong ngày giao dịch cuối cùng của năm 2022, chứng khoán thế giới đa phần có xu hướng ổn định với những số liệu kinh tế từ Mỹ và việc Trung Quốc nới lỏng chính sách phòng dịch COVID-19.
-
Hàng hoá
Giá dầu thế giới đi xuống phiên thứ hai liên tiếp
08:08' - 30/12/2022
Nhà phân tích dầu hàng đầu Matt Smith cho biết giá dầu đang giao dịch khá bấp bênh vào cuối năm và dường như không bị tác động với việc Trung Quốc dỡ bỏ các hạn chế COVID-19
-
Kinh tế Thế giới
Dự báo xu hướng kinh tế chủ đạo của thế giới năm 2023
16:20' - 29/12/2022
Trang mạng aljazeera.com mới đây đã đăng tải bài viết trong đó dự đoán những xu hướng kinh tế chủ đạo của thế giới trong năm 2023.
-
Phân tích - Dự báo
NHÌN LẠI THẾ GIỚI 2022: "Chuỗi domino" tái cơ cấu các hãng công nghệ
12:54' - 29/12/2022
Những tên tuổi lớn nhất như Meta, Twitter, Google dẫn đầu "chuỗi domino" lần lượt quét qua từ Mỹ đến châu Âu, châu Á.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc huy động lực lượng cứu hộ đê hồ Động Đình bị vỡ
19:57' - 06/07/2024
Chiều 5/7, khoảng 10m đê hồ này bị vỡ nhưng sau đó phần bị vỡ đã mở rộng. Khu vực bị ảnh hưởng gần làng Tuanbei có diện tích khoảng 50 km2.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc tối ưu hoá các chính sách để thúc đẩy du lịch
16:43' - 06/07/2024
Theo Cục Quản lý Di dân Quốc gia Trung Quốc, trong 6 tháng đầu năm 2024, có 14,635 triệu người nước ngoài đã nhập cảnh vào nước này tại các cửa khẩu trên cả nước, tăng 152,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan sẽ đóng cửa các cửa hàng miễn thuế ở sân bay quốc tế
16:09' - 06/07/2024
Bộ Tài chính Thái Lan ước tính việc đóng cửa các cửa hàng miễn thuế tại khu vực đến ở các sân bay quốc tế giúp thúc đẩy chi tiêu của khách du lịch nước ngoài thêm 570 baht/người/chuyến đi.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc xây dựng thêm đường hầm cao tốc siêu dài
14:14' - 06/07/2024
Trung Quốc đã bắt đầu phần việc khó khăn nhất của dự án xây đường hầm cao tốc siêu dài, xuyên qua một trong những dãy núi dài nhất thế giới, đó là đào hầm dưới một dòng sông băng dài hàng km.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra tuyên bố rõ ràng về việc tranh cử
14:04' - 06/07/2024
Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định mong muốn chiến thắng người tiền nhiệm của đảng Cộng hòa Donald Trump trong "cuộc tái đấu" vào mùa Thu này.
-
Kinh tế Thế giới
Tân Thủ tướng Anh bổ nhiệm nội các mới
08:09' - 06/07/2024
Sau khi diện kiến Vua Charles III và được đề nghị thành lập chính phủ mới, tân Thủ tướng Anh Keir Starmer đã bổ nhiệm nội các mới với 27 thành viên, trong đó có nhiều kỷ lục được ghi nhận.
-
Kinh tế Thế giới
Bầu cử Anh: Thủ tướng Anh Rishi Sunak thừa nhận thất bại, xác nhận sẽ từ chức
14:32' - 05/07/2024
Thủ tướng Anh Rishi Sunak đã thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử Quốc hội, cho biết Công đảng đối lập đã giành chiến thắng. Ông Sunak đã gọi điện chúc mừng lãnh đạo Công đảng Keir Starmer.
-
Kinh tế Thế giới
Tình trạng mất an ninh lương thực ngày càng lan rộng trên thế giới
09:21' - 05/07/2024
Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo (OCHA) của c (LHQ) hôm 4/7 cho biết, Khu vực Sừng lớn châu Phi cần khoảng 9,8 tỷ USD để hỗ trợ nhân đạo.
-
Kinh tế Thế giới
EU áp thuế tạm thời 38% đối với xe điện Trung Quốc
20:21' - 04/07/2024
EU ngày 4/7 đã áp thuế bổ sung tạm thời 38% với xe ô tô điện Trung Quốc nhập khẩu vì "trợ cấp nhà nước không công bằng", bất chấp cảnh báo động thái này sẽ khơi mào cho cuộc chiến thương mại.