Thủ tướng Phạm Minh Chính: Ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô

Ngày 5/1, Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Chính phủ và chính quyền địa phương đã được tổ chức. Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị.

Dự Hội nghị có: Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai; các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

* Chỉ đạo, điều hành quyết liệt, chủ động, linh hoạt và hiệu quả hơn

Hội nghị đã nghe dự thảo Báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp năm 2024. Các đại biểu ở Trung ương và địa phương, lãnh đạo các tập đoàn kinh tế, các chuyên gia phát biểu tham luận, tập trung đánh giá khách quan, sâu sắc, sát thực tiễn, nhất là kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành ở các lĩnh vực khác nhau; đề xuất các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội để thực hiện hiệu quả hơn trong năm 2024 và những năm tới.

Đánh giá cao ý kiến của các đại biểu, kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, năm 2023, tình hình thế giới tiếp tục biến động rất nhanh, phức tạp, nhiều vấn đề mới phát sinh, vượt dự báo. Ở trong nước, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi; công việc thường xuyên ngày càng nhiều, nhiều việc cấp bách, đột xuất phát sinh và tiếp tục giải quyết những tồn đọng, hạn chế kéo dài nhiều năm bộc lộ rõ hơn trong khó khăn.

Trong bối cảnh đó, bám sát các Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội; với phương châm “Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả”; công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành có kinh nghiệm hơn, đổi mới hơn, quyết liệt hơn, chủ động hơn, linh hoạt hơn, sát thực tiễn hơn, hiệu quả hơn. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời báo cáo Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, lãnh đạo chủ chốt, Quốc hội quyết định những vấn đề quan trọng, cấp bách.

Cùng cả hệ thống chính trị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã rất sâu sát, chủ động nắm tình hình, cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và chỉ đạo điều hành chủ động, linh hoạt, quyết liệt, sáng tạo, hiệu quả; kịp thời có những quyết sách cụ thể, phù hợp để xử lý những vấn đề mới phát sinh. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội tiếp tục phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước, cơ bản đạt được mục tiêu tổng quát đề ra và nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực.

Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Tăng trưởng kinh tế quý sau cao hơn quý trước, tuy không đạt mục tiêu đề ra nhưng là điểm sáng của kinh tế toàn cầu. Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực, là một động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông được đẩy mạnh và là điểm sáng của năm 2023.

Công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế được chú trọng. Môi trường đầu tư kinh doanh, năng lực cạnh tranh được cải thiện. Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí được đẩy mạnh. Công tác quy hoạch được chú trọng; liên kết vùng, điều phối vùng được tăng cường. Nhiều vấn đề tồn đọng và đột xuất phát sinh được xử lý quyết liệt, hiệu quả, có chuyển biến rõ nét.

Cùng với đó, chú trọng phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân; toàn bộ các chỉ tiêu về xã hội đều đạt và vượt, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ ta. Chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng - an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; đối ngoại và hội nhập quốc tế thành công toàn diện và là điểm sáng nổi bật của năm 2023. Các địa phương đã nỗ lực phấn đấu, đạt được những kết quả tích cực, khá toàn diện, đóng góp vào thành tựu chung của cả nước.

“Đạt được thành tựu trên là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, kịp thời của Trung ương Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị; sự đồng hành, phối hợp nhịp nhàng giữa Quốc hội và Chính phủ, giữa UBND và HĐND các cấp; sự vào cuộc, ủng hộ, tham gia tích cực của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; sự quan tâm, giúp đỡ của bạn bè quốc tế”, Thủ tướng khẳng định.

Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ, kết quả đạt được là cơ bản, nhưng không được chủ quan, thoải mãn. Nước ta vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế và khó khăn thách thức. Sức ép lạm phát còn cao do giá dầu thô, lương thực biến động mạnh và lạm phát, lãi suất thế giới tiếp tục neo ở mức cao; đơn hàng, thị trường quốc tế bị thu hẹp; tiếp cận tín dụng còn khó khăn; nợ xấu có xu hướng tăng. Thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu doanh nghiệp tuy đã được tập trung xử lý những vướng mắc, có bước phục hồi nhưng còn tiềm ẩn rủi ro…

Chỉ rõ những nguyên nhân của cả thành công và hạn chế, nêu các bài học kinh nghiệm, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, phải thực hiện nghiêm các chủ trương, đường lối, chính sách theo các Nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ; đoàn kết toàn Đảng, đoàn kết toàn dân, đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế; nắm chắc tình hình thực tiễn, phản ứng chính sách chủ động, kịp thời, linh hoạt, đúng thời điểm, hiệu quả.

