Bầu cử Tổng thống Mỹ và những tác động xuyên lục địa
Theo nhận định đăng trên Financial Times, ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden đã hứa sẽ chấm dứt cách tiếp cận theo chủ nghĩa biệt lập và có tính phá vỡ các mối quan hệ toàn cầu của Chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Tuy nhiên, nếu trở thành chủ nhân mới của Nhà Trắng, nỗ lực của ông Biden nhằm khôi phục lại vai trò lãnh đạo của Mỹ sẽ cần thời gian và vốn chính trị vào thời điểm mà vai trò toàn cầu của siêu cường này đang bị nghi ngờ ở cả trong và ngoài nước.Mặc dù các nhà ngoại giao có thể sẽ không nghe thấy cụm từ “Nước Mỹ trước tiên”, nhưng ông Biden sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc chống lại Trung Quốc, tái tham gia thỏa thuận hạt nhân với Iran, thiết lập lại quan hệ với châu Âu và giải quyết tác động của Brexit, chỉ việc Anh rời Liên minh châu Âu (EU), đối với mối quan hệ với Vương quốc Anh.Châu ÂuÔng Biden dường như mong muốn xây dựng lại các liên minh với châu Âu, thúc đẩy hợp tác xuyên Đại Tây Dương. Ông cũng sẽ là người ủng hộ mạnh mẽ liên minh quân sự - Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ông phản đối Brexit nhưng chấp nhận đó là việc đã rồi. Tuy nhiên, ông sẽ thấy dễ dàng hơn khi làm việc với Anh nếu nước này có thể tránh được một cuộc ly hôn không thỏa thuận với châu Âu, tôn trọng thỏa thuận biên giới ở Ireland. Ông Biden cũng đã hứa sẽ cứng rắn hơn với Nga, thể hiện qua sự ủng hộ của ông đối với một NATO mạnh mẽ hơn.Mặc dù nhiều quan chức châu Âu đã chấp nhận thực tế trong 4 năm qua, Tổng thống Donald Trump là "sứ giả" cho sự thay đổi cấu trúc - bao gồm việc chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng của các đồng minh NATO và việc rút quân đội Mỹ khỏi Đức, nhưng họ vẫn thấy sức mạnh quân sự Mỹ, yếu tố nền tảng cho NATO, là cần thiết đối với an ninh của châu Âu.Giờ đây, châu Âu mong muốn Washington tham gia nhiều hơn vào việc giải quyết các cuộc khủng hoảng khu vực từ Belarus đến Đông Địa Trung Hải. Cũng có kỳ vọng hệ thống liên minh thời hậu chiến sẽ trở lại trung tâm của các mối quan hệ của Mỹ với phần còn lại của thế giới, bắt đầu với nỗ lực dẫn dắt một phản ứng toàn cầu đối phó với đại dịch COVID-19. Dù vậy, va chạm có thể đến trong các vấn đề liên quan đến Trung Quốc, Brexit và thương mại.Trung ĐôngTrong các phát biểu trước đây, ông Biden hứa sẽ đưa nước Mỹ tái gia nhập thỏa thuận hạt nhân với Iran nếu Tehran quay trở lại tuân thủ hiệp định đa phương được đưa ra để kiềm chế tham vọng nguyên tử của Iran này. Ông cũng cam kết sẽ thiết lập lại quan hệ với Saudi Arabia. Nhưng giống như ông Trump, ông Biden mong muốn chấm dứt các cuộc chiến kéo dài của nước Mỹ và lên kế hoạch cho sự thay đổi trong tính trung kiên của Mỹ ở Trung Đông. Trong khi đó, Saudi Arabia lo ngại ông Biden có thể tạm dừng các vụ mua bán vũ khí và có sự lạnh nhạt trong mối quan hệ với nước này. Các Tiểu Vương quốc Arập Thống nhất (UAE) mong muốn Mỹ có đường lối cứng rắn hơn với Thổ Nhĩ Kỳ, và nếu ông Biden đồng ý tham gia thỏa thuận với Iran, UAE cũng muốn có một chỗ ngồi trên bàn đàm phán với các cường quốc khu vực trong bất kỳ cuộc thảo luận nào về Iran.Trung QuốcNếu ông Biden chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ lần này, Chính quyền của ông sẽ kế thừa một cơ sở chính sách đối ngoại mà quan ngại đối với Bắc Kinh lớn hơn nhiều so với thời Obama. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ ông Biden sẽ sử dụng sự kết hợp giữa hợp tác, cạnh tranh và đối đầu nào để can dự với đối thủ đang ngày càng mạnh lên này.Mặc dù ông Biden có thể sẽ từ chối chấp thuận một cuộc Chiến tranh Lạnh mới, cuộc chiến có thể khiến vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ bị đe dọa, nhưng ông sẽ tìm cách chống lại các công ước quản lý về công nghệ và đầu tư. Ông Biden sẽ tìm cách tăng cường phối hợp với các đối tác châu Âu trong việc sàng lọc đầu tư, chia sẻ thông tin tình báo và các công nghệ mới nổi trong nỗ lực “để có chung quan điểm với các đồng minh về Trung Quốc”, một quan chức của ông Biden cho biết. Ông Biden cũng sẽ cố gắng củng cố các quan hệ đối tác khu vực với các đồng minh, chẳng hạn như Hàn Quốc.Thương mại toàn cầuÔng Biden có một số khuynh hướng bảo hộ giống như ông Trump. Ông đề xuất rằng các cơ quan liên bang chỉ mua sắm các dịch vụ và hàng hóa của Mỹ, đồng thời đưa ra loại thuế để phạt các công ty Mỹ chuyển việc làm và sản xuất ra nước ngoài. Giống như ông Trump, ông Biden đã lập luận rằng Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cần phải được cải cách và có khả năng đối phó tốt hơn với các nền kinh tế phi thị trường như Trung Quốc.Tuy nhiên, mặc dù ông Biden đã gửi đi tín hiệu rằng sẽ tiếp tục cứng rắn với Trung Quốc trên mặt trận thương mại, nhưng có khả năng ông sẽ không sao chép chính sách đối đầu về thuế quan được thúc đẩy bởi Chính quyền Tổng thống Trump. Tuy nhiên, ông sẽ xóa bỏ hoặc hạ thấp thuế quan hay áp dụng thêm các thuế quan ở mức độ nào thì vẫn chưa rõ.
Cùng với chính sách đối ngoại chung của mình, ông Biden muốn giảm căng thẳng thương mại với châu Âu. Nhưng điều này đồng nghĩa với việc giải quyết một số bất đồng lớn, bao gồm tranh cãi kéo dài hàng thập niên về trợ cấp cho ngành hàng không và cuộc tranh luận về cách đánh thuế công bằng đối với các công ty công nghệ lớn.Hy vọng trước mắt là Chính quyền của ông Biden sẽ tham gia vào sự đồng thuận của các quốc gia thành viên WTO khác trong việc ủng hộ bà Ngozi Okonjo-Iweala - cựu Bộ trưởng Tài chính Nigeria làm Tổng Giám đốc mới của WTO. Chính quyền hiện tại đang ngăn cản việc bổ nhiệm nhà lãnh đạo mới này.Châu Âu và Anh cũng đang mong muốn có tiến triển trong các cuộc đàm phán về trợ cấp cho các hãng sản xuất máy bay và việc Mỹ chấm dứt đánh thuế đối với các hàng hóa của châu Âu bao gồm pho mát, rượu vang và ô liu. Những quốc gia này cũng nhắm tới việc giải quyết bất đồng với Washington về thuế kỹ thuật số, và sẽ nỗ lực làm việc nhằm dỡ bỏ thuế quan đối với thép và nhôm của châu Âu.Vương quốc Anh, nước sẽ rời khỏi thị trường chung EU vào tháng 1/2021, sẽ cố gắng hoàn tất một thỏa thuận thương mại với Mỹ, nhưng chiến dịch tranh cử của ông Biden cho thấy điều này không nằm trong các ưu tiên hàng đầu của ông.Những căng thẳng thương mại với Bắc Kinh cũng có khả năng sẽ tiếp tục. Các chuyên gia kỳ vọng các cuộc chiến thương mại sẽ tiếp diễn nhưng các cuộc chiến này sẽ diễn ra trong hậu trường chứ không phải là trên Twitter.Chính sách khí hậuÔng Biden đã cam kết tái gia nhập Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu mà Mỹ đã rút khỏi từ ngày 4/11/2020. Ông có kế hoạch tích hợp các mục tiêu về biến đổi khí hậu vào mọi khía cạnh trong chính sách đối ngoại, an ninh quốc gia và thương mại của Mỹ. Ông đã đặt mục tiêu Mỹ có khí phát thải thực bằng không vào năm 2050 và tuyên bố sẽ hoàn toàn dựa vào, kể cả xuất khẩu, năng lượng sạch.Ông cũng cho biết sẽ dẫn dắt một nỗ lực toàn cầu để đảm bảo mọi quốc gia thải ra nhiều khí carbon để nâng cao tham vọng đối với các mục tiêu về chống biến đổi khí hậu ở trong nước, với các mục tiêu minh bạch và có thể thực thi - đặc biệt là Trung Quốc.Trong khi đó, các nước EU cần Mỹ quay trở lại liên minh quốc tế để chống biến đổi khí hậu. Trung Quốc và Nhật Bản gần đây đều đặt ra các mục tiêu tích cực mới là trở thành nền kinh tế không phát thải khí carbon vào năm 2060 và với Tokyo là năm 2050. Điều đó gây áp lực đối với ông trong việc cải thiện các mục tiêu của Mỹ và tìm thấy một điểm sáng trong quan hệ Mỹ-Trung ngay cả khi ông Biden tìm cách giành lại vị trí lãnh đạo trong ngoại giao toàn cầu về khí hậu./.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Chính sách kinh tế của ông Biden nếu trở thành Tổng thống thứ 46 của Mỹ
12:50' - 14/11/2020
Chương trình hành động của ông Biden sẽ giải quyết tình trạng bất bình đẳng, cung cấp các khoản đầu tư quan trọng cho người dân, hạ tầng cơ sở và môi trường.
-
Kinh tế Thế giới
Truyền thông Mỹ dự báo ông Biden giành 306 phiếu đại cử tri, Tổng thống Trump có 232 phiếu
10:41' - 14/11/2020
Tính đến ngày 13/11 (theo giờ Mỹ), 50 bang của Mỹ về cơ bản đã hoàn tất quá trình kiểm phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ "nối gót" châu Âu tái áp dụng các biện pháp hạn chế
17:49' - 13/11/2020
Từ ngày 13/11, tất cả các quán bar và nhà hàng tại New York, thành phố lớn nhất của Mỹ, đều sẽ đóng cửa sớm hơn thông thường trong bối cảnh số ca mắc COVID-19 đang gia tăng mạnh.
-
Tài chính & Ngân hàng
Goldman Sachs: Chính phủ Mỹ bị chia rẽ sẽ thúc đẩy các đồng tiền châu Á đi lên
15:05' - 13/11/2020
Theo một chuyên gia của ngân hàng Goldman Sachs, các cuộc bầu cử ở Mỹ có thể sẽ dẫn đến một chính phủ bị chia rẽ. Điều này có thể đẩy các đồng tiền châu Á tăng giá so với đồng USD.
Tin cùng chuyên mục
-
Ý kiến và Bình luận
Học giả Indonesia: Đối tác chiến lược toàn diện Indonesia và Việt Nam nhân lên sức mạnh của sự tương đồng
11:01' - 14/03/2025
Trên thực tế, mặc dù có những tiến triển đáng kể trong hợp tác song phương Việt Nam - Indonesia, nhưng hai bên vẫn cần giải quyết một số thách thức để phát huy hết tiềm năng của hợp tác này.
-
Ý kiến và Bình luận
Nga đáp trả gói trừng phạt thứ 16 của EU
09:09' - 14/03/2025
Nga đã mở rộng lệnh cấm nhập cảnh đối với các đại diện của Liên minh châu Âu (EU) và các quốc gia thành viên để đáp trả gói trừng phạt mới nhất của khối này.
-
Ý kiến và Bình luận
Nga ủng hộ ý tưởng ngừng bắn tại Ukraine
08:47' - 14/03/2025
Phát biểu với báo giới tại Moskva, ông Putin khẳng định ý tưởng ngừng bắn với Ukraine là đúng đắn và Nga ủng hộ, nhưng có những vấn đề cần được cả hai bên cùng nghiên cứu.
-
Ý kiến và Bình luận
EU sẵn sàng đàm phán sau đe dọa áp thuế rượu từ Mỹ
08:46' - 14/03/2025
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ngày 13/3 tuyên bố Liên minh châu Âu (EU) sẵn sàng đàm phán với Mỹ về vấn đề gia tăng thuế quan giữa hai siêu cường kinh tế.
-
Ý kiến và Bình luận
Brazil đánh giá cao quan hệ hợp tác với Việt Nam
08:35' - 14/03/2025
Phó Chủ tịch thường trực Thượng viện Brazil Eduardo Gomes đánh giá cao quan hệ thương mại phát triển tốt đẹp giữa Việt Nam và Brazil, cũng như đề xuất tổ chức triển lãm về Việt Nam tại Thượng viện.
-
Ý kiến và Bình luận
Dư luận đánh giá cao chuyến thăm chính thức Singapore của Tổng Bí thư Tô Lâm
07:33' - 14/03/2025
Chuyến thăm chính thức Singapore của Tổng Bí thư Tô Lâm được dư luận đánh giá là một dấu mốc lịch sử, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy quan hệ hai nước.
-
Ý kiến và Bình luận
Truyền thông khu vực và quốc tế đánh giá cao tiềm năng quan hệ hợp tác Việt Nam - Indonesia
15:34' - 13/03/2025
Chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Indonesia đã thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận không chỉ hai quốc gia mà cả truyền thông khu vực và quốc tế.
-
Ý kiến và Bình luận
Đa số các nước EU ủng hộ nới lỏng mục tiêu lưu trữ khí đốt bắt buộc
14:29' - 13/03/2025
Đa số các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) bày tỏ quan điểm ủng hộ nới lỏng việc thực hiện một số mục tiêu lưu trữ khí đốt bắt buộc của khối.
-
Ý kiến và Bình luận
Học giả Indonesia: Phát biểu chính sách của Tổng Bí thư Tô Lâm thúc đẩy cách tiếp cận gắn kết ASEAN
12:42' - 13/03/2025
Ông Beni Sukadis, điều phối viên cao cấp Viện Lesperssi đánh giá về phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm, triển vọng hợp tác Việt Nam - Indonesia và hợp tác trong ASEAN sau chuyến thăm của Tổng Bí thư.