Chất thải nhựa: Vấn đề nan giải trong khu vực ASEAN
Từ tháng 1/2018, quyết định của Trung Quốc, nhà nhập khẩu nhựa phế liệu lớn nhất thế giới, cấm nhập khẩu các loại chất thải nhựa từ các quốc gia phát triển đã khiến các quốc gia Đông Nam Á trở thành nơi tập kết loại chất thải này.
Bằng cách lợi dụng các quy định môi trường lỏng lẻo so với quy định nghiêm ngặt ở các nước phát triển, lượng chất thải nhựa nhập khẩu vào khu vực ASEAN đã tăng lên rất nhiều.
Theo số liệu thống kê, chất thải nhựa nhập khẩu vào Malaysia đã tăng lên khoảng 110.000 tấn mỗi tháng sau lệnh cấm nhập của Trung Quốc, và tình trạng tương tự cũng diễn ra ở Thái Lan, Việt Nam và Philippines.
Malaysia đã trả lại 5 container chất thải nhựa cho Tây Ban Nha. Bộ trưởng Năng lượng, Khoa học, Công nghệ, Môi trường và Biến đổi khí hậu Malaysia Yeo Bee Yin tuyên bố nước này sẽ tiếp tục gửi chất thải nhựa trở lại các nước xuất khẩu chúng.
Các nước ASEAN đang có lập trường mạnh mẽ về vấn đề chất thải nhựa. Tuy nhiên, có một số biện pháp nhất định mà ASEAN có thể áp dụng để ngăn chặn mạnh mẽ chất thải nhựa, trong đó có việc phê chuẩn Công ước Basel sửa đổi về cấm xuất khẩu chất thải nhựa, hình thành công ước giữa các nước ASEAN để cấm nhập khẩu rác thải và thành lập một lực lượng đặc nhiệm chung để giải quyết vấn đề.
Thứ nhất, về phê chuẩn Công ước Basel sửa đổi về cấm xuất khẩu chất thải nhựa, ASEAN có thể phê chuẩn công ước sửa đổi này theo đề nghị của Giám đốc quốc gia tổ chức Hòa bình Xanh Thái Lan.
Công ước Basel sửa đổi đã được thông qua vào năm 1995, là một hiệp ước quốc tế được thiết kế để giảm thiểu việc vận chuyển chất thải nguy hại từ các nước phát triển sang các nước kém phát triển hơn.
Công ước sửa đổi đã được Liên minh châu Âu (EU), một trong những nhà sản xuất chất thải nhựa lớn nhất, chấp nhận nhưng nó vẫn chưa được phê chuẩn, vì công ước sửa đổi này đòi hỏi có sự phê chuẩn của 3/4 số quốc gia thành viên của Công ước Basel.
Công ước Basel sửa đổi cấm xuất khẩu chất thải nguy hại vì bất kỳ lý do gì, bao gồm cả tái chế từ các quốc gia phát triển. Các quốc gia này chủ yếu thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), trong đó có Anh, Mỹ, Canada và các nước đang phát triển khác.
Việc phê chuẩn Công ước Basel sửa đổi sẽ biểu thị lập trường mạnh mẽ của ASEAN đối với việc xuất khẩu chất thải nhựa từ các nước phát triển vào khu vực. Sau khi phê chuẩn, công ước có thể giảm được phần lớn lượng rác thải nhựa vận chuyển vào ASEAN vì các nước phát triển sẽ ngần ngại trước khi gửi chất thải nhựa đến khu vực.
Các quốc gia thành viên ASEAN có thể vận động hành lang chung tại Hội nghị Công ước Basel tiếp theo để bảo vệ mạnh mẽ hơn đối với việc xuất khẩu chất thải nhựa sang các nước trong khu vực.
Bên cạnh đó, khối này cũng có thể vận động để phê chuẩn và thực hiện nhanh hơn Công ước Basel sửa đổi vì việc sửa đổi đòi hỏi sự phê chuẩn của 75% số quốc gia tham gia Công ước Basel. Về lý thuyết, Công ước Basel sửa đổi là một biện pháp phù hợp để ngăn chặn mọi hoạt động xuất khẩu chất thải trong tương lai tới khu vực
Yếu tố thứ hai liên quan đến việc hình thành công ước giữa các nước ASEAN để cấm nhập khẩu rác thải. ASEAN có thể đưa ra một công ước cấm nhập khẩu chất thải của bất kỳ quốc gia thành viên nào, thậm chí có thể hướng tới Công ước Bamako để lấy cảm hứng. Công ước Bamako là một hiệp ước của các quốc gia châu Phi cấm nhập khẩu bất kỳ chất thải nguy hại nào.