* 5 quyết tâm để thực hiện hiệu quả mục tiêu, nhiệm vụ năm 2024

Cho rằng, năm 2024 - năm bứt phá, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025 và phân tích bối cảnh tình hình năm 2024, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương cần bám sát các Kết luận, Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, cụ thể hóa để triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể năm 2024 với chủ đề: “Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tăng tốc sáng tạo, hiệu quả bền vững”, với tinh thần “Năm quyết tâm”. Theo đó: Quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, vượt qua mọi thách thức trong các lĩnh vực; Quyết tâm thực hiện không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm; Quyết tâm bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung; nghĩ thật, nói thật, làm thật, hiệu quả thật; Quyết tâm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, bảo đảm người dân, doanh nghiệp được hưởng thụ thật; Quyết tâm nỗ lực phấn đấu cao nhất để đạt kết quả tốt nhất trong năm 2024.

Về quan điểm, định hướng chỉ đạo điều hành, Thủ tướng thống nhất 6 quan điểm trong các báo cáo và ý kiến của các đại biểu; trong đó nhấn mạnh: Quán triệt và thực hiện nghiêm Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Tập trung chỉ đạo điều hành chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, nhịp nhàng giữa các chính sách. Bám sát tình hình thực tiễn, kịp thời ứng phó với những vấn đề phát sinh. Siết chặt kỷ luật, kỷ cương; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Phát triển văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội. Bảo đảm ổn định chính trị, xã hội; củng cố quốc phòng, an ninh; xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, thực chất, hiệu quả; giữ vững môi trường hoà bình, ổn định cho phát triển nhanh, bền vững.

Về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, Thủ tướng chỉ rõ, ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác. Đẩy mạnh các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng); đồng thời thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới (liên kết vùng, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, các ngành, lĩnh vực mới nổi như chip bán dẫn, hydrogen…).

Củng cố các thị trường truyền thống, đồng thời mở rộng các thị trường mới (UAE, châu Phi, Mỹ La tinh). Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, các Chương trình mục tiêu Quốc gia. Tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Nhà nước; kiểm soát chặt chẽ bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia. Quyết tâm tiết kiệm chi 5% và thu năm 2024 - năm bứt phá, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Kế hoạch 5 năm 2021-2025; 2024 tăng ít nhất 5%.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh thực hiện quyết liệt, đồng bộ, thực chất, hiệu quả các đột phá chiến lược. Trình ban hành các Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi). Tiếp tục cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, quy định kinh doanh; phấn đấu trong năm 2024 cắt giảm ít nhất 10% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính, quy định kinh doanh. Đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình giao thông trọng điểm, nhất là cảng Hàng không quốc tế Long Thành; trình cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Triển khai hiệu quả Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII.

Đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với khoa học công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Chú trọng đào tạo nhân lực chất lượng cao cho những ngành, lĩnh vực mới nổi; hướng tới mục tiêu có 50-100 nghìn nhân lực chất lượng cao cho ngành sản xuất chip bán dẫn từ nay đến năm 2030; sớm tăng thêm 50 -100 nghìn nhân lực chất lượng cao nói chung cho phát triển kinh tế - xã hội.

* Người đứng đầu phải chỉ đạo, điều hành, hành động quyết liệt, kịp thời, hiệu quả

Các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện hiệu quả, thực chất cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, các ngành, lĩnh vực mới nổi. Tập trung phục hồi, phát triển mạnh các ngành công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo, sản xuất chíp bán dẫn; phấn đấu chỉ số sản xuất công nghiệp năm 2024 tăng 7 - 8%, xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao chiếm trên 50% tổng giá trị xuất khẩu. Đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới; thực hiện Chương trình 1 triệu ha đất trồng lúa sạch, ít phát thải carbon; phấn đấu đến hết năm 2024 có 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới. Triển khai quyết liệt cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu và 4/12 dự án doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả còn lại.

