Toàn văn Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội do lãnh đạo Chính phủ trình bày trước Quốc hội (Phần 2)

Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, ngày 22/5, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái trình bày Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023. Thông tấn xã Việt Nam trân trọng giới thiệu toàn văn báo cáo (phần 2):

2.2. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành

Thực hiện Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, nhất là Kết luận số 46-KL/TW ngày 23/12/2022 của Bộ Chính trị về tình hình kinh tế vĩ mô và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới và các Nghị quyết của Quốc hội[1], ngay từ đầu năm Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt, hiệu quả Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế-xã hội, dự toán ngân sách nhà nước và cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023, trong đó tập trung giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; rà soát, bổ sung, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh; đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia. Tổ chức các Hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh 6 vùng trên cả nước gắn với xúc tiến đầu tư vùng, địa phương. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tổ chức nhiều hội nghị, cuộc họp, buổi làm việc, chuyến công tác, tham vấn ý kiến của các hiệp hội, doanh nghiệp, chuyên gia, nhà khoa học, các tổ chức quốc tế[2]; rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật và đưa ra các cơ chế, chính sách, giải pháp thuộc thẩm quyền nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; tổ chức 05 Tổ công tác thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án trọng điểm quốc gia; gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền sử dụng đất[3], báo cáo cấp có thẩm quyền về miễn, giảm thuế, phí, lệ phí và đang xây dựng phương án về thuế tối thiểu toàn cầu[4]; cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giãn nợ[5]; quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, bất động sản[6]; giao nhiệm vụ cho từng thành viên Chính phủ trực tiếp làm việc với các địa phương để nắm bắt tình hình, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; tập trung hỗ trợ doanh nghiệp chủ động thích ứng, phục hồi nhanh và phát triển bền vững; tích cực xây dựng, hoàn thiện và phê duyệt các quy hoạch, ban hành Quy hoạch điện VIII [7]; tháo gỡ khó khăn trong đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế[8]; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh [9]; thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, thực hiện Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) [10]; mở rộng thị trường, thúc đẩy xuất khẩu [11], du lịch, giải quyết các vấn đề về lao động, việc làm và đời sống người dân [12]. Tập trung chỉ đạo xử lý các dự án tồn đọng kéo dài (trong đó có 8/12 dự án, doanh nghiệp kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài, 06 ngân hàng thương mại yếu kém…); phát huy vai trò của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước [13]. Đồng thời, chú trọng phát triển các lĩnh vực văn hoá, xã hội, bảo vệ môi trường, củng cố quốc phòng, an ninh; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế.

2.3. Kết quả đạt được những tháng đầu năm 2023

a) Về kinh tế

Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm[14]. Trong điều kiện rất khó khăn,GDP quý I vẫn duy trì đà tăng trưởng nhưng không cao, chỉ đạt 3,32% so với cùng kỳ. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) có xu hướng giảm, bình quân 4 tháng tăng 3,84% [15]. Thị trường tiền tệ, tín dụng, ngoại tệ cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất tiếp tục xu hướng giảm, trong đó lãi suất cho vay bình quân giảm 0,7% so với cuối năm 2022 [16]; thanh khoản của hệ thống ngân hàng được bảo đảm; thanh toán không dùng tiền mặt đạt kết quả tích cực [17]. Thu ngân sách nhà nước 4 tháng ước đạt 632,5 nghìn tỷ đồng, bằng 39% dự toán năm. Xuất siêu 7,56 tỷ USD (cùng kỳ xuất siêu 2,25 tỷ USD). Giải ngân vốn đầu tư công tăng 15 nghìn tỷ đồng so với cùng kỳ. Đã công bố Quy hoạch tổng thể quốc gia và phê duyệt nhiều quy hoạch quốc gia, vùng, tỉnh, thành phố [18]. Khu vực nông nghiệp tiếp tục phát triển ổn định, khẳng định vai trò trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế trong khó khăn; sản lượng lúa 4 tháng đạt 12,6 triệu tấn; xây dựng nông thôn mới đạt kết quả tích cực [19]. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) phục hồi trong tháng 4, tăng 3,6% so với tháng 3 và tăng 0,5% so với cùng kỳ. Thương mại, dịch vụ tiếp tục tăng mạnh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 4 tháng tăng 12,8%; thu hút 3,7 triệu lượt khách quốc tế.Các tổ chức quốc tế uy tín tiếp tục đánh giá và dự báo tích cực về triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 và thời gian tới [20].

