"Biến số" cho chuyến đi Mỹ của Phó Thủ tướng Trung Quốc

Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin (trái) và Phó Thủ tướng kiêm cố vấn kinh tế cấp cao của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Lưu Hạc. Ảnh: EPA-EFE/ TTXVN 

Đây cũng là lúc Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tới Washington tham gia đàm phán thương mại Mỹ - Trung. Điều trùng hợp là trước đó vào ngày 1/12/2018, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị G20 ở Argentina, bà Mạnh Vãn Chu đã bị cơ quan chức năng Canada bắt giữ theo yêu cầu từ phía Mỹ.

Do đó, giới quan sát cho rằng việc dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu có thể trở thành biến số mới cho chuyến đi Mỹ đàm phán thương mại của Phó Thủ tướng Lưu Hạc.
Trước thông tin về việc Mỹ sẽ dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã lên tiếng yêu cầu phía Mỹ phải sửa chữa sai lầm, hủy bỏ lệnh bắt công dân Trung Quốc.

Khi được hỏi phía Trung Quốc sẽ áp dụng biện pháp gì để trả đũa Mỹ và Canada, người phát ngôn Hoa Xuân Oánh nói rằng mỗi một cá nhân đều phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình, các quốc gia cũng như vậy. Theo tờ Đa chiều ngày 23/1, hàm ý của bà Hoa Xuân Oánh là Trung Quốc có thể sẽ trả đũa Mỹ. 
Bắc Kinh biết rằng Mỹ có ý gắn vụ bà Mạnh Vãn Chu với đàm phán thương mại Mỹ-Trung. Tổng thống Trump từng tiết lộ nếu có lợi cho đàm phán thương mại với Trung Quốc, ông sẽ can dự vào vụ của bà Mạnh Vãn Chu.

Theo thông báo của người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong, Phó Thủ tướng Lưu Hạc sẽ thăm Mỹ trong hai ngày 30-31/1 tới theo lời mời của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer. 
Chuyến đi nhằm đàm phán về vấn đề kinh tế thương mại giữa hai nước và thúc đẩy thực hiện nhận thức chung quan trọng mà nguyên thủ hai nước đạt được tại cuộc gặp gỡ bên lề Hội nghị G20 vào ngày 1/12/2018.

Trong đó, nổi cộm là vấn đề cải cách mang tính kết cấu của Trung Quốc và bảo vệ bản quyền tri thức, cho nên, không loại trừ khả năng phía Mỹ sẽ sử dụng vụ bà Mạnh Vãn Chu như một quân bài để ép phía Trung Quốc nhượng bộ,
Bắc Kinh kỳ vọng đạt được thỏa thuận với Washington để giải quyết tranh chấp thương mại giữa hai bên. Kỳ vọng này còn xuất phát từ nhu cầu mang tới niềm tin kiên định cho thị trường. Cho nên, vụ bà Mạnh Vãn Chu nói riêng và vụ Huawei nói chung không thể thay đổi được kỳ vọng của Bắc Kinh vào đàm phán thương mại.
Đối với Bắc Kinh, trong đàm phán thương mại Mỹ - Trung cần để phía Mỹ nhận thức được rằng vụ bà Mạnh Vãn Chu và vụ Huawei không đáng để làm ảnh hưởng tới kết quả đàm phán. Nhưng một khi sự tôn nghiêm bị tổn hại, Trung Quốc sẽ trả đũa Mỹ và Canada, khiến hai nước này phải nhận "trái đắng" khó có thể chịu đựng được. 
Bởi trong cuộc đấu tranh với đảng Dân chủ liên quan tới việc xây dựng tường biên giới giữa Mỹ và Mexico, ông Trump cần đạt được thỏa thuận thương mại với Trung Quốc để giành lấy sự ủng hộ của người dân. Còn Thủ tướng Canada Justin Trudeau cũng cần Hiệp định Tự do thương mại Trung Quốc-Canada để giúp giới doanh nghiệp Canada giành lấy thị trường khổng lồ của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Một khi bị dẫn độ, bà Mạnh Vãn Chu sẽ đối mặt với trình tự tư pháp của Mỹ. Trước đó, khi trả lời phỏng vấn đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc, Chủ tịch đồng thời là người sáng lập Huawei Nhiệm Chính Phi tin rằng có thể giải quyết vụ việc trong khuôn khổ luật pháp. 
Điều này cho thấy sự tôn trọng của Huawei đối với hệ thống luật pháp của các nước phương Tây và ở chừng mực nhất định đã thể hiện cách nhìn nhận lý tính về vụ việc. Căn cứ vào trình tự tư pháp của Mỹ và Canada, vụ án Mạnh Vãn Chu có thể sẽ kéo dài trong khi chiến tranh thương mại Mỹ-Trung cũng không thể giải quyết triệt để bằng một chuyến thăm Mỹ trong hai ngày của ông Lưu Hạc. 
Cuộc đấu tranh giữa Trung Quốc và Mỹ ở hai sự kiện này có thể là cuộc chiến lâu dài. Nhưng tác động của vụ Mạnh Vãn Chu đối với đàm phán thương mại Mỹ-Trung nói chung và chuyến đi Mỹ của ông Lưu Hạc như thế nào, lúc này khó có câu trả lời chính xác và vẫn cần phải quan sát./.