Biến thể Omicron tác động như thế nào đến sự phục hồi kinh tế toàn cầu?
Theo tác giả bài viết trên báo The Business Times, cuối tháng 11/2021, người dân trên toàn thế giới dường như lại bắt đầu cảm nhận thấy bầu không khí như những ngày đầu đại dịch COVID-19 bùng phát.
Các thị trường chứng khoán toàn cầu giảm 5% khi tin tức về sự xuất hiện của loại biến thể mới của virus SARS-CoV-2 có tên gọi Omicron được công bố và các nhà đầu tư lo sợ hoặc sẽ có một đợt áp đặt các biện pháp hạn chế nữa, hoặc người dân sẽ tự nguyện đóng cửa.
Những đồng tiền được coi là nơi "trú ẩn an toàn" như đồng USD và đồng yen, đã mạnh lên. Giá dầu giảm khoảng 10 USD/thùng. "Vàng đen" thường giảm khi tình trạng suy thoái sắp xảy ra.Hai tháng sau, tác động của biến thể Omicron dần được chú ý hơn. Cho đến nay, nhìn chung tình hình kinh tế thế giới vẫn tốt hơn so với những gì người ta lo sợ. Ngày 18/1, giá một thùng dầu thô Brent khoảng 88 USD - mức cao nhất trong 7 năm. Mặc dù các thị trường chứng khoán toàn cầu đã bán tháo trong những ngày gần đây và ở mức tương đương với cuối tháng 11/2021, nhưng điều đó dường như phản ánh những lo ngại về lãi suất cao hơn, chứ không phải vì COVID-19.Ngân hàng Goldman Sachs đã xây dựng nên chỉ số giá cổ phiếu của các công ty châu Âu, chẳng hạn như các hãng hàng không và khách sạn. Chỉ số này sẽ phát triển mạnh khi người dân có thể và sẵn sàng hoạt động nhiều hơn trong không gian công cộng. Chỉ số này - một đại diện phù hợp cho sự lo lắng về tác động kinh tế của COVID-19 - đã tăng so với các thị trường chứng khoán rộng lớn hơn trong những tuần gần đây.Bên cạnh đó, dữ liệu kinh tế gần đây cũng hỗ trợ cho sự lạc quan thận trọng. Nhà kinh tế Nicolas Woloszko thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đưa ra chỉ số Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tuần cho 46 nền kinh tế có thu nhập trung bình và cao. Ông sử dụng dữ liệu từ hoạt động tìm kiếm trên Google đối với mọi thứ từ nhà ở và công ăn việc làm cho đến tình trạng bất trắc về kinh tế.Điều chỉnh theo chỉ số của ông, vốn đã được chứng minh là một chỉ dấu dự đoán tốt cho các con số chính thức, các nhà phân tích ước tính rằng GDP ở các quốc gia này hiện thấp hơn khoảng 2,5% so với xu hướng trước đại dịch. Con số đó thấp hơn một chút so với tháng 11/2021 khi GDP thấp hơn 1,6% so với xu hướng, nhưng vẫn tốt hơn nhiều so với tình hình cách đây một năm, khi sản lượng thấp hơn gần 5%.Những hạn chế được nới lỏng hơnMột vài nhân tố giải thích lý do tại sao những lo ngại tồi tệ nhất về nền kinh tế toàn cầu cho đến nay vẫn chưa qua đi. Sự không chắc chắn lớn với biến thể Omicron liên quan đến việc liệu điều tồi tệ (khả năng lây nhiễm cao hơn) có lấn át điều tốt đẹp (khả năng dẫn đến bệnh nặng và tử vong thấp hơn) hay không, và bởi vậy liệu có sự gia tăng tai hại về số ca nhập viện và tử vong do COVID-19 hay không. Mặc dù vậy, cho đến nay, hầu như không có chính phủ nào ngoài Trung Quốc – nước vẫn đang áp dụng chiến lược “Zero-COVID” – dường như tin rằng cần phải có những hạn chế nghiêm ngặt đối với sự di chuyển của người dân.Một thước đo định lượng do ngân hàng UBS đưa ra, xếp hạng những hạn chế toàn cầu từ 0 đến 10 và phát hiện ra rằng điểm số trung bình toàn cầu tăng từ 3 đến 3,5 trong những tuần gần đây. Chỉ có một nước giàu, Hà Lan, chuyển sang tình trạng phong tỏa (mặc dù đã được dỡ bỏ một phần vào ngày 14/1 vừa qua).Khi làn sóng Omicron bắt đầu bùng phát, các nhà kinh tế lo sợ rằng việc tiếp tục đóng cửa tại các đầu nút sản xuất then chốt như Việt Nam và Malaysia sẽ làm trầm trọng thêm những sự cố về nguồn cung. Cho đến nay, chính phủ ở cả hai quốc gia này đều đã nới lỏng hơn những hạn chế so với cách đây vài tháng khi số ca mắc mới COVID-19 ở cả hai nước này tương đối thấp.
UBS cũng nhận thấy rằng tỷ lệ các tuyến đi lại quốc tế có hạn chế nhập cảnh liên quan đến COVID-19, ở mức 31% trên toàn cầu, hầu như không hề thay đổi kể từ tháng 10/2021.Ngân hàng Goldman Sachs đưa ra chỉ số phong tỏa “hiệu quả” không chỉ tính đến các mệnh lệnh của chính phủ mà còn cả những lựa chọn của người dân. Cho đến nay, chỉ số toàn cầu này đã quay về mức tương tự như trong làn sóng Delta toàn cầu vào mùa Hè năm ngoái, bất chấp số ca nhiễm mới hàng ngày cao hơn 4 đến 5 lần. Ngay cả ở những nơi mà sự lây lan nhanh chóng của COVID-19 là điều mới mẻ, người dân nhìn chung vẫn tiếp tục cuộc sống như bình thường.Số ca mắc COVID-19 ở San Francisco (Mỹ) đã ở mức thấp hai con số trong phần lớn mùa Thu năm ngoái. Mặc dù giờ đây thành phố này trung bình một ngày có khoảng 2.000 ca mắc mới, nhưng các phòng tập gym và nhà hàng vẫn luôn tấp nập. Số ca mắc ở Mỹ hiện nay cho thấy khoảng 5-10% dân số Mỹ hiện đã mắc COVID-19. Tỷ lệ phổ biến cao như vậy đã tạo ra một khó khăn mới mà các biến thể trước đó không có: Tình trạng thiếu người lao động trên diện rộng.Theo một cuộc khảo sát đối với các hộ gia đình được thực hiện vào đầu năm của Cục điều tra dân số Mỹ, 8,8 triệu người Mỹ đã mất việc làm vì họ đang chăm sóc người mắc COVID-19 hoặc vì bản thân họ đang nhiễm bệnh. Vào cuối năm 2021, 138 cầu thủ Hiệp hội Bóng rổ Quốc gia Mỹ đã không thể làm việc vì những lý do liên quan đến COVID-19, mặc dù con số này kể từ đó đã giảm xuống. Ở San Francisco, một số nhỏ nhưng ngày càng tăng các cửa hàng đã và đang phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt lao động kéo dài nhiều tháng và sớm phải đóng cửa vì thiếu nhân viên.Sự phục hồi không đồng đềuViệc đánh giá tác động của sự thiếu lao động như vậy đối với đầu ra là khó khăn, nhưng tác động có vẻ hạn chế và mang tính ngắn hạn. Trước hết, một số nhân tố có thể bù đắp cho tác động của chúng. Một số người đang cách ly sẽ làm việc tại nhà. Nếu một nhà hàng đóng cửa, những thực khách tiềm năng vẫn có những nơi khác để đến. Và ít nhất trong một thời gian, những đồng nghiệp không bị nhiễm bệnh vẫn có thể cáng đáng được phần thiếu hụt đó. Bởi vậy, nhìn chung ảnh hưởng của tình trạng này có thể ở mức vừa phải. Ví dụ, nghiên cứu được ngân hàng JPMorgan Chase công bố ngày 10/1 vừa qua dự đoán việc thiếu lao động có thể làm giảm 0,4% GDP của Anh trong tháng 1/2022.Hơn nữa, với số ca mắc COVID-19 đang giảm ở cả Anh và một số thành phố ở Mỹ, những tác động kinh tế của biến thể Omicron dường như sẽ giảm đi nhanh chóng. Các cuộc khảo sát cũng cho thấy các công ty không quá lo lắng. Ví dụ hầu như không có dấu hiệu nào cho thấy sự suy giảm về lòng tin của doanh nghiệp.Tuy nhiên, bất chấp kết quả hoạt động tổng thể tốt hơn dự kiến, sự phục hồi kinh tế toàn cầu từ sau các đợt phong tỏa năm 2020 vẫn không đồng đều. Khoảng cách giữa các nền kinh tế hoạt động tốt nhất và xấu nhất vẫn rộng chưa từng có.Khi làn sóng Omicron của Nam Phi lắng xuống, GDP của nước này đã tăng lên và hiện tương đương với xu hướng trước khủng hoảng. Nền kinh tế Anh dường như cũng đang phục hồi mạnh mẽ. Những nơi khác vẫn đang phải vật lộn, cho dù đó là vì việc triển khai tiêm mũi vaccine ngừa COVID-19 tăng cường chậm, tỷ lệ miễn dịch dân số thấp hay chỉ là thiếu may mắn. Theo đánh giá của OECD, nền kinh tế Tây Ban Nha và Hy Lạp vẫn nhỏ hơn một cách đáng kinh ngạc (10%) so với xu hướng trước COVID-19. Biến thể Omicron đã không gây cản trở quá nhiều cho tiến trình phục hồi kinh tế toàn cầu, nhưng một số nơi vẫn cảm thấy còn phải đi một quãng đường dài mới tới được “trạng thái bình thường mới”./.Tin liên quan
-
Ý kiến và Bình luận
Vẫn còn 3 thách thức với kinh tế toàn cầu trong năm 2022
19:33' - 02/02/2022
Mặc dù kinh tế thế giới năm 2021 đã phục hồi nhanh hơn kỳ vọng nhưng lạm phát kéo dài và các nút thắt trong chuỗi cung ứng được dự báo có thể gây trở ngại lớn cho đà phục hồi của nền kinh tế thế giới.
-
Phân tích - Dự báo
Bốn rủi ro lớn đe dọa nền kinh tế toàn cầu năm 2022
05:30' - 24/01/2022
Rủi ro và nguy cơ kinh tế toàn cầu đối diện sẽ gia tăng, việc có hóa giải hiệu quả những rủi ro và né tránh được những nguy cơ hay không cần đến sự phối hợp hành động của các nước trên toàn cầu.
-
Ý kiến và Bình luận
Dịch bệnh và lạm phát đe dọa kinh tế toàn cầu năm 2022
14:43' - 18/01/2022
Nếu trong năm 2022, thế giới không thể khống chế hiệu quả dịch bệnh, nền kinh tế toàn cầu tiếp tục bị tổn thương và thế giới có thể một lần nữa rơi vào vòng xoáy đại suy thoái.
-
Phân tích - Dự báo
Tương lai khó đoán định của kinh tế thế giới trong năm 2022
05:30' - 13/01/2022
Theo bài viết đăng trên The Straits Times, dịch bệnh, lạm phát và chính sách thắt chặt tiền tệ sẽ tạo ra những thời khắc không thể dự đoán của kinh tế toàn cầu trong năm 2022.
Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
Cuộc đua sở hữu uranium được làm giàu đang nóng lên
06:00'
Thế giới sẽ trải qua “cơn sốt uranium”. Một số nước đang cạnh tranh giành được nguồn tài nguyên quan trọng này, những nước khác thì tìm cách gây ảnh hưởng bằng cách giành quyền kiểm soát nguồn cung.
-
Phân tích - Dự báo
Cơ hội nào cho các công ty nước ngoài tại thị trường Trung Quốc?
06:00' - 26/07/2024
Nền kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với sức ép giảm phát. Điều này đã làm dấy lên mối lo ngại của các công ty nước ngoài về triển vọng kinh doanh của họ trong môi trường kinh tế vĩ mô suy giảm.
-
Phân tích - Dự báo
Mỹ Latinh lên kế hoạch áp thuế đối với thép Trung Quốc
06:30' - 25/07/2024
Lo ngại nguy cơ bị mất thị trường, nhiều quốc gia Mỹ Latinh đã lên kế hoạch áp thuế đối với thép nhập khẩu từ Trung Quốc nhằm giảm tác động đối với nền kinh tế đất nước.
-
Phân tích - Dự báo
Toàn bộ mô hình kinh doanh của Đức đang bị đặt dấu hỏi
05:30' - 25/07/2024
Sự kỳ vọng lớn về việc nền kinh tế Đức sẽ lấy lại động lực tăng trưởng trong năm 2024, nhờ tâm lý người tiêu dùng tăng trở lại và sự hồi sinh của nền kinh tế toàn cầu, đang dần bị thu hẹp.
-
Phân tích - Dự báo
Triển vọng hạ nhiệt giá gạo thế giới
16:46' - 23/07/2024
Sau khi hạn chế xuất khẩu gạo kể từ năm ngoái nhằm kiểm soát giá tại thị trường trong nước, Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, đang xem xét nới lỏng các hạn chế.
-
Phân tích - Dự báo
Nhà đầu tư nước ngoài đổ vốn vào hoạt động nghiên cứu - phát triển ở Trung Quốc
06:30' - 23/07/2024
Từ năm 2012 đến năm 2021, các công ty nước ngoài đã tăng gấp đôi chi tiêu R&D hàng năm của họ tại Trung Quốc, lên 338 tỷ nhân dân tệ (52 tỷ USD).
-
Phân tích - Dự báo
Khác biệt trong chính sách thuế quan xe điện của Mỹ và EU
05:30' - 23/07/2024
Khoảng một tháng sau khi Mỹ công bố quyết định áp thuế, ngày 12/6, Ủy ban châu Âu ra thông báo rằng cuộc điều tra đã kết thúc và thuế quan sẽ được áp dụng đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc.
-
Phân tích - Dự báo
Cuba quyết tâm vực dậy nền kinh tế
05:30' - 22/07/2024
Chính phủ Cuba bắt đầu thiết lập một “nền kinh tế thời chiến” trước tình hình ngày một khó khăn, với việc thực hiện ngày càng nhiều biện pháp kiểm soát ở khu vực nhà nước và tư nhân.
-
Phân tích - Dự báo
Ảnh hưởng của Trung Quốc đối với ngành nhiên liệu sinh học châu Âu
06:30' - 21/07/2024
Ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học châu Âu đang đối mặt với cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất nhiên liệu sinh học thế hệ 1 từ rác thải.