Cảnh báo tác động của việc thiếu hụt gạo trên phạm vi toàn cầu
Theo báo cáo của tổ chức phân tích tài chính Fitch Solutions, thị trường gạo toàn cầu có thể ghi nhận mức thiếu hụt lớn nhất trong 20 năm qua vào năm 2023. Tình trạng thiếu hụt một trong những loại ngũ cốc được trồng nhiều nhất thế giới này có thể ảnh hưởng tới các nhà nhập khẩu lớn.
Trên thực tế, từ Trung Quốc đến Mỹ đến Liên minh châu Âu, sản lượng gạo đều đang sụt giảm và đẩy giá mặt hàng này leo thang đối với hơn 3,5 tỷ người trên khắp toàn cầu, đặc biệt là khu vực châu Á - Thái Bình Dương - khu vực tiêu thụ tới 90% sản lượng gạo thế giới.
Báo cáo của Fitch Solutions cho rằng tình trạng thiếu hụt gạo toàn cầu trong niên vụ 2022-2023 có thể là 8,7 triệu tấn - mức lớn nhất kể từ niên vụ 2003-2004. Do đó, giá gạo có thể duy trì quanh mức cao hiện nay cho đến năm 2024. Cụ thể, giá gạo trung bình từ nay cho đến hết năm 2023 sẽ là 17,3 USD/cwt (khoảng 50,8 kg) và sẽ chỉ giảm xuống 15,5 USD/cwt vào năm 2024.
Chuyên gia phân tích hàng hóa Charles Hart của Fitch Solutions nhấn mạnh tính trên phạm vi toàn cầu, tác động rõ nhất của tình trạng thiếu hụt gạo toàn cầu là giá gạo cao kỷ lục. Do gạo là mặt hàng lương thực chính ở nhiều thị trường ở châu Á, nên giá mặt hàng này là yếu tố chính quyết định lạm phát giá lương thực và an ninh lương thực, đặc biệt là đối với các hộ gia đình nghèo nhất.
Trong khi đó, ông Oscar Tjakra, nhà phân tích cao cấp tại ngân hàng lương thực và nông nghiệp toàn cầu Rabobank, cho rằng tình trạng thiếu hụt này sẽ đẩy chi phí nhập khẩu gạo tăng cao, ảnh hưởng tới các nước nhập khẩu gạo lớn, trong đó có Indonesia, Philippines, Malaysia và các nước châu Phi trong năm 2023.
Nhà phân tích cấp cao tại Gro Intelligence, bà Kelly Goughary cho rằng thiếu hụt gạo toàn cầu cùng với giá cả leo thang sẽ khiến nhiều quốc gia phải giảm dự trữ trong nước và các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề, nhất là các nước đang phải chịu lạm phát giá lương thực trong nước cao như Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ, Syria và một số nước châu Phi.
Theo giới chuyên gia, có nhiều nguyên nhân dẫn tới nguồn cung gạo bị thiếu hụt, trong đó có cuộc xung đột tại Ukraine, thời tiết xấu tại các nước sản xuất gạo như Trung Quốc và Pakistan. Trong nửa cuối năm 2022, Trung Quốc - nước sản xuất gạo lớn nhất thế giới, đã phải hứng chịu mưa lớn và lũ lụt.
Theo công ty phân tích nông nghiệp Gro Intelligence, lượng mưa ở tỉnh Quảng Tây và Quảng Đông - hai khu vực sản xuất lúa gạo lớn của Trung Quốc - cao thứ hai trong ít nhất 20 năm qua.
Tương tự, Pakistan - quốc gia chiếm 7,6% lượng gạo thương mại toàn cầu, cũng chứng kiến sản lượng hằng năm sụt giảm tới 31% do lũ lụt nghiêm trọng hồi năm 2022. Bộ Nông nghiệp Mỹ cho biết tác động của thời tiết "lớn hơn nhiều so với dự báo ban đầu".
Trong khi đó, sản lượng gạo hằng năm ở các quốc gia khác, như Mỹ và EU, cũng góp phần khiến sản lượng gạo toàn cầu rơi vào tình trạng thiếu hụt. Lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm của Ấn Độ hồi tháng 9 là một trong những yếu tố đẩy giá gạo tăng cao.
Tuy nhiên, Fitch Solutions dự báo thị trường gạo toàn cầu sẽ trở lại “trạng thái gần như cân bằng trong niên vụ 2023-24”. Điều này có thể giúp giá gạo kỳ hạn hàng năm giảm xuống mức thấp của năm 2022, song vẫn cao hơn 30% so với mức trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát (từ năm 2014-2019).
Fitch Solutions cho rằng thị trường gạo sẽ sớm trở lại trạng thái dư thừa trong niên vụ 2024-2025 và nguồn cung tiếp tục nới lỏng trong trung hạn, qua đó đưa giá gạo giảm khoảng 10% xuống còn 15,5 USD/cwt trong năm 2024. Ấn Độ sẽ là "động lực chính" thúc đẩy sản lượng gạo toàn cầu trong hơn 5 năm tới.
Dù vậy, sản xuất lúa gạo sẽ vẫn phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết. Mặc dù Cục Khí tượng Ấn Độ dự báo nước này sẽ có lượng mưa gió mùa "bình thường”, song các dự báo về nắng nóng gay gắt và các đợt nắng nóng trong quý II và quý III/2023 tiếp tục là mối đe dọa đối với vụ thu hoạch lúa mì của Ấn Độ.
Nhiều quốc gia khác cũng có thể chung cảnh ngộ này. Hiện các vùng trồng lúa của Trung Quốc cũng như nhiều nước ở châu Âu như Pháp, Đức, Anh vẫn đang hứng chịu hạn hạn nghiêm trọng nhất trong hơn 20 năm qua./.
Tin liên quan
-
Thị trường
Nhu cầu đối với gạo Việt Nam tăng mạnh
15:39' - 16/04/2023
Trong tuần qua, nhiều loại lúa ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có sự tăng giá. Nhu cầu mua lúa tăng cao do xuất khẩu đang tốt nên giá lúa Đông Xuân hầu như duy trì ở mức cao.
-
Hàng hoá
Philippines tìm cách nhập thêm 330.000 tấn gạo
07:28' - 16/04/2023
Cơ quan Lương thực Quốc gia Philippines (NFA) đã đề xuất nhập khẩu 330.000 tấn gạo để bù đắp thâm hụt dự kiến trong kho dự trữ.
-
Phân tích - Dự báo
Khủng hoảng lúa gạo toàn cầu và biện pháp ứng phó của thế giới
04:30' - 01/04/2023
Hàng trăm triệu nông dân châu Á phụ thuộc vào việc trồng trọt, nhiều người chỉ có những mảnh đất nhỏ. Tuy nhiên, vựa lúa của thế giới đang rạn nứt.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
EU chạy đua trước thềm Hội nghị COP30
16:21'
Các Bộ trưởng môi trường của EU đang chạy đua với thời gian để thống nhất một lập trường chung trước khi trình lên hội nghị khí hậu quan trọng của Liên hợp quốc (COP 30) tại Brazil.
-
Kinh tế Thế giới
Khai mạc Diễn đàn Hương Sơn Bắc Kinh lần thứ 12
13:03'
Theo phóng viên TTXVN tại Bắc Kinh, sáng 18/9, Diễn đàn Hương Sơn Bắc Kinh lần thứ 12 đã khai mạc tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Hạ viện Mỹ thông qua thủ tục ngăn nguy cơ đóng cửa chính phủ
11:44'
Ngày 17/9, Hạ viện Mỹ đã thông qua thủ tục mở đường cho việc bỏ phiếu dự luật chi tiêu tạm thời nhằm ngăn chặn nguy cơ chính phủ liên bang phải đóng cửa một phần trong vòng 2 tuần tới.
-
Kinh tế Thế giới
Cường quốc dầu mỏ tự chủ 90% nhu cầu lương thực
11:43'
Venezuela đã đáp ứng tới 90% nhu cầu lương thực thực phẩm tiêu dùng nội địa, đồng thời tiếp tục nâng cao năng lực sản xuất nhằm tiến tới xuất khẩu nhiều loại nông sản trong thời gian tới.
-
Kinh tế Thế giới
Cuba thiệt hại hơn 100 tỷ USD do lệnh cấm vận của Mỹ
10:55'
Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodríguez Parrilla tuyên bố cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính do Chính phủ Mỹ áp đặt đối với Cuba trong hơn 6 thập kỷ qua đã gây thiệt hại hơn 103 tỷ USD cho nước này.
-
Kinh tế Thế giới
Chính sách thuế quan làm xáo trộn nền kinh tế Mỹ mùa lễ hội cuối năm
10:45'
Mùa nhập khẩu hàng hóa cho kỳ nghỉ lễ cuối năm tại Mỹ đã kết thúc sớm hơn thường lệ ít nhất 1 tháng khi các nhà bán lẻ chạy đua để né chi phí phát sinh từ các chính sách thuế quan thay đổi khó lường.
-
Kinh tế Thế giới
"Kinh tế đồng hành" nở rộ tại Trung Quốc
10:11'
Ngành dịch vụ "đồng hành" đang phát triển nhanh chóng tại Trung Quốc, hệ quả của những thay đổi sâu sắc về cấu trúc dân số và lối sống hiện đại, mở ra một thị trường tiềm năng trị giá hàng tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giá dầu giảm do lo ngại nhu cầu tại Mỹ
07:49'
Giá dầu giảm phiên 17/9 sau khi dữ liệu cho thấy dự trữ dầu diesel của Mỹ tăng, làm dấy lên lo ngại về nhu cầu, trong khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất như dự báo của thị trường.
-
Kinh tế Thế giới
Hạ viện Mỹ gia hạn việc chặn bỏ phiếu về chính sách thuế quan
07:29'
Hạ viện Mỹ đã thông qua nghị quyết số 707, cho phép tránh bỏ phiếu về các kiến nghị hủy bỏ thuế quan áp đặt do “tình trạng khẩn cấp” của Tổng thống Donald Trump cho đến tháng 3/2026.