Thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường

Ngày 8/9, tại phường Đồng Hới, Trung tâm Chuyển đổi số và Công nghệ thông tin (Sở Khoa học và Công nghệ) tỉnh Quảng Trị tổ chức hội thảo giới thiệu Dự án “Tăng cường tiếp cận thông tin thông qua chuyển đổi số trong quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường” và chia sẻ kinh nghiệm thực hiện Luật Tiếp cận thông tin trong bối cảnh chuyển đổi số.

Ông Nguyễn Xuân Ngọc, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường luôn được coi là một trong ba trụ cột của phát triển bền vững. Những năm qua, Nhà nước ban hành nhiều văn bản pháp luật và chiến lược quan trọng như: Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Luật Lâm nghiệp năm 2017, Luật Đất đai năm 2024, Chiến lược Bảo vệ môi trường quốc gia… Đây là cơ sở pháp lý và định hướng quan trọng để các địa phương, trong đó có tỉnh Quảng Trị triển khai công tác quản lý, sử dụng hợp lý và bền vững tài nguyên thiên nhiên.

Ngoài ra, việc thực hiện hiệu quả Luật Tiếp cận thông tin trong tiến trình chuyển đổi số giúp người dân, doanh nghiệp và chính quyền cùng hưởng lợi. Thông tin minh bạch về tài nguyên, đất đai, môi trường sẽ thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng, hướng tới một môi trường quản trị công khai và bền vững.

Thực tiễn cho thấy, dù Quảng Trị có nguồn tài nguyên phong phú về rừng, khoáng sản, đất đai, đa dạng sinh học, năng lượng tái tạo… nhưng công tác quản lý vẫn còn hạn chế bởi nhiều nguyên nhân như: thiếu nhân lực, hạ tầng còn yếu, nhận thức của cộng đồng chưa đồng đều. Điều này đòi hỏi cần có những giải pháp đồng bộ, trong đó chuyển đổi số và tăng cường quyền tiếp cận thông tin đóng vai trò then chốt.

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Trị Nguyễn Xuân Ngọc cho biết, Dự án “Tăng cường tiếp cận thông tin thông qua chuyển đổi số trong quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường” được triển khai tại tỉnh với sự tài trợ của tổ chức Stichting Oxfam NOVIB và phối hợp của nhiều đơn vị là bước đi cụ thể, thiết thực. Dự án không chỉ nhằm chuẩn hóa hệ thống thông tin, nâng cao năng lực cán bộ và cộng đồng mà còn hướng tới nhân rộng mô hình tốt, đóng góp vào hoạch định chính sách.

Dự án được UBND tỉnh Quảng Bình (sau khi sáp nhập là UBND tỉnh Quảng Trị) phê duyệt ngày 25/11/2024. Dự án đánh dấu bước tiến mới trong nỗ lực triển khai chuyển đổi số tại địa phương, là một phần trong chiến lược xây dựng chính quyền số của tỉnh Quảng Trị, thể hiện cam kết thực hiện các chủ trương của Đảng và Nhà nước về chuyển đổi số, dân chủ cơ sở và bảo vệ tài nguyên, môi trường

Ông Trần Diễm Phúc, Phó Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Công nghệ thông tin tỉnh Quảng Trị cho biết, Dự án do Trung tâm chủ trì thực hiện, phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu quản trị tài nguyên vùng cao (CEGORN), triển khai từ tháng 12/2024 đến tháng 10/2026.

Dự án triển khai tại tỉnh Quảng Trị, trọng tâm ở hai xã Bố Trạch và Phong Nha, đồng thời sẽ mở rộng số hóa hệ thống thông tin tại 78 đơn vị cấp xã và các sở, ban, ngành cấp tỉnh. Mục tiêu chung đến năm 2026, dự án nâng cao năng lực tiếp cận thông tin, hợp tác trong lĩnh vực bảo vệ tài nguyên và môi trường cho cán bộ địa phương, người dân, đặc biệt chú trọng hỗ trợ nhóm yếu thế, dễ bị tổn thương như phụ nữ, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật. Qua đó, góp phần quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường tại địa phương.

Dự án tập trung 4 nhóm nội dung chính: Xây dựng chuyên mục Tiếp cận thông tin, phần mềm độc lập nhằm hỗ trợ cán bộ, người dân, doanh nghiệp dễ dàng tra cứu, tìm kiếm; nâng cao năng lực cho cán bộ địa phương và cộng đồng thông qua các hoạt động tập huấn, chia sẻ, hỗ trợ thiết bị công nghệ; thúc đẩy phát triển tổ công nghệ số cộng đồng nhằm hỗ trợ hiệu quả cho người dân; nghiên cứu, tư liệu hóa kết quả, đề xuất chính sách dựa trên các mô hình thực chứng.

Dự kiến sau khi dự án hoàn thành, hệ thống Trang thông tin điện tử của 78 đơn vị cấp xã trên địa bàn tỉnh Quảng Trị sẽ được chuẩn hóa, chuyên mục Tiếp cận thông tin trên các trang này được xây dựng, cập nhật. Hệ thống văn bản điện tử của các đơn vị cấp xã sẽ được kết nối, liên kết đến Trang thông tin điện tử, rất thuận tiện cho cán bộ, người dân, doanh nghiệp tra cứu, khai thác.

Dự án góp phần giúp nâng cao năng lực quản lý, hỗ trợ cơ quan nhà nước tại các xã Bố Trạch, Phong Nha thực hiện hiệu quả Luật Tiếp cận thông tin và tăng cường nhận thức trong cộng đồng. Đặc biệt, người dân có cơ hội tiếp cận tốt hơn thông tin về tài nguyên, môi trường thông qua truyền thông và các nhóm nòng cốt.

Tại hội thảo, các đại biểu cùng chia sẻ và trao đổi kinh nghiệm thực tiễn, thảo luận chính sách, tham vấn giải pháp để dự án triển khai hiệu quả, phù hợp điều kiện thực tế, từ đó tạo nền tảng nhân rộng mô hình trong tương lai.