Tập trung triển khai nhiều công trình hạ tầng giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia (khởi công đồng loạt 12 dự án cao tốc Bắc-Nam với tổng chiều dài 723,7 km [21]; tháng 6/2023 sẽ phấn đấu khởi công đường vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh, vành đai 4 Hà Nội; thúc đẩy tiến độ Cảng hàng không quốc tế Long Thành...); hoàn thành, đưa vào sử dụng 310 km đường bộ cao tốc (các tuyến: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Phan Thiết - Dầu Giây, Nha Trang - Cam Lâm, Phan Thiết - Vĩnh Hảo) và một số tuyến đường bộ ven biển (Quảng Ninh, Phú Yên, Bình Thuận, Bình Định) [22]. Nhiều vấn đề, dự án tồn đọng, kéo dài được tích cực xử lý, đạt kết quả bước đầu; khánh thành Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1, Thái Bình 2 sau nhiều năm bị gián đoạn; đang tích cực triển khai các Kết luận của Bộ Chính trị về cơ cấu lại Tổng công ty Công nghiệp Tàu thủy, Ngân hàng Phát triển Việt Nam và các ngân hàng thương mại yếu kém; 3 nhà máy đạm đang cơ cấu lại nợ vay, bước đầu đã có lãi (Hà Bắc, Ninh Bình và DAP số 2 Lào Cai)...

b) Về văn hóa, xã hội và môi trường

Tiếp tục thực hiện tốt chính sách người có công với cách mạng, bảo trợ xã hội, bảo đảm an sinh xã hội [23]. Tổ chức Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023 vui tươi, đầm ấm, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm, bảo đảm mọi người, mọi nhà đều có Tết [24]. Thị trường lao động được chú trọng phát triển [25]; tăng cường kết nối cung cầu lao động, hỗ trợ người lao động tìm kiếm việc làm và lần đầu tiên triển khai thí điểm sàn giao dịch làm việc trực tuyến toàn quốc; kịp thời hỗ trợ người dân, người lao động bị mất việc, giảm giờ làm [26]. Quan tâm phát triển nhà ở xã hội, ban hành Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp và đang tích cực triển khai gói tín dụng 120 nghìn tỷ đồng.

Tập trung kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 và các dịch bệnh khác; có giải pháp từng bước xử lý dứt điểm những vướng mắc trong đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế; nâng phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức y tế dự phòng, y tế cơ sở lên mức 100%. Triển khai hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông 2018; bảo đảm tiến độ chương trình, nội dung năm học 2022-2023; tiếp tục triển khai mô hình giáo dục đại học số; chuẩn bị tổ chức tốt Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2023. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch tuyển dụng, quản lý, sử dụng hiệu quả chỉ tiêu biên chế giáo viên, khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên. Tích cực triển khai Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030; tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo không ngừng được lan tỏa [27]. Thị trường khoa học công nghệ có bước phát triển; việc xác lập sở hữu trí tuệ được tăng cường [28]. Chỉ đạo đánh giá thí điểm và hoàn thiện Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII).

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng. Nhiều lễ hội truyền thống và hoạt động văn hóa, văn nghệ diễn ra sôi động; tổ chức thành công nhiều sự kiện chính trị, chương trình, hoạt động nghệ thuật đặc sắc, ý nghĩa nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đảng; 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam, 48 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước… Các chính sách dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, chăm sóc người cao tuổi, bảo vệ trẻ em, gia đình, bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ được quan tâm [29]. Thể thao thành tích cao tiếp tục được đẩy mạnh; đặc biệt, đoàn Việt Nam đạt kết quả nhất toàn đoàn tại SEA Games 32 [30]. Xếp hạng về Chỉ số hạnh phúc của Việt Nam tăng 12 bậc, từ vị trí thứ 77 năm 2022 lên thứ 65 năm 2023 trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới của Liên hợp quốc.

(còn tiếp)

-----------------------------------------------------------------

[1] Các Nghị quyết của Quốc hội: số 68/2022/QH15 ngày 10/11/2022 về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023; số 69/2022/QH15 ngày 11/11/2022 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023; số 70/2022/QH15 về phân bổ NSTW năm 2023…

[2] Trong 4 tháng đầu năm 2023, đã tổ chức 398 cuộc họp; 110 Hội nghị và buổi lễ; 78 cuộc tiếp khách quốc tế và đi công tác nước ngoài do Thủ tướng Chính phủ và các Phó Thủ tướng chủ trì.

[3] Chính phủ đã ban hành Nghị định số 12/2023/NĐ-CP ngày 14/4/2023 của Chính phủ gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023.

[4] Đã trình Quốc hội ban hành Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng; thành lập tổ công tác, tổ chức hội thảo, tham vấn chuyên gia và xây dựng phương án trình các cấp có thẩm quyền về thuế tối thiểu toàn cầu.

[5] Ngày 23/4/2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Thông tư số 02/2023/TT-NHNN quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn.

[6] Chính phủ đã ban hành: Nghị định số 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, ngưng hiệu lực một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ; Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản (BĐS) phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

[7] Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

[8] Trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 80/2023/QH15 ngày 09/01/2023 về việc tiếp tục thực hiện một số chính sách trong phòng, chống dịch COVID-19 và sử dụng giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc hết thời hạn hiệu lực từ ngày 01/01/2023 đến ngày 31/12/2024; ban hành Nghị định số 07/2023/NĐ-CP ngày 03/3/2023, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2021/NĐ-CP ngày về quản lý trang thiết bị y tế; ban hành Thông tư số 06/2023/TT-BYT ngày 12/3/2023 của Bộ Y tế sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 15/2019/TT-BYT quy định việc đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế công lập.

[9] Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt phân cấp 699 thủ tục hành chính trên 100 lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của các bộ, ngành. Các bộ, cơ quan ngang bộ đã thực thi phương án phân cấp 81 thủ tục hành chính tại 15 văn bản quy phạm pháp luật; rà soát, đơn giản hóa đối với 59 nhóm TTHC trọng tâm ưu tiên trên 12 lĩnh vực.

[10] Đã cấp hơn 80 triệu thẻ căn cước công dân gắn chip điện tử, kích hoạt trên 8,5 triệu tài khoản VNeID; hoàn thành tích hợp 21/25 dịch vụ công trực tuyến thiết yếu.

[11] Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng, các Bộ trưởng: Bộ Ngoại giao, Bộ Công Thương tổ chức nhiều cuộc họp kết nối các tỉnh, thành phố, doanh nghiệp với các Đại sứ quán, Thương vụ của ta ở nước ngoài.

[12] Tổ chức các hội nghị của Thủ tướng Chính phủ về thúc đẩy thị trường lao động, bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp…

[13] Báo cáo Bộ Chính trị ban hành các Thông báo kết luận của Bộ Chính trị về tổng kết tình hình thực hiện Thông báo số 40-TB/TW ngày 14/9/2017; trên cơ sở đóThủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 06/5/2023 về nhiệm vụ, giải pháp đổi mới hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy nguồn lực đầu tư của 19 tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước trực thuộc, thực sự trở thành “lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế nhà nước”.

[14] Trong đó: (i) Về NSNN: Thu đủ chi, thu NSNN 4 tháng đầu năm 2023 ước đạt 632,5 nghìn tỷ đồng, bằng 39% dự toán, trong khi đã thực hiện chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền thuê đất từ giữa tháng 4; (ii) Về xuất nhập khẩu: Xuất đủ nhập, 4 tháng đầu năm xuất siêu 7,56 tỷ USD; (iii)Về an ninh lương thực: Làm đủ ăn, xuất khẩu gần 3 triệu tấn gạo, trị giá 1,56 tỷ USD, tăng 43,6% về lượng và tăng 54,5% về trị giá so với cùng kỳ; (iv) An ninh năng lượng được bảo đảm; (v)Cơ bản bảo đảm cân đối cung cầulao động.

[15] CPI tháng 4 giảm 0,34% so với tháng 3, bình quân 4 tháng tăng 3,84% (so với tháng 1 tăng 4,89%, bình quân 2 tháng tăng 4,6%, bình quân 3 tháng tăng 4,18% so với cùng kỳ).

[16] Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã 02 lần giảm các mức lãi suất điều hành từ 0,5-1%/năm vào giữa tháng 3 và đầutháng 4/2023.

[17] Trong quý I/2023 số giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 53,51% về số lượng so với cùng kỳ. Tổng số tài khoản Mobile-Money được đăng ký và sử dụng là hơn 3,71 triệu tài khoản; gần 8,88 nghìn điểm kinh doanh được thiết lập; 15,3 nghìn đơn vị chấp nhận thanh toán; tổng số lượng giao dịch qua tài khoản Mobile-Money là hơn 24,37 triệu giao dịch với tổng giá trị giao dịch hơn 1.577 tỷ đồng.

[18] Đến nay, đã có 62/111 quy hoạch cấp quốc gia, quy hạch vùng, quy hoạch tỉnh đã thẩm định xong (trong đó có 18/111 quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh đã được phê duyệt; 08/111 quy hoạch đang làm thủ tục phê duyệt; 36/111 quy hoạch đã thẩm định xong và đang trong quá trình hoàn thiện); 12 quy hoạch đang được thẩm định; 29 quy hoạch đang trong quá trình xây dựng dự thảo và lấy ý kiến; 07 quy hoạch đang lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch và 01 quy hoạch chưa thực hiện do không đủ điều kiện.

[19] Tính đến hết tháng 4/2023, cả nước có 6.009 xã (73,2%) đạt chuẩn nông thôn mới; 257 đơn vị cấp huyện thuộc 58 tỉnh, thành phố và 5 tỉnh được công nhận hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn nông thôn mới.

[20] IMF dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam khoảng 5,8%; WB dự báo tăng 6,3%; OECD dự báo tăng 6,5%.

[21] Tổ chức khởi công vào ngày 01/01/2023 ở các địa phương trải dài cả 3 miền của đất nước.

[22] Đồng thời, đưa vào khai thác hạ tầng khu kinh tế Bắc Vân Phong (Khánh Hòa), hồ thủy lợi Đồng Mít (Bình Định), Ea H‘Leo (Đắk Lắk), Khánh thành đưa vào sử dụng nhà ga hành khác T2 cảng hàng không quốc tế Phú Bài...

[23] Tặng quà cho 1,5 triệu đối tượng là người có công với cách mạng, tổng kinh phí 460,6 tỷ đồng. Trợ cấp thường xuyên hằng tháng cho trên 1,1 triệu đối tượng người có công và trên 3,3 triệu đối tượng bảo trợ xã hội.

[24] Kinh phí trợ giúp Tết của 63 địa phương là khoảng 9,5 nghìn tỷ đồng; xuất cấp 18,3 nghìn tấn gạo cứu trợ, cứu đói trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt đầu năm cho gần 205 nghìn hộ với 1,2 triệu nhân khẩu.

[25] Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số: 06/NQ-CP ngày 10/01/2023 về phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, bền vững và hội nhập nhằm phục hồi nhanh KTXH. Trong 3 tháng đầu năm, tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài là 37.923 lao động, đạt 34,48% kế hoạch năm.

[26] Tổng liên đoàn lao động Việt Nam triển khai hỗ trợ đoàn viên, người lao động bị giảm thời gian làm việc, chấm dứt hợp đồng lao động với mức hỗ trợ từ 1-3 triệu đồng đối với đoàn viên công đoàn, từ 0,7-2,1 triệu đồng đối với người lao động không là đoàn viên công đoàn.

[27] Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên năm 2023, thu hút hàng nghìn dự án, ý tưởng khởi nghiệp.

[28] Trong 2 tháng đầu năm đã cấp thêm 2.713 văn bằng bảo hộ sở hữu trí tuệ.

[29] Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Quyết định: Số 1654/QĐ-TTg ngày 30/12/2022, số 14/QĐ-TTg, số 15/QĐ-TTg, số 16/QĐ-TTg, số 18/QĐ-TTg ngày 13/01/2023 và số 21/QĐ-TTg ngày 18/01/2023 hỗ trợ gạo cho gần 200 nghìn hộ với 1,2 triệu nhân khẩu người dân dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt cho 17 tỉnh với 18 nghìn tấn gạo.

[30] Đoạt 355 Huy chương, gồm: 136 Huy chương Vàng, 105 Huy chương Bạc và 114 Huy chương Đồng.

Toàn văn Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội do lãnh đạo Chính phủ trình bày trước Quốc hội (Phần 1)