Thuế tối thiểu toàn cầu - Bài 4: Cải cách hệ thống thuế theo chuẩn mực quốc tế
Để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, đảm bảo tính công bằng của hệ thống thuế giữa các quốc gia và chống thất thu thuế, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đã khởi xướng và được Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới thông qua Sáng kiến chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận để phân chia quyền đánh thuế, thực hiện đánh giá về phân bổ lợi nhuận và các nguyên tắc phân bổ lợi nhuận nhằm đảm bảo tất cả các doanh nghiệp hoạt động quốc tế phải trả mức thuế tối thiểu. Mức thuế này dự kiến sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 1/2024.
Ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách (Tổng cục Thuế) đã có cuộc trao đổi với phóng viên TTXVN xung quanh vấn đề áp dụng mức thuế tối thiểu toàn cầu tới Việt Nam.
Phóng viên: Thưa ông, ưu đãi thuế, phí vẫn luôn là một trong những công cụ quan trọng để thu hút nhà đầu tư đến Việt Nam. Vậy việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu sẽ ảnh hưởng như thế nào đến năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư của Việt Nam?
Vụ trưởng Lưu Đức Huy: Thuế tối thiểu toàn cầu có thể tác động đến vị thế cạnh tranh của Việt Nam trên nhiều phương diện. Việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu sẽ khiến các chính sách ưu đãi thuế hiện tại của Việt Nam trở nên kém hấp dẫn với các nhà đầu tư là các Tập đoàn công ty đa quốc gia thuộc đối tượng áp dụng. Theo đó ảnh hưởng tới việc thu hút và mở rộng đầu tư chất lượng cao của các Tập đoàn công ty đa quốc gia này – những doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của Việt Nam.
Đồng thời, thuế tối thiểu toàn cầu cũng gây ra tác động không nhỏ tới các doanh nghiệp cũng như có thể dẫn đến việc chuyển dịch đầu tư từ Việt Nam sang quốc gia khác có chính sách ưu đãi hấp dẫn hơn, môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi hơn. Việc thiếu vắng các Tập đoàn công ty đa quốc gia lớn cũng như các doanh nghiệp vệ tinh sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới quyết định của các nhà đầu tư tiềm năng.
Ngoài sự đóng góp về vốn đầu tư cũng như tạo việc làm cho người lao động, các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FDI) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực trong nước, xây dựng các hệ sinh thái ngành, đặc biệt trong lĩnh vực quan trọng là công nghiệp hỗ trợ, kết nối doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu để góp phần phát triển công nghiệp Việt Nam. Theo đó sự đa dạng của sản phẩm, chất lượng sản phẩm cũng như giá trị thương hiệu sẽ bị tác động không nhỏ.
Qua khảo sát cho thấy, các yếu tố tác động đến doanh nghiệp nước ngoài quyết định đầu tư vào Việt Nam gồm thủ tục hành chính là yếu tố lớn nhất chiếm 70%; cải thiện về thủ tục visa và cho phép chuyên gia nước ngoài làm việc tại Việt Nam chiếm 47%; phát triển về cơ sở hạ tầng chiếm 53%; phát triển, đào tạo nguồn nhân lực chiếm 35%; phát triển về tăng trưởng xanh chiếm 29%. Đặc biệt, yếu tố ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp đứng gần cuối danh sách những yếu tố thu hút đầu tư nước ngoài chỉ chiếm 28%.
Như vậy, việc thay đổi chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp do tác động của thuế tối thiểu toàn cầu cũng ảnh hưởng một phần trên phương diện các chỉ số xếp hạng tín nhiệm quốc gia, những yếu tố khác liên quan tới cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh cần được chú trọng hơn.
Phóng viên: Việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu dự kiến từ ngày 1/1/2024 sẽ tác động như thế nào đối với các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam cũng như các doanh nghiệp Việt Nam đang đầu tư tại nước ngoài, thưa ông?
Vụ trưởng Lưu Đức Huy: Việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu có làm mất đi ưu đãi thuế Chính phủ Việt Nam dành cho các nhà đầu tư hiện hữu và tương lai. Cụ thể, theo tính toán, các nhà đầu tư hiện hữu sẽ phải nộp thêm trên 14.000 tỷ đồng.
Các nhà đầu tư có thể cân nhắc xem xét dịch chuyển đầu tư hoặc không mở rộng sản xuất nếu các nước khác có ưu đãi tốt hơn. Họ đang rất quan tâm đến các chính sách mà Việt Nam có thể áp dụng để thu hút đầu tư trong thời gian tới.
Phóng viên: Thưa ông, việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu có thể tạo ra những cơ hội gì với Việt Nam?
Vụ trưởng Lưu Đức Huy: Việc áp dụng các quy định về thuế tối thiểu toàn cầu mang lại cho Việt Nam những cơ hội mới.
Theo đó, sẽ tăng nguồn thu ngân sách nhà nước từ phần thu thuế bổ sung. Việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu sẽ góp phần tăng cường hội nhập quốc tế của Việt Nam, cải cách hệ thống thuế theo hướng phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế thông qua việc sửa đổi chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp và pháp luật có liên quan.
Việc các nước ban hành các chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp để thu hút đầu tư nước ngoài khiến cho hiện tượng trốn thuế, tránh thuế, chuyển giá, chuyển lợi nhuận diễn ra ngày càng phức tạp. Các doanh nghiệp đã lợi dụng các cơ hội để chuyển lợi nhuận từ nước có thuế suất cao sang nước có thuế suất thấp hơn, từ đó xảy ra tình trạng thất thu thuế. Trong bối cảnh đó, việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu sẽ tạo mặt bằng chung về thuế tại tất cả các quốc gia, từ đó tránh việc cạnh tranh về thuế giữa các nước hiện nay và giảm thiểu tình trạng chuyển giá, chuyển lợi nhuận, giữ vững nguồn thu thuế.
Việt Nam sẽ phải xây dựng những chính sách đầu từ hấp dẫn, bền vững hơn không dựa trên thuế như: thủ tục hành chính, tiếp cận đất đai, nguồn lao động chất lượng cao…
Phóng viên: Tổng cục Thuế đã có những đề xuất cụ thể gì về chính sách thuế để thích ứng với việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu từ ngày 1/1/2024 tới đây, thưa ông?
Vụ trưởng Lưu Đức Huy: Hiện nay, Tổng cục Thuế đang xây dựng văn bản báo cáo Bộ Tài chính, Chính phủ, Quốc hội phương án ban hành văn bản của Quốc hội, Chính phủ quy định áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu.
Việc xây dựng này phải đảm bảo, tính nhất quán và thừa nhận lẫn nhau giữa Việt Nam và các nước, nhằm mục đích thu thuế tối thiểu toàn cầu trong khi doanh nghiệp giảm thiểu nguy cơ chịu sự kiểm tra đồng thời của cơ quan thuế nhiều nước.
Văn bản sẽ đưa ra các quy định có lợi cho doanh nghiệp như cho phép loại trừ một phần thu nhập khi tính toán thu nhập chịu thuế tối thiểu. Phần thu nhập được loại trừ xác định dựa trên giá trị đầu tư tài sản hữu hình và lao động tại quốc gia có nguồn thu nhập phát sinh.
Việc tính toán thu nhập chịu thuế thực hiện theo các văn bản hướng dẫn của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).
Phóng viên: Thưa ông, đến thời điểm này, các bộ ngành liên quan đã có sự phối hợp như thế nào trong việc đề ra các giải pháp đồng bộ, thích ứng với thuế tối thiểu toàn cầu?
Vụ trưởng Lưu Đức Huy: Hiện nay, dưới sự chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành đang triển khai các giải pháp về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu tại Việt Nam, chỉ đạo ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu và các giải pháp hỗ trợ.
Bộ Tài chính đang phối hợp với các bộ, ngành xây dựng văn bản trình cấp có thẩm quyền ban hành về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, tổ chức triển khai thực hiện việc áp dụng thuế này tại Việt Nam từ năm 2024.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với các bộ, ngành có liên quan thực hiện việc đề xuất, triển khai các biện pháp thu hút đầu tư, hỗ trợ khác ngoài thuế, không trái với quy định và cam kết quốc tế trên tinh thần hài hòa lợi ích các bên, khuyến khích các nhà đầu tư hiện hữu cũng như các nhà đầu tư mới, bảo đảm ứng xử bình đẳng giữa các doanh nghiệp; xây dựng văn bản trình cấp có thẩm quyền ban hành về việc áp dụng các biện pháp thu hút đầu tư, hỗ trợ khác ngoài thuế.
Phóng viên: Xin cảm ơn ông!
Thuế tối thiểu toàn cầu: Bài 1- Sẵn sàng cho sân chơi mới
Thuế tối thiểu toàn cầu - Bài 2: Tín hiệu tích cực nâng cao năng lực cạnh tranh
Thuế tối thiểu toàn cầu - Bài 3: Cơ hội cải thiện môi trường đầu tư
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Thuế tối thiểu toàn cầu - Bài 3: Cơ hội cải thiện môi trường đầu tư
07:10' - 03/07/2023
Làm thế nào để hạn chế ảnh hưởng này, đặc biệt để đây trở thành cú hích cải thiện môi trường đầu tư tại Việt Nam?
-
Kinh tế Việt Nam
Thuế tối thiểu toàn cầu - Bài 2: Tín hiệu tích cực nâng cao năng lực cạnh tranh
07:05' - 03/07/2023
Thuế tối thiểu toàn cầu dự kiến sẽ chính thức có hiệu lực từ 1/2024, là tín hiệu tích cực để Việt Nam tạo thêm nguồn thu và nguồn vốn cho đầu tư vào hạ tầng công nghiệp.
-
Tài chính
Thuế tối thiểu toàn cầu: Bài 1- Sẵn sàng cho sân chơi mới
07:00' - 03/07/2023
Quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu do Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) khởi xướng. Theo đó, các doanh nghiệp có doanh thu từ 750 triệu EUR trở lên sẽ chịu mức thuế suất tối thiểu 15%.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Người dân đã bàn giao gần 96% diện tích mặt bằng Dự án cầu Rạch Miễu 2
10:20'
Đã có 984 trường hợp bàn giao mặt bằng Dự án cầu Rạch Miễu 2 với tổng diện tích trên 244.000 m2, chiếm gần 96% tổng diện tích phải bàn giao.
-
Kinh tế Việt Nam
2 kịch bản tăng trưởng năm 2024
09:41'
Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 6/2024, ông Trần Quốc Phương - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã xây dựng 2 kịch bản tăng trưởng trình Chính phủ.
-
Kinh tế Việt Nam
Ra mắt Hiệp hội Chuyển đổi số Việt Nam-Nhật Bản
20:56' - 07/07/2024
Chiều 7/7, tại Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, Hiệp hội Chuyển đổi số Việt Nam-Nhật Bản (VADX JAPAN) đã ra mắt nhằm tăng cường hợp tác và chia sẻ các giải pháp công nghệ tiên tiến giữa hai nước.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Hưng Yên phát huy giá trị cốt lõi của văn hóa Phố Hiến, lập kỳ tích sông Hồng
17:42' - 07/07/2024
Chiều 7/7, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Hội nghị công bố quy hoạch tỉnh Hưng Yên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và xúc tiến đầu tư tỉnh.
-
Kinh tế Việt Nam
Tuyến đường sắt Hà Nội – Hải Phòng hoạt động trở lại sau sự cố
16:11' - 07/07/2024
Sau hơn 12 tiếng khắc phục sự cố, đến 11 giờ 30 phút ngày 7/7, tuyến đường sắt Hà Nội – Hải Phòng đã hoạt động trở lại sau sự cố phải dừng hoạt động.
-
Kinh tế Việt Nam
Việc tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế chỉ áp dụng với một số đối tượng
15:32' - 07/07/2024
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh, việc thực hiện tạm hoãn xuất cảnh đối với cá nhân, pháp nhân nợ thuế chỉ áp dụng với một số đối tượng.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm, làm việc tại Hưng Yên
12:16' - 07/07/2024
Trong chương trình công tác tại Hưng Yên, sáng 7/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dự Lễ khánh thành dự án Xây dựng tuyến đường bộ nối cao tốc Hà Nội - Hải Phòng với cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình.
-
Kinh tế Việt Nam
Bắc Giang đặt mục tiêu nằm trong 15 tỉnh, thành phố dẫn đầu PCI
08:31' - 07/07/2024
Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang - Lê Ánh Dương cho biết, tỉnh phấn đấu đến năm 2025 nằm trong nhóm 15 tỉnh, thành dẫn đầu năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).
-
Kinh tế Việt Nam
Cục Đường Cao tốc Việt Nam kiểm tra thi công cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng
20:12' - 06/07/2024
Lãnh đạo Cục Đường cao tốc Việt Nam cũng yêu cầu, các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công phấn đấu đến cuối năm 2024 đạt tiến độ đúng theo cam kết với Chính phủ.