Bước ngoặt khi Luật mới trao quyền

08:47' - 01/08/2025
BNEWS Từ hôm nay (1/8/2025), Luật Quản lý và Đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (Luật số 68/2025/QH15) có hiệu lực. Luật được kỳ vọng là “cú hích” lớn cho khu vực doanh nghiệp nhà nước.

Đại diện một số lãnh đạo các Tập đoàn, Tổng công ty cho biết, việc Quốc hội ban hành Luật số 68/2025/QH15 với tinh thần tháo gỡ vướng mắc, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tăng quyền tự chủ, tự quyết, tự chịu trách nhiệm là "luồng gió mới" tạo điều kiện thúc đẩy doanh nghiệp nhà nước phát triển.

Ông Phùng Quốc Chí, Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp Nhà nước, Bộ Tài chính cho biết, một điểm nổi bật của Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp lần này là trao nhiều quyền chủ động hơn cho doanh nghiệp. Thay vì phải phụ thuộc vào cơ quan đại diện chủ sở hữu trong việc xây dựng chiến lược phát triển và kế hoạch kinh doanh hàng năm, doanh nghiệp Nhà nước giờ đây có thể tự phê duyệt và triển khai các định hướng hoạt động của mình. Đây là bước tiến từ mô hình quản lý hành chính sang cơ chế thị trường nhằm khơi thông nguồn lực, tăng cường năng lực tài chính cho doanh nghiệp nhà nước.

 

Được kỳ vọng là “cú hích” lớn cho khu vực doanh nghiệp nhà nước, Luật số 68/2025/QH15 đã thể hiện định hướng đổi mới mạnh mẽ trong quản lý doanh nghiệp Nhà nước, với nguyên tắc trao quyền chủ động, giảm can thiệp hành chính, phân định rõ vai trò nhà nước với vai trò của thị trường.

Luật số 68/2025/QH15 cũng đã mở rộng phạm vi điều chỉnh, không chỉ áp dụng cho doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn mà còn với các tổ chức tín dụng Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội.

Cùng với đó, các quy định mới khẳng định rõ Nhà nước thực hiện quyền, trách nhiệm sở hữu theo cơ chế thị trường, minh bạch, hiệu quả, tách bạch quản lý nhà nước và quản trị doanh nghiệp. Trong đó, nguyên tắc căn bản của Luật là trao quyền cho chủ sở hữu nhà nước thực hiện quyền đối với phần vốn góp như những nhà đầu tư thông thường khác, trao nhiều quyền tự chủ cho doanh nghiệp.

Về mặt tài chính, Luật mới mang lại cơ chế huy động vốn linh hoạt hơn. Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty được quyền quyết định các phương án vay vốn mà không cần chờ phê duyệt, trừ khi khoản vay vượt quá ba lần vốn chủ sở hữu. Điều này giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội thị trường kịp thời và chủ động triển khai các dự án đầu tư.

Ngoài ra, Luật còn mở rộng phạm vi đầu tư, xóa bỏ những rào cản trước đây trong lĩnh vực bất động sản; đồng thời, các công ty mẹ nắm vốn chi phối của Nhà nước được phép cho công ty con vay nội bộ, một động thái tăng thêm tính linh hoạt và hiệu quả sử dụng nguồn vốn trong nội bộ tập đoàn, tổng công ty.

Luật mới không chỉ là bước đi kỹ thuật trong quản lý, mà còn là sự thay đổi có tính chất chiến lược, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực doanh nghiệp Nhà nước, giảm gánh nặng cho ngân sách và gia tăng sức cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng.

Để Luật đi vào cuộc sống, Bộ Tài chính đã và đang hoàn thiện 3 dự thảo Nghị định quy định chi tiết Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp; đó là: dự thảo Nghị định quy định một số nội dung về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp; dự thảo Nghị định về giám sát, kiểm tra, đánh giá, xếp loại, báo cáo, công khai thông tin trong quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp và dự thảo Nghị định cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

 

Doanh nghiệp và người tiêu dùng được trải nghiệm công nghệ mới tại triển lãm. Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN
Bà Nguyễn Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp Nhà nước cho hay, theo tinh thần của Luật số 68/2025/QH15, quy định về đầu tư vốn Nhà nước vào doanh nghiệp đã được điều chỉnh để bao quát và phù hợp hơn về phạm vi, thẩm quyền. Theo đó, dự thảo Nghị định này đã quy định theo hướng nếu đầu tư thành lập mới doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, hoặc đầu tư góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp tại các doanh nghiệp chưa có vốn nhà nước để trở thành doanh nghiệp có vốn Nhà nước thì phải căn cứ trên nguyên tắc về phạm vi là doanh nghiệp thuộc lĩnh vực then chốt, thiết yếu của nền kinh tế…

“Quy định như trên sẽ giải quyết được vướng mắc đối với doanh nghiệp có vốn Nhà nước, đang hoạt động hiệu quả sẽ vẫn được đầu tư bổ sung vốn, không bị hạn chế ở lĩnh vực then chốt, thiết yếu”, bà Nguyễn Thu Thủy cho hay.

Ông Nguyễn Đình Danh, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) cho biết, Luật số 68/2025/QH được ban hành đã tháo gỡ các nút thắt lớn, trao cho doanh nghiệp quyền tự quyết, tự chịu trách nhiệm, mở rộng tối đa thẩm quyền của doanh nghiệp ở hầu hết các nội dung.

Mới đây, tại cuộc họp với Bộ Tài chính và các tập đoàn, tổng công ty nhà nước lấy ý kiến đối với 3 dự thảo Nghị định quy định chi tiết Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc, Trưởng Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp đã nhấn mạnh, Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp được Quốc hội ban hành đã thể chế hóa đầy đủ đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng. “Luật không chỉ tháo gỡ vướng mắc phát sinh trong thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp thời gian qua mà còn có nhiều điểm mới mang tính đột phá trong phân cấp, phân quyền, nâng cao tính tự chủ của doanh nghiệp, khơi thông nguồn lực để doanh nghiệp phát triển”, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Tuy nhiên, để Luật Quản lý đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp đi vào cuộc sống, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục hoàn thiện dự thảo các Nghị định trên tinh thần tập trung tháo gỡ những vấn đề vướng mắc, bất cập liên quan đến quy định phân cấp, phân quyền và tập trung đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đối với việc phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi gắn với thiết kế công cụ để tăng cường thanh tra, giám sát, tổ chức thực hiện.

Cùng với đó, phải thực hiện nghiêm chủ trương cắt giảm thủ tục hành chính, không tạo cơ chế "xin - cho"; không gây phiền hà, ngăn chặn tình trạng sách nhiễu người dân, doanh nghiệp.

“Cần có tư duy đổi mới, giải pháp đột phá và tầm nhìn chiến lược lâu dài; kiến tạo phát triển vì lợi ích quốc gia, dân tộc, tránh lợi ích cục bộ, các cơ chế phải đảm bảo cơ sở thực thi, phù hợp với thực tiễn, giải quyết được những khó khăn vướng mắc, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu phát triển”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục