Bỏ tư duy đứng ngoài hoặc không cần phòng bị trên sân nhà
Việc gia nhập sâu vào sân chơi thương mại toàn cầu đang mở ra nhiều cơ hội thị trường cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên trong bối cảnh bảo hộ thương mại có xu hướng gia tăng, ngày càng có nhiều doanh nghiệp, mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam trở thành đối tượng của các vụ điều tra phòng vệ thương mại.
Không chỉ những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn bị điều tra áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại mà những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu nhỏ cũng phải đối mặt với các vụ kiện.
Ở chiều ngược lại, hàng hóa nhập khẩu vào thị trường trong nước theo các cam kết thương mại cũng đang tạo áp lực không nhỏ cho các doanh nghiệp Việt và cạnh tranh gay gắt với hàng hóa sản xuất trong nước.
Để làm rõ hơn những vấn đề trên, phóng viên TTXVN đã trao đổi với các chuyên gia về sự chủ động của doanh nghiệp Việt Nam trong áp dụng và ứng phó với các biện pháp phòng vệ thương mại.
Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế
Thời gian gần đây, Việt Nam là một trong nhiều trường hợp bị các nước thực hiện những hoạt động điều tra chống bán phá giá hoặc phòng vệ thương mại. Thực tế có câu chuyện doanh nghiệp nước ngoài khai sai xuất xứ và tránh các biện pháp phòng vệ thương mại, do đó các doanh nghiệp Việt Nam đã bị vạ lây. Tiếp theo, một số doanh nghiệp Việt Nam chưa có nhiều kinh nghiệm trong khai báo hải quan, thực hiện các hoạt động về cung cấp giấy tờ minh chứng trong quá trình tham gia chứng minh chống bán phá giá.
Tôi cho rằng hoạt động chống bán phá giá cũng như kiểm soát phòng vệ thương mại sẽ là xu hướng trong thời gian tới và nó phụ thuộc vào nước nhập khẩu bởi đây là quy định cho phép của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cũng như các cam kết thương mại. Doanh nghiệp Việt Nam phải chủ động, nắm bắt các yêu cầu của nước nhập khẩu, đồng thời chuẩn bị giấy tờ, hồ sơ chứng minh nguồn gốc xuất xứ cũng như chứng minh giá thành để đảm bảo đó là giá thị trường chứ không phải là giá cạnh tranh không lành mạnh hoặc giá trợ cấp. Bên cạnh đó, vừa chủ động nhận diện những hàng rào kỹ thuật của nước nhập khẩu, mặt khác phải xây dựng hàng rào ở trong nước để đảm bảo vừa chống và vừa phòng trong thương mại không biên giới.
Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SB Law
Doanh nghiệp Việt Nam đang gặp một số khó khăn khi ứng phó với các biện pháp phòng vệ thương mại, đó là sự hiểu biết về các quy định về pháp luật phòng vệ thương mại của quốc gia nhập khẩu là chưa nhiều. Bên cạnh đó, khi bị áp dụng các biện pháp điều tra về phòng vệ thương mại thì chi phí để thuê chuyên gia, luật sư nhằm tiến hành giải trình cho các cơ quan chức năng của nước sở tại rất cao và mất nhiều thời gian.
Một khó khăn nữa là các quy trình, thủ tục của các quốc gia này tương đối phức tạp, kéo dài và đòi hỏi phải có sự hợp tác; trong đó có vai trò của hiệp hội, ngành nghề rất quan trọng. Tuy nhiên các hiệp hội, ngành nghề Việt Nam đang gặp khó trong việc sử dụng hiệu quả các công cụ đang có.
Bên cạnh đó, để ứng phó với các biện pháp phòng vệ thương mại của các quốc gia nhập khẩu thì không phải vai trò của một doanh nghiệp đơn thuần mà các doanh nghiệp phải liên kết lại với nhau để tiến hành đáp trả các thông tin, lập luận của đối tượng yêu cầu áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại.
Ở chiều ngược lại, việc doanh nghiệp Việt sử dụng các biện pháp phòng vệ thương mại để bảo vệ ngăn chặn hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam còn hạn chế. Doanh nghiệp, hiệp hội chưa có nhiều kinh nghiệm khởi xướng điều tra phòng vệ thương mại. Để áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại thì đòi hỏi phải có kinh nghiệm tiến hành các hoạt động điều tra, có số liệu, có lập luận để gửi lên các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Tiến sĩ Hoàng Ngọc Thuận, Trường Đại học Ngoại thương
Xu hướng áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại không chỉ tập trung vào mặt hàng xuất khẩu chủ lực, mặt hàng có thể trên một tỷ USD mà gần đây đã xảy ra cả với những mặt hàng mà xuất khẩu không quá nhiều. Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam cần nhìn nhận vấn đề có thể không là doanh nghiệp xuất khẩu trong nhóm chủ lực vẫn có thể nằm trong tầm ngắm của các doanh nghiệp sản xuất hàng nội địa tại nước mà mình xuất khẩu đến. Vì vậy, việc cảnh báo sớm và chuẩn bị nguồn lực về nguồn lực tài chính cũng như các nguồn lực khác cần phải nắm rõ để khi có thông tin cảnh báo từ các cơ quan quản lý nhà nước hoặc khi nhận được thông tin về vụ việc thì doanh nghiệp có thể phản ứng kịp thời.
Kể từ thời điểm Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) năm 2007 và gần đây Việt Nam trở thành thành viên của các hiệp định thương mại thì đây là những tín hiệu tích cực trong thương mại quốc tế. Tuy nhiên đi kèm với đó là việc giảm thuế, mở rộng thị trường nội địa thì doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải cạnh tranh ngay tại thị trường nội địa với doanh nghiệp nước ngoài nhiều hơn. Sức ép cạnh tranh này xuất hiện rất nhiều ở các lĩnh vực mà trước đây có thể là không gặp phải.
Thậm chí gần đây đối với cả mặt hàng gạo thì các quốc gia xuất khẩu trên thế giới cũng mong muốn sẽ xuất khẩu gạo nhiều hơn sang Việt Nam, dù Việt Nam đang là quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu. Vì vậy, rõ ràng không lĩnh vực nào và không doanh nghiệp nào có thể chủ quan và nghĩ rằng mình có thể đứng ngoài hoặc là mình không cần phòng bị trên sân nhà!
Tin liên quan
-
Doanh nghiệp
Ngành thép trước áp lực phòng vệ thương mại từ các thị trường
15:22' - 31/07/2024
Doanh nghiệp trong nước khó chồng khó khi đứng trước áp lực với hàng nhập khẩu giá rẻ, lại sắp bị EU điều tra kiện chống bán phá giá.
-
DN cần biết
Khuyến cáo doanh nghiệp nắm thông tin sớm để tránh điều tra phòng vệ thương mại
13:09' - 20/07/2024
Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) khuyến cáo doanh nghiệp thường xuyên theo dõi thông tin, trao đổi với đối tác về khả năng bị điều tra phòng vệ thương mại mặt hàng xuất khẩu.
-
DN cần biết
Cảnh báo sớm các vụ việc phòng vệ thương mại với hàng xuất khẩu
18:54' - 13/07/2024
Tính đến tháng 6/2024, Việt Nam đã phải đối mặt với 252 vụ việc điều tra phòng vệ thương mại từ 24 thị trường với đa dạng các mặt hàng.
-
Kinh tế Việt Nam
Tiếp nhận hồ sơ rà soát áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại đường mía nhập khẩu
18:08' - 19/06/2024
Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) vừa thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ rà soát việc áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại đối với sản phẩm đường mía nhập khẩu.
-
Kinh tế Việt Nam
Chia sẻ kiến thức phòng vệ thương mại tới doanh nghiệp xuất khẩu gạo
22:13' - 12/06/2024
Hội nghị được tổ chức với mục tiêu triển khai các nhiệm vụ và giải pháp đã được quy định tại Chỉ thị 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Chỉ thị 03/CT-BCT của Bộ trưởng Bộ Công Thương
-
Kinh tế Việt Nam
Không tiếp tay cho hành vi gian lận xuất xứ, lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại
19:15' - 04/06/2024
Bộ Công Thương đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp hỗ trợ doanh nghiệp xử lý hiệu quả các vụ phòng vệ thương mại.
Tin cùng chuyên mục
-
Doanh nghiệp
Tập trung nguồn lực để đóng điện máy biến áp 220kV Trạm biến áp 500kV Đức Hòa trước ngày 10/10/2025
21:05'
Phó Tổng giám đốc EVNNPT Nguyễn Ngọc Tân yêu cầu tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành đóng điện máy biến áp 220kV Trạm 500kV Đức Hòa trước 10/10/2025, bảo đảm cung cấp điện Tây Ninh.
-
Doanh nghiệp
Kết nối Việt Nam- UAE mở rộng thị trường Trung Đông
18:38'
Ông Elisa Alhammadi - Phó Đại sứ UAE tại Việt Nam cho biết, trong bối cảnh UAE và Việt Nam tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng, việc bổ trợ lẫn nhau là con đường tất yếu.
-
Doanh nghiệp
Số phận TikTok tại Mỹ: Vẫn còn nhiều lo ngại từ giới lập pháp
16:21'
Một nhà lập pháp cấp cao của đảng Cộng hòa đã lên tiếng bày tỏ lo ngại về thỏa thuận khung với Trung Quốc do Tổng thống D.Trump công bố hôm 16/9 nhằm giữ cho TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ.
-
Doanh nghiệp
TikTok Food Fest 2025 tôn vinh ẩm thực Việt qua sáng tạo và kết nối cộng đồng
11:53'
Ngày 19 và 20/9 tại Dinh Độc Lập, TikTok tổ chức sự kiện “TikTok Food Fest 2025 – Đa Tầng Mỹ Vị” nhằm vinh tinh hoa ẩm thực Việt Nam thông qua sáng tạo, trải nghiệm và sự gắn kết cộng đồng.
-
Doanh nghiệp
Máy bay Vietnam Airlines hạ cánh muộn hơn 3 giờ để cấp cứu hành khách
10:44'
Hãng hàng không quốc gia khẳng định luôn ưu tiên đảm bảo an toàn và sức khỏe cho hành khách trong mọi tình huống.
-
Doanh nghiệp
Microsoft cam kết đầu tư 30 tỷ USD vào nước Anh
09:43'
Tập đoàn công nghệ Microsoft vừa công bố kế hoạch đầu tư 30 tỷ USD vào nước Anh trong bốn năm, trong đó một nửa số tiền sẽ được sử dụng cho cơ sở hạ tầng điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo (AI).
-
Doanh nghiệp
Vĩnh Long và tham vọng dẫn đầu thương mại điện tử ĐBSCL
09:40'
Tỉnh Vĩnh Long đang triển khai chương trình phát triển thương mại điện tử, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và tăng chuỗi giá trị cho sản phẩm, hàng hóa của tỉnh.
-
Doanh nghiệp
Doanh nghiệp Việt Nam trước làn sóng cải cách thuế GST tại Ấn Độ
08:27'
Từ tháng 1-7/2025, xuất khẩu của Việt Nam sang Ấn Độ đạt 5,94 tỷ USD, tăng 10,7% và tiếp tục xuất siêu. Nhiều mặt hàng như sắt thép, dệt may, sản phẩm nhựa sẽ được hưởng lợi từ hệ thống thuế mới.
-
Doanh nghiệp
Kết nối dòng vốn vào công nghiệp ven biển Lâm Đồng
08:26'
Theo định hướng phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Lâm Đồng sẽ có khoảng 34 khu công nghiệp với quy mô khoảng 18.838 ha.