Thủ tướng yêu cầu phát triển mạnh các lĩnh vực văn hoá, xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Theo đó, tiếp tục thực hiện hiệu quả Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc và Kết luận của Bộ Chính trị. Tập trung xây dựng, trình ban hành Chương trình mục tiêu Quốc gia về phát triển văn hoá; phát triển công nghiệp văn hóa. Tổ chức triển khai hiệu quả Nghị quyết Trung ương về chính sách xã hội. Triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội; phấn đấu năm 2024 hoàn thành ít nhất 130 nghìn căn. Thực hiện cải cách chính sách tiền lương đối với khu vực công theo Nghị quyết số 27 từ ngày 01/7/2024. Tăng cường phòng, chống dịch bệnh. Thực hiện tốt các chính sách dân tộc, tôn giáo…

Các bộ, ngành, địa phương phải tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ưu tiên bố trí nguồn lực cho phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Chú trọng xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong bảo vệ, quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước xuyên biên giới. Tập trung đầu tư phát triển các dự án chống sạt lở, sụt lún, ngập úng ở Đồng bằng sông Cửu Long. Quyết liệt triển khai Chương trình hành động thực hiện các cam kết tại COP28 và Tuyên bố chính trị về chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP). Hoàn thành Quy hoạch không gian biển Quốc gia.

Thủ tướng yêu cầu rà soát, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, tổ chức liên kết vùng và thúc đẩy phát triển kinh tế vùng; phát huy mạnh mẽ vai trò của các Hội đồng điều phối vùng; thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Bộ Chính trị về 6 vùng kinh tế-xã hội. Tập trung sửa các Luật để thúc đẩy tăng cường phân cấp, phân quyền (Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật ban hành các văn bản quy phạm pháp luật). Đẩy mạnh phát triển đô thị; phấn đấu năm 2024 đạt tỷ lệ đô thị hóa toàn quốc đạt trên 43,7%.

Củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Trong đó, theo dõi sát diễn biến tình hình, chủ động có biện pháp kịp thời về quốc phòng, an ninh; không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống; tăng cường phòng, chống cháy, nổ; bảo đảm trật tự an toàn giao thông; thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh toàn diện đối ngoại và hội nhập quốc tế. Tập trung xây dựng và thực hiện hiệu quả các chương trình, kế hoạch hành động cụ thể hóa các cam kết, thỏa thuận quốc tế, các FTA đã ký kết. Triển khai nghiêm túc, hiệu quả các kết quả hoạt động đối ngoại cấp cao. Nâng cao hiệu quả, phát huy vai trò công tác ngoại giao kinh tế. Thúc đẩy ngoại giao văn hóa; làm tốt công tác thông tin đối ngoại, bảo hộ công dân. Tăng cường công tác thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội. Nâng cao hiệu quả công tác dân vận; thực hiện tốt nguyên tắc dân chủ cơ sở; không ngừng củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Đối với các địa phương, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đẩy mạnh ngay từ đầu năm giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia; tập trung giải quyết vướng mắc về cơ chế, chính sách ưu đãi, thủ tục pháp lý, giải phóng mặt bằng... Quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tăng khả năng hấp thụ vốn; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh, chuyển đổi số quốc gia; thực hiện quyết liệt Đề án 06 trên địa bàn.

Các địa phương phải tập trung giải quyết vướng mắc theo thẩm quyền. Chú trọng nâng cao tính tự lực, tự cường, tự chủ, tự chịu trách nhiệm và năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của các cấp chính quyền cơ sở và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Chú trọng bảo đảm an sinh xã hội, đời sống người dân, công tác quốc phòng, an ninh, đối ngoại, bảo đảm “an ninh, an toàn, an dân”; tổ chức cho nhân dân đón Tết vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm; không để ai không có Tết.

Cho rằng, nhiệm vụ đặt ra cho năm 2024 là rất nặng nề nhưng có ý nghĩa quan trọng đối với việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra theo Nghị quyết Đại hội Đảng XIII, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các Thành viên Chính phủ, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các địa phương quán triệt tinh thần hành động quyết liệt, kịp thời, hiệu quả trong toàn hệ thống cán bộ, công chức, viên chức trong phạm vi quản lý; phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, chỉ đạo điều hành quyết liệt, hiệu quả.

Thủ tướng khẳng định, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẵn sàng hỗ trợ, đồng hành cùng các bộ, ngành, địa phương để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao và cùng nhau tháo gỡ khó khăn vướng mắc phát sinh; cùng cả hệ thống chính trị nỗ lực cao nhất để hoàn thành toàn diện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024, góp phần thực hiện thắng lợi Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025.