Tìm phương án triển khai "hộ chiếu vaccine" tại Việt Nam

Cán bộ y tế tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho cán bộ Biên phòng Tây Ninh. Ảnh: Thanh Tân -TTXVN

Bên lề cuộc họp trực tuyến với các địa phương về tăng cường công tác phòng, chống dịch COVID-19 và tiêm chủng vaccine COVID-19 với ngành Y tế của 63 tỉnh, thành phố do Bộ Y tế tổ chức ngày 16/4, Tiến sĩ Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Y tế với vai trò là cơ quan chuyên môn đang làm việc với các bộ, ngành liên quan để đưa ra phương án triển khai "hộ chiếu vaccine" tại Việt Nam.
Theo Tiến sĩ Đặng Quang Tấn, gọi là "hộ chiếu vaccine" nhưng thực chất đây là giấy chứng nhận cho một người đã tiêm đủ số mũi vaccine theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc theo cơ quan quản lý nhà nước.
Tuy nhiên, theo ông Tấn, hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chưa có khuyến cáo áp dụng "hộ chiếu vaccine". Trên thế giới, tới thời điểm này, mới có Singapore đang thí điểm trên phạm vi rất hẹp, vừa tham khảo, vừa thăm dò.
Cục trưởng Đặng Quang Tấn cho biết có một số vấn đề cần lưu ý khi áp dụng "hộ chiếu vaccine". Đó là tiêm vaccine chỉ có tác dụng làm giảm, hạn chế tỷ lệ trầm trọng của bệnh khi mắc COVID-19. Tiếp đó, mỗi quốc gia sử dụng các loại vaccine phòng COVID-19 khác nhau như AstraZeneca, Pfizer, Moderna, Sputnik V… với hiệu quả bảo vệ khác nhau, có loại cao, loại thấp. Vấn đề đặt ra, chấp nhận vaccine nào?
Ngoài ra, việc áp dụng "hộ chiếu vaccine" tùy theo miễn dịch cộng đồng. Rất nhiều quốc gia có tỷ lệ mắc COVID-19 cao hoặc tiêm phòng diện rộng sẽ có miễn dịch cộng đồng cao.

Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia “sạch” do kiểm soát tốt dịch và hiện tỷ lệ tiêm vaccine của Việt Nam chưa đạt yêu cầu. Vì vậy, miễn dịch cộng đồng của người dân Việt Nam thời điểm hiện tại là gần như chưa có. Do đó, nếu triển khai "hộ chiếu vaccine", không quản lý chặt có thể làm lây nhiễm dịch ra cộng đồng, nguy cơ không kiểm soát được.
Đến nay, Bộ Y tế cùng nhiều cơ quan vẫn đang xây dựng các phương án, xem xét triển khai áp dụng với quốc gia nào, áp dụng đa phương, song phương hay đồng thuận giữa các nước, áp dụng với vaccine nào và cách đi lại ra sao. Những người được tiêm vaccine đủ theo khuyến cáo nhà sản xuất, nhà chuyên môn có thể được giảm thời gian cách ly.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là đề xuất, vẫn phải chờ quyết định của lãnh đạo Bộ Y tế hoặc Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19.
Hiện một số địa phương như Quảng Nam, Phú Quốc đang đề xuất cho thí điểm áp dụng "hộ chiếu vaccine" với khách lưu trú ngắn ngày, chỉ chơi golf, nghỉ dưỡng không di chuyển.
Theo Tiến sĩ Đặng Quang Tấn, có thể đây cũng là mô hình cần thử nghiệm nhưng phải quản lý nghiêm ngặt người đến, đòi hỏi chính quyền địa phương, công an, cơ quan chủ quản phải quản lý rất chặt, không được để khách đi ra ngoài.
“Vừa qua có rất nhiều trường hợp khi vào khu cách ly, xét nghiệm lần 1 âm tính nhưng vài ngày sau xét nghiệm lại dương tính. Bởi vậy, nếu không quản lý chặt, những người này ra cộng đồng, nguy cơ lây lan dịch ra ngoài là hiện hữu”, ông Tấn cho biết.

Hiện ngành Y tế đang nghiên cứu các quốc gia trên thế giới áp dụng như thế nào để đưa ra một số mô hình, thử nghiệm tại các khu vực nhỏ như sân golf hoặc khu du lịch nhỏ. Việc triển khai "hộ chiếu vaccine" có thể không đợi hướng dẫn chính thức của WHO nhưng còn phải tham khảo nhiều...
Đến nay, Việt Nam đã tiêm chủng vaccine COVID-19 cho 75.000 người. Một số địa phương bắt đầu tiêm chủng đợt 2, vaccine của COVAX. Bộ Y tế yêu cầu việc tiêm chủng số liều vaccine hiện còn phải hoàn thành trước 5/5/2021.
Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 mới đây, Bộ Y tế đưa ra 3 phương án thực hiện "hộ chiếu vaccine". Trong đó, nhóm đối tượng thứ nhất là người Việt Nam bị mắc kẹt ở nước ngoài. Nhóm đối tượng thứ hai là những người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam đầu tư, kinh doanh. Nhóm đối tượng thứ ba là khách du lịch quốc tế./.