Thứ ba là việc hình thành một lực lượng đặc nhiệm chung để giải quyết vấn đề. ASEAN có thể thành lập một lực lượng đặc nhiệm chung gồm các bộ trưởng môi trường của tất cả các quốc gia thành viên. Lực lượng đặc nhiệm có thể đưa ra các biện pháp để ngăn chặn hoạt động nhập khẩu chất thải.
Một trong những biện pháp này là việc thắt chặt kiểm tra các tàu chở hàng nhằm đảm bảo rằng, không có chất thải như vậy được vận chuyển vào khu vực ASEAN bằng các hình thức gian dối. Lực lượng đặc nhiệm cũng có thể thực hiện các biện pháp như thúc đẩy chính sách và truy tố các cá nhân không tuân theo các quy định về môi trường.
Với việc có một lực lượng đặc nhiệm chung, thông tin có thể được chia sẻ giữa các quốc gia thành viên để đảm bảo rằng chất thải không được nhập lậu vào khu vực. Ngoài ra, ASEAN cũng có thể thiết lập có các tuyến vận chuyển trả lại chất thải cho các nước phát triển này.
Cho đến nay, biện pháp hiệu quả nhất là thành lập một nhóm đặc nhiệm chung và xác định phạm vi quyền hạn và sự tham gia để đảm bảo vấn đề chất thải được xử lý nhanh chóng. Việc hợp nhất các nguồn lực từ mỗi thành viên ASEAN sẽ cho phép khu vực giải quyết được hiệu quả vấn đề rác thải nhựa./.
- Từ khóa :
- rác thải nhựa
- trung quốc
- asean
- hạn chế rác thải nhựa
Tin liên quan
-
Xe & Công nghệ
Phát triển thị trường tiêu dùng xanh: Bài 1 - Rác thải nhựa “bủa vây” người tiêu dùng
14:18' - 29/06/2019
Môi trường sống đang bị ô nhiễm nặng nề không chỉ bởi các khu công nghiệp, khí thải, biến đổi khí hậu… mà còn từ chính những vật dụng mà con người đang sử dụng hàng ngày.
-
Kinh tế Việt Nam
G20 nhất trí lập khuôn khổ chung để giải quyết vấn đề rác thải nhựa trên biển
17:35' - 16/06/2019
Ngày 16/6, các bộ trưởng năng lượng và môi trường của Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) nhất trí thiết lập khuôn khổ hành động chung giảm rác thải nhựa ra đại dương.
-
Kinh tế & Xã hội
Australia sẽ thực thi lệnh quản lý và thu gom rác thải điện tử
13:49' - 11/06/2019
Ngày 11/6, bang Victoria của Australia thông báo sẽ thực thi lệnh quản lý và thu gom rác thải điện tử vào các điểm tập kết quy định kể từ ngày 1/7 tới.
-
Đời sống
Chống rác thải nhựa bằng những hành động thiết thực nhất
15:17' - 09/06/2019
Rác thải nhựa đã và đang gây ô nhiễm môi trường, để lại những hậu quả khôn lường đối với sức khỏe con người và các loài động thực vật.
-
Kinh tế & Xã hội
Lựa chọn công nghệ phù hợp xử lý rác thải nhựa
09:08' - 04/06/2019
Việc thu hồi và tái chế rác thải nhựa sẽ mang lại những cơ hội thực sự để tạo thêm nhiều việc làm cũng như những lợi ích kinh tế, môi trường to lớn.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc then chốt trong quan hệ với Mỹ
19:56' - 26/04/2024
Chủ tịch Trung Quốc đánh giá mối quan hệ Trung - Mỹ đã trải qua nhiều thăng trầm và có một số bài học quan trọng để chia sẻ.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18' - 26/04/2024
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44' - 26/04/2024
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30' - 26/04/2024
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57' - 25/04/2024
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32' - 25/04/2024
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47' - 25/04/2024
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24' - 25/04/2024
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.