Vị thế của EU khi Bắc Kinh mở rộng ảnh hưởng ở Trung và Đông Âu
Theo ông Sieren, Trung Quốc đã tiếp tục mở rộng ảnh hưởng đối với các nước ở khu vực Đông và Đông Nam Âu tại hội nghị cấp cao giữa Trung Quốc và các nước khu vực Trung và Đông Âu (cơ chế “16+1”) vừa qua tại Budapest (Hungary). Trong khi đó, Liên minh châu ÂU (EU) lại đang để cho Trung Quốc có cơ hội khai thác các vấn đề tồn tại trong nội khối để làm suy yếu Liên minh.
Trong cuộc gặp thường niên này, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tuyên bố Bắc Kinh muốn “xây dựng các cầu nối”. Ông Lý Khắc Cường khẳng định các khoảng đầu tư của Trung Quốc vào khu vực Trung và Đông Âu sẽ thúc đẩy “sự phát triển cân bằng hơn ở châu Âu”.
Việc phát triển cơ sở hạ tầng trong khu vực có thể sẽ giúp EU phát triển một cách cân bằng hơn. Tuy nhiên, việc Trung Quốc tăng cường quan hệ với các nước ở khu vực này sẽ làm suy yếu vị thế của các cơ quan quyền lực thuộc EU.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã cam kết đầu tư 3 tỷ USD vào 16 nước Trung và Đông Âu, trong đó có 11 nước thành viên EU. Trong khuôn khổ hợp tác “16+1”, Trung Quốc với sức mạnh của nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới, đang là nước chi phối diễn đàn này.
Đối với Bắc Kinh, khu vực Đông Âu đóng vai trò quan trọng trong dự án Con đường tơ lụa mới, kết nối các nền kinh tế ở châu Á, châu Âu và châu Phi. Trung Quốc đã và đang đầu tư vào nhiều dự án hạ tầng đường bộ, đường biển trong khu vực. Các ngân hàng Trung Quốc cấp vốn để triển khai và cũng chính công nhân Trung Quốc thi công các dự án này
Đổi lại, Trung Quốc tìm kiếm thiện chí và sự ủng hộ của giới chính trị gia trong khu vực đối với Bắc Kinh. Trung Quốc cũng quan tâm tới hàng loạt các dự án đầu tư khác trong khu vực như xây dựng các nhà máy sản xuất ô tô ở Hungary, sản xuất thép ở Serbia, lọc dầu ở Romania, sân bay ở Albania và nhà máy điện ở Croatia.
Tại hội nghị thượng đỉnh Budapest, ông Lý Khắc Cường và Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã đạt được thỏa thuận về việc hiện đại hóa tuyến đường sắt cho phép trung chuyển hàng hóa từ cảng Piraeus của Hy Lạp vào thị trường các nước Trung Âu qua Hungary và Serbia.
Hiện có dư luận cho rằng việc EU “sao nhãng” các nước thành viên ở khu vực Đông Âu đã khiến giới chức các nước này ngày càng hướng tới các chương trình đầu tư hấp dẫn của Trung Quốc. Trong khi đó, tại các nước khu vực Balkan - hiện vẫn đang chờ để được cấp quy chế thành viên EU - cũng có nhiều luồng ý kiến cho rằng Trung Quốc coi trọng các nước này hơn.
Lợi ích và sự quan tâm của Trung Quốc đối với các nước Trung và Đông Âu thực sự là vấn đề đối với EU. Ông Bernd Lange - nghị sĩ Nghị viện châu Âu của đảng Dân chủ Xã hội Đức - từng cảnh báo “hoạt động đầu tư của Trung Quốc ở Đông Âu có nguy cơ gia tăng chia rẽ trong nội bộ EU”.
Tuy nhiên, ông Lange đã quá thận trọng trong tuyên bố của mình bởi sự hiện diện của Trung Quốc ở Đông Âu không còn là “nguy cơ” nữa mà thực sự đã gây chia rẽ EU.
