Chất xúc tác để nông sản sạch chiếm lĩnh thị trường

Quang cảnh buổi làm việc. Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN

Tại buổi làm việc với Liên hiệp Hợp tác xã tiêu thụ nông sản an toàn Việt Nam (UCA) ngày 13/2, ông Hoàng Anh Tuấn - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, nông nghiệp Việt Nam đã có nhiều bước phát triển mới và hoàn toàn có thể tạo ra giá trị gia tăng cũng như sự hấp dẫn với sản xuất kinh doanh.

Tuy nhiên, quan trọng nhất vẫn là tạo cho thị trường niềm tin, hài hoà lợi ích, đặc biệt là lợi ích của người nông dân.

Việt Nam có lợi thế về thuỷ sản, nông nghiệp, quy mô sản xuất quy mô tiêu dùng lớn... Cốt lõi là vấn đề niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng.

Ông Hoàng Anh Tuấn chia sẻ, là người gắn bó thực tế với nông dân 10 năm nay, nhất là sau năm 2014 vải thiều Việt Nam gặp hạn chế trong xuất khẩu mới thấy rõ vai trò quan trọng của thị trường quyết định sản xuất.

Thời gian qua việc nông dân mở rộng quy mô sản xuất liên tiếp, tràn lan khiến nguồn cung nội địa vượt nhu cầu thị trường. Từ đó, tạo sức ép lên giá cả trong nước, gây nhiều khó khăn và áp lực cho vấn đề tiêu thụ nông sản.

Ông Nguyễn Thế Phương, Phó Tổng Giám đóc UCA kiêm Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển Hợp tác xã Việt Nam cho hay, nông sản thực phẩm chất lượng cao là một đề tài đòi hỏi trách nhiệm chung của các cấp bộ ngành quản lý và kể cả từng người tiêu dùng.

Hiện nay, Việt Nam đang hướng tới văn minh tiêu dùng trong thực phẩm, xã hội ngày càng đòi hỏi thực phẩm phải có truy xuất nguồn gốc, minh bạch an toàn thực phẩm nên việc đổi mới phương thức cung ứng sản phẩm tới tay người tiêu dùng là yêu cầu xuyên suốt với bất cứ một sản phẩm nào.

Theo ông Nguyễn Thế Phương, từ năm 2016 với vai trò là ‘đầu kéo’ trong khâu tiêu thụ cho nông sản sản xuất theo quy trình sạch đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm của các hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã tiêu thụ nông sản an toàn Việt Nam đã chính thức khai trương chuỗi siêu thị nông sản an toàn UCA Mart trên địa bàn Hà Nội.

Mỗi cửa hàng của UCA hiện nay cung cấp hàng nghìn loại rau, củ quả tươi, thịt, cá, trứng và các loại đặc sản vùng miền.

Ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị UCA. Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN

Để có được nguồn hàng phong phú, UCA đã liên kết trực tiếp với các hợp tác xã sản xuất thực phẩm, nông sản uy tín trên toàn quốc như Hợp tác xã rau an toàn ở Đà Lