Tìm lời giải cho bài toán nhân lực chất lượng cao ĐBSCL
13 tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Cửu Long có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, hiện nay việc phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao - một trong những yếu tố cốt lõi để đồng bằng phát triển bền vững đang gặp nhiều khó khăn, cần được tháo gỡ bằng nhiều giải pháp và chiến lược thu hút nhân tài bài bản, xứng tầm.
Vấn đề cấp thiết
Đề cập về những thách thức của địa phương hiện nay, lãnh đạo một tỉnh ở Đồng băng sông Cửu Long từng nhận định: Giữ đất, không để sạt lở, mất đất ven sông, biển, giữ nguồn nước trước diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu và đặc biệt là giữ người, thu hút nguồn nhân lực chất lượng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội là những vấn đề cấp thiết hiện nay ở địa phương.
Với quan điểm, đồng bằng châu thổ có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của đất nước mà trực tiếp là vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Phó Giáo sư Lê Anh Tuấn - giảng viên cao cấp Trường Đại học Cần Thơ nêu thực trạng: Đồng bằng sông Cửu Long hiện có khoảng 17,3 triệu dân, là nơi có tỷ lệ nhập cư thấp nhất nhưng xuất cư lại cao nhất nước.
Giai đoạn 2009-2019, tăng dân số toàn vùng là 0%, trong khi đó tỷ lệ này của cả nước là 1,14%. Sự biến động về dân cư đã và đang dẫn đến tình trạng thiếu nhân lực trầm trọng ở nhiều địa phương trong vùng.
Dẫn chứng thực tế, Phó Giáo sư Lê Anh Tuấn chia sẻ, có thời điểm, khi làm mô hình thực nghiệm phục vụ nghiên cứu đề tài, bản thân ông và đồng nghiệp ở đơn vị rất vất vả tìm lao động thời vụ phù hợp tham gia mô hình sản xuất dù mức thù lao được đưa ra lên tới 350.000 - 400.000 đồng/người/ngày.
Khó tuyển lao động, thiếu nhân lực nhưng nghịch lý tồn tại ở nhiều địa phương thuộc khu vực đồng bằng là nhiều lao động lại không tìm được việc làm phù hợp hoặc có thù lao như mong muốn.
"Thời điểm đầu tháng 10/2021 (sau khi việc giãn cách để phòng, chống dịch COVID-19 được nới lỏng) đã có khoảng 1,3 triệu lao động trở về Đồng bằng Cửu Long từ các tỉnh miền Đông Nam Bộ và Thành phố Hồ Chí Minh, khoảng 60% trong số đó có nguyện vọng tìm việc ngay tại quê nhà, song thực tế để tìm được việc làm với họ cũng không hề dễ dàng" - Phó Giáo sư Lê Anh Tuấn thông tin thêm.
Còn theo Phó Giáo sư Đàm Sao Mai, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh, đang xảy ra hiện tượng "nước chảy chỗ trũng" đối với nguồn nhân lực. Nhiều sinh viên sau khi học xong không muốn trở về quê ở các địa phương Đồng bằng sông Cửu Long vì cho rằng ở lại thành phố vẫn có nhiều cơ hội, thu nhập tốt hơn.
Trong khi đó, nguồn nhân lực tại chỗ ở một số tỉnh, thành Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là nguồn lao động trẻ, rất năng động vươn lên, có ý chí khởi nghiệp nhưng nhiều người lại chưa được đào tạo bài bản, chưa đầy đủ kiến thức mang tính nền tảng nên gặp nhiều khó khăn khi tiếp thu, cập nhật những tiến bộ khoa học kỹ thuật hoặc đưa sản phẩm từ các mô hình khởi nghiệp ra thị trường.
Phó Giáo sư Đàm Sao Mai cho rằng, vấn đề này đang đặt ra yêu cầu cấp thiết là có chiến lược đào tạo cho toàn vùng đồng bằng để vừa thu hút nhân lực trình độ cao trở về quê hương, vừa tăng cường đào tạo đối với những nhân lực trẻ đang ở tại địa phương trong quá trình khởi nghiệp, giúp họ thuận lợi trong phát triển kinh tế ngay tại quê hương.
Chiến lược phù hợp
Để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội ở Đồng bằng sông Cửu Long, các chuyên gia cho rằng cần có chiến lược trong tổ chức đào tạo, chú trọng nhân lực những ngành kinh tế thế mạnh của đồng bằng, đồng thời có nhiều chính sách thu hút nhân tài để họ gắn bó lâu dài với đồng bằng châu thổ.
Theo Phó Giáo sư Phan Thanh Bình, nguyên Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội: Cần có chiến lược, quy hoạch và quản trị vùng. Chính sách nguồn nhân lực phải là chiến lược cho cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long chứ không riêng một tỉnh, thành thuộc vùng.
Đào tạo cần gắn với yêu cầu phát triển của địa phương, đặc biệt chú trọng đào tạo, thu hút các chuyên gia đang sinh sống lâu dài tại địa phương, hiểu rõ, bám sát thực tiễn của đồng bằng.
Đồng tình với quan điểm này, bà Tiêu Yến Trinh, Tổng Giám đốc Công ty Talentnet (một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nhân sự) đề xuất: Kết nối nhân tài, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo thuận lợi cho phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long cần được định vị, kết nối giữa các tỉnh, thành trong khu vực, xác định những ngành đào tạo trọng yếu, thực hiện cùng lúc ba chiến lược, gồm: Tuyển dụng - thu hút nhân tài, phát triển nguồn lực tại vùng và "mượn" chất xám từ các chuyên gia trong nước, quốc tế về làm việc tại Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo bà Tiêu Yến Trinh, các địa phương, cơ sở đào tạo cần phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp. Trước khi đào tạo, các cơ sở cần xác định chính xác nhu cầu của thị trường lao động hoặc để doanh nghiệp "đặt hàng"; đồng thời, cần tăng cường thực hiện mô hình "trong doanh nghiệp có trường học, trong trường học có doanh nghiệp" để sinh viên được thực hành một cách sớm nhất.
Đối với thu hút nguồn nhân lực, tăng cường khơi dậy niềm tự hào về quê hương, xứ sở và có thêm nhiều chính sách ưu đãi, tạo động lực để các chuyên gia, nhân lực chất lượng cao sẵn sàng về làm việc tại các địa phương trong khu vực.
Các địa phương tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư, tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cũng là giải pháp để phát triển, thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao.
Liên quan đến trao cơ hội, tạo việc làm để thu hút nguồn nhân lực, Thạc sĩ Huỳnh Phước Nghĩa, Phó trưởng Khoa Kinh doanh quốc tế - Marketing (Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: Trong nhiều năm làm công tác tư vấn tuyển sinh, về các địa phương Đồng bằng sông Cửu Long, rất nhiều phụ huynh đã đặt câu hỏi, cơ hội việc làm sau này cho con em họ ở đâu?Vì vậy, xác định đúng yêu cầu nguồn nhân lực, những lĩnh vực mà các địa phương đang cần để mở ngành và tổ chức đào tạo là rất cần thiết.
Cũng theo Thạc sĩ Huỳnh Phước Nghĩa, hiện nay, phân hiệu Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh tại tỉnh Vĩnh Long - một địa phương Đồng bằng sông Cửu Long, đang tập trung đào tạo nhân lực những nhóm ngành mà các tỉnh, thành khu vực này có nhu cầu lớn về nguồn nhân lực, như: Kinh tế nông nghiệp, kinh doanh quốc tế, thương mại mại điện tử, Logistics và chuỗi cung ứng, luật kinh tế...
Trường cũng triển khai chương trình đào tạo "Tài năng Mekong - đi để trở về" với mong muốn qua môi trường học tập, trải nghiệm ở ngay tại Đồng bằng sông Cửu Long và quốc tế, nguồn nhân lực này sẽ có những đóng góp cho sự phát triển của vùng.
Cùng quan tâm về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Đồng bằng sông Cửu Long, đề cập nhân lực lĩnh vực nông nghiệp, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Cần Thơ Trần Thái Nghiêm đề xuất: Hiện nay, sản xuất nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long đang gắn với ba "biến" là biến đổi khí hậu, biến đổi thị trường và biến đổi của xu thế tiêu dùng.Do đó chiến lược, nội dung đào tạo nguồn nhân lực lĩnh vực nông nghiệp cho vùng rất cần được chú trọng trang bị các kiến thức, kỹ năng phù hợp với các yếu tố biến đổi này, từ đó đóng góp hiệu quả vào sự phát triển bền vững của đồng bằng ở phía Nam đất nước./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Cần nguồn nhân lực đủ mạnh cho chuyển đổi số ở Hải Phòng
20:05' - 27/12/2021
Chuyển đổi số được xem như một trong những giải pháp cứu cánh cho địa phương, các đơn vị, doanh nghiệp trước thách thức của dịch COVID-19.
-
Kinh tế Việt Nam
Khó khăn về nhân lực logistics sẽ tăng thêm khi Việt Nam hội nhập sâu rộng
18:58' - 14/12/2021
"Sự khó khăn về nguồn nhân lực của ngành logistics sẽ càng tăng thêm khi Việt Nam hội nhập quốc tế sâu rộng, nhất là trong khu vực cộng đồng kinh tế ASEAN và tham gia các FTA thế hệ mới".
-
Kinh tế Việt Nam
Phát triển nhân lực có kỹ năng nghề để thích ứng với trạng thái bình thường mới
19:56' - 05/12/2021
Có khoảng 48% số lao động cần đào tạo lại,68% số cơ sở đào tạo tại Việt Nam chưa sẵn sàng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và tác động của dịch bệnh.
Tin cùng chuyên mục
-
Doanh nghiệp
Đức đẩy mạnh đầu tư vào ngành dược phẩm trước nguy cơ mất ngôi vương
15:23' - 26/04/2024
Tập đoàn dược phẩm Merck (Đức) ngày 25/4 thông báo đang chuẩn bị đầu tư hơn 300 triệu euro (321 triệu USD) cho việc xây dựng một trung tâm nghiên cứu khoa học đời sống mới.
-
Doanh nghiệp
Điều chỉnh phụ tải, doanh nghiệp giảm tiêu thụ điện
15:06' - 26/04/2024
Khi doanh nghiệp tham gia điều chỉnh phụ tải điện sẽ giảm chi phí dùng điện do giảm nhu cầu dùng điện vào giờ cao điểm, nâng cao năng lực cạnh tranh nhờ giảm chi phí tiền điện.
-
Doanh nghiệp
Tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc kiên định với kế hoạch về TikTok
14:51' - 26/04/2024
Ngày 25/4, ByteDance cho biết không có ý định bán lại ứng dụng TikTok, sau khi Nhà Trắng thông qua luật buộc công ty phải thoái vốn khỏi ứng dụng chia sẻ video phổ biến.
-
Doanh nghiệp
Truyền tải điện Khánh Hòa đảm bảo an toàn lưới truyền tải mùa khô và dịp nghỉ Lễ
14:33' - 26/04/2024
Đơn vị tiếp tục giải pháp kỹ thuật nhằm giảm thiểu sự cố, quyết tâm đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định và liên tục trước, trong dịp Lễ 30/4, 01/5/2024 cũng như cả mùa cao điểm nắng nóng 2024.
-
Doanh nghiệp
Coca-Cola là nhà sản xuất gây ô nhiễm nhựa lớn nhất thế giới
14:31' - 26/04/2024
Theo một nghiên cứu quốc tế được công bố ngày 25/4, hơn 50% ô nhiễm nhựa từ các sản phẩm có thương hiệu trên toàn cầu liên quan 56 công ty sản xuất.
-
Doanh nghiệp
Lợi nhuận tăng mạnh giúp Airbus bỏ xa Boeing
12:56' - 26/04/2024
Lợi nhuận ròng của Airbus trong ba tháng đầu năm 2024 đã tăng lên 595 triệu euro (637 triệu USD), trong khi doanh thu tăng 9% lên 12,8 tỷ euro.
-
Doanh nghiệp
Chủ tịch Phạm Văn Thanh: Xu hướng ô tô điện chưa gây rủi ro với hoạt động kinh doanh của Petrolimex
12:45' - 26/04/2024
Theo Chủ tịch Petrolimex Phạm Văn Thanh, xu hướng phát triển ô tô điện đang diễn ra mạnh mẽ nhưng hiện chưa gây rủi ro với hoạt động kinh doanh nhiên liệu của Petrolimex.
-
Doanh nghiệp
Bảo hiểm Agribank tài trợ cho người có hoàn cảnh khó khăn tỉnh Hậu Giang
10:37' - 26/04/2024
Nguồn chi trả kịp thời của Bảo hiểm Agribank vừa giúp người dân giảm gánh nặng trả nợ đã vay, vừa giúp ngân hàng bảo toàn nguồn vốn của nhà nước trong quá trình hoạt động kinh doanh.
-
Doanh nghiệp
Gần 120 nhà thầu của Xây dựng Hòa Bình hoán đổi nợ bằng cổ phiếu
21:30' - 25/04/2024
Chiều 25/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, đã diễn ra Đại hội đồng cổ đông năm 2024 của Công ty cổ phần Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (mã chứng khoán: HBC).