Các khoản cho vay của Trung Quốc không chỉ tạo được thiện chí mà còn giúp xây dựng các đồng minh chính trị để mở rộng ảnh hưởng của Bắc Kinh.
Trước đó, Hy Lạp - “bạn bè tin cậy nhất ở châu Âu” của Trung Quốc như Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng tuyên bố - đã sử dụng ảnh hưởng của mình để hạn chế mức độ phản ứng của EU đối với các hành động độc đoán của Trung Quốc ở Biển Đông hay việc EU tăng cường kiểm soát hoạt động đầu tư từ Bắc Kinh.
Lãnh đạo một số nước Trung và Đông Âu như Tổng thống Cộng hòa Czech Milos Zeman hay Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã công khai bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với chế độ độc đoán ở Bắc Kinh cũng như việc Trung Quốc không tìm cách "giảng dạy" các bài học về pháp lý, dân chủ hay chính sách nhập cư.
Điều này trái ngược với chính sách hiện nay của Brussels hay Berlin đối với khu vực Trung và Đông Âu. Ông Orban khẳng định tại hội nghị thượng đỉnh Budapest rằng “thế giới đang thay đổi. Trung Quốc có nguồn lực để thúc đẩy sự phát triển mà một mình EU không đủ khả năng”.
Tác giả Frank Sieren cho rằng EU cần chú trọng hơn nữa trong việc thúc đẩy triển khai các dự án hạ tầng, chẳng hạn như các dự án giao thông và năng lượng ở khu vực Balkan đã cam kết trong “Lộ trình Berlin” đối với khu vực này.
Các nước khu vực Balkan - ứng viên gia nhập EU - đang rất cần vốn để phát triển hạ tầng và không quan tâm đến nguồn tiền này xuất phát từ đâu. Điều quan trọng đối với các nước này là việc triển khai trên thực tế.
Trong khi đó, EU lại quá chậm chạp, chia rẽ và đầu tư ít tiền vào khu vực này. Điều này tạo cơ hội cho Bắc Kinh thoải mái mở rộng phạm vi và mức độ ảnh hưởng ở khu vực Trung và Đông Âu. Chính sách “một EU” mà nghị sĩ Nghị viện châu Âu của Đức Reinhard Butikofer kêu gọi, lấy cảm hứng từ chính sách “một Trung Quốc”, đến nay không có tác dụng trong thực tế.
Trung Quốc cũng ủng hộ chính sách này bởi Bắc Kinh và một EU ổn định, hùng mạnh có thể hợp tác trong việc chống lại Mỹ, nhất là liên quan đến vấn đề thương mại và CHDCND Triều Tiên. Mặc dù vậy, dường như Trung Quốc đang đặt tham vọng nhiều vào các dự án hạ tầng và cuộc cạnh tranh với EU hơn là việc thúc đẩy hình thành một trật tự thế giới đa cực ổn định./.
Tin liên quan
-
Ngân hàng
AIIB dành khoản tín dụng 250 triệu USD cho Trung Quốc
16:38' - 11/12/2017
Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng châu Á (AIIB) vừa thông qua khoản cho vay trị giá 250 triệu USD dành cho một dự án khí đốt tự nhiên tại Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Tình báo Đức cảnh báo tin tặc Trung Quốc gia tăng các vụ tấn công mạng
13:21' - 11/12/2017
Cơ quan tình báo nội địa liên bang Đức, ngày 10/12 đã lên tiếng cảnh bảo việc Trung Quốc được cho đang sử dụng các mạng xã hội để khai thác các nguồn thông tin từ các nghị sĩ và quan chức.
-
Kinh tế Thế giới
Hội nghị thượng đỉnh EU - cơ hội thúc đẩy đàm phán Brexit giai đoạn 2
09:40' - 11/12/2017
Việc các nhà đàm phán của EU cuối tuần qua công nhận nước Anh đã tạo "đủ tiến triển" trong các cuộc đàm phán Brexit, chỉ việc Anh rời EU, rốt cuộc đã mở đường cho giai đoạn hai của đàm phán Brexit.
-
Kinh tế Thế giới
Vấn đề Brexit: EU nêu thời hạn về thỏa thuận cuối cùng
20:11' - 08/12/2017
Trưởng đoàn đàm phán của Liên minh châu Âu (EU) về Brexit (Anh rời khỏi EU), ông Michel Barnier, khẳng định thỏa thuận rút khỏi EU của Anh cần phải được chuẩn bị sẵn sàng muộn nhất là tháng 10/2018.
-
Ngân hàng
Trung Quốc siết chặt quản lý thị trường tài chính
12:41' - 06/12/2017
Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát và Quản lý Ngân hàng Trung Quốc (CBRC) Vương Triệu Tinh ngày 5/12 khẳng định Trung Quốc sẽ trấn áp mạnh tay đối với các hoạt động tài chính phi pháp.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng mạnh và tác động
19:16'
Làn sóng xuất khẩu thép lớn nhất của Trung Quốc đang gia tăng kể từ khi xảy ra tình trạng dư thừa toàn cầu vào giữa những năm 2010. Điều này đang gây ra căng thẳng thương mại trên toàn thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Hàn Quốc kêu gọi cộng đồng y tế cải cách
08:45'
Ủy ban đặc biệt về cải cách y tế của Hàn Quốc sẽ tiến hành trao đổi với các bên liên quan về các giải pháp cải cách nhằm đổi mới hệ thống y tế, phương hướng định kỳ xem xét cung cầu nhân lực y tế.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành thép Trung Quốc đứng trước nhiều mối lo lớn
07:00'
Do giá thép trong nước thấp, những nhà sản xuất và các công ty kinh doanh thép Trung Quốc đang trên đà đạt hoặc vượt qua mức xuất khẩu của năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan đặt mục tiêu tăng tỷ trọng điện tái tạo
12:03' - 22/04/2024
Thái Lan đang hướng tới mục tiêu tăng tỷ lệ sản xuất điện tái tạo lên cao hơn mục tiêu 50% được đề ra trong Kế hoạch phát triển điện lực (PDP).
-
Kinh tế Thế giới
Chỉ 40/100 công ty tư nhân lớn thế giới đặt mục tiêu về trung hòa khí thải
10:17' - 22/04/2024
Theo báo cáo của nhóm cung cấp dữ liệu độc lập Net Zero Tracker công bố ngày 22/4, chỉ 40 trong 100 công ty tư nhân lớn thế giới đặt ra mục tiêu về trung hòa khí thải nhằm ngăn chặn biến đổi khí hậu.
-
Kinh tế Thế giới
Diễn biến ở Trung Đông có đe dọa kế hoạch cắt giảm lãi suất của ECB?
07:09' - 22/04/2024
Những diễn biến địa chính trị mới nhất ở Trung Đông đang làm dấy lên lo ngại về khả năng xảy ra một cuộc xung đột rộng lớn hơn và những tác động kinh tế toàn cầu của nó.
-
Kinh tế Thế giới
Khối lượng hàng hóa qua cảng Hong Kong (Trung Quốc) lần đầu tiên nằm ngoài tốp 10 thế giới
10:22' - 21/04/2024
Năm 2023, lần đầu tiên khối lượng hàng hóa đi qua cảng Hong Kong rơi xuống vị trí thứ 11 thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Đợt tăng vốn lớn nhất cho Ngân hàng Thế giới kể từ năm 2022
15:49' - 20/04/2024
11 quốc gia đã cam kết đóng góp hơn 11 tỷ USD cho các công cụ vốn hỗn hợp và bảo lãnh danh mục đầu tư mới, được thiết kế để mở rộng năng lực cho vay của ngân hàng thêm 70 tỷ USD trong 10 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng tại Trung Đông: Indonesia cân nhắc tìm kiếm nguồn cung dầu thô mới
14:16' - 20/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Jakarta, trong bối cảnh xung đột tại Trung Đông leo thang, Indonesia đang xem xét tìm kiếm các nhà cung cấp dầu thô thay thế từ châu Phi và Mỹ Latinh.