Thử thách không mua sắm thiết lập lại thói quen tài chính

Đôi khi, để đưa ngân sách vào quỹ đạo, người tiêu dùng cần bắt đầu bằng một "liệu trình thanh lọc" để xóa bỏ những thói quen cũ và xây dựng những thói quen mới. Và trào lưu "Năm 2025 không mua sắm" (No Buy 2025) ra đời với mục đích đó.

"Năm 2025 không mua sắm" là một trào lưu tài chính cá nhân, trong đó các cá nhân cam kết tránh các khoản mua sắm không thiết yếu (hay còn gọi là chi tiêu tùy ý), chẳng hạn như đồ ăn ngoài, mua sắm ngẫu hứng trên Amazon, quần áo mới, trong một khoảng thời gian nhất định trong năm, có thể kéo dài từ vài tuần đến cả năm.

Một ví dụ thực tế của trào lưu này là "Tháng Bảy không mua sắm" (No Buy July), theo đó những người tham gia thử thách bản thân không tiêu tiền trong cả tháng.

Bà Hanna Kaufman, chuyên gia hoạch định tài chính của Betterment, cho biết "Tháng Bảy không mua sắm" giống như một liệu trình thanh lọc tài chính. Bà giải thích rằng đây là một thử thách giúp mọi người thiết lập lại thói quen chi tiêu, làm rõ các ưu tiên tài chính và tăng cường tiết kiệm mà không cần phải hy sinh quá nhiều.

Tuy nhiên, một số người đang đưa thử thách này đi xa hơn và áp dụng nó trong toàn bộ năm 2025. Ví dụ, một nhóm trên mạng xã hội Reddit dành riêng cho thử thách không mua sắm đã có hơn 70.000 thành viên, nơi họ chia sẻ kinh nghiệm cá nhân và các mẹo hữu ích.

Nhiều người tham gia thử thách bắt đầu bằng việc tạo ra một danh sách các quy tắc cho riêng mình, phù hợp với lối sống của họ. Danh sách này có thể bao gồm những quy tắc cứng rắn như "hoàn toàn không mua quần áo mới" hoặc "không mua đồ công nghệ mới", cũng như các quy tắc giới hạn tần suất của một số giao dịch mua sắm nhất định, chẳng hạn như "được phép mua đồ ăn ngoài một lần mỗi tháng" hoặc "được phép đi làm móng hai tuần một lần".

Những người khác lại thực hiện một "năm hạn chế mua sắm" (low buy), nghĩa là họ giới hạn số lượng các món hàng mua sắm, thay vì cắt bỏ hoàn toàn những khoản chi tiêu không thiết yếu.

Mục tiêu cuối cùng là chi tiêu ít hơn và tiết kiệm nhiều hơn để đạt được các mục tiêu tài chính lớn hơn, từ việc trả hết nợ cho đến mua nhà.

Bà Kaufman cho rằng các thử thách này hiệu quả vì chúng đưa ra một vạch đích rõ ràng, tức là người tiêu dùng không phải nói "không" mãi mãi, mà chỉ là "không phải bây giờ". Bà Kaufman nói thêm rằng việc tham gia một thử thách không mua sắm cũng giúp người tiêu dùng phá vỡ các thói quen lâu năm, như việc cầm điện thoại lên để mua sắm khi buồn chán, bởi vì họ có thời gian để tự hỏi liệu mình có thực sự cần hay muốn món đồ đó không. Bên cạnh đó, theo bà, điều này còn có cơ sở về mặt tâm lý, vì người ta thường thích việc chinh phục mục tiêu, đặc biệt là khi có sự đồng hành của cả một cộng đồng và ý thức trách nhiệm chung.

Nếu ngân sách của người tiêu dùng đang mất kiểm soát, việc tham gia một thử thách không mua sắm có thể là một cách tốt để thiết lập lại mọi thứ và nhắc nhở bản thân về những gì quan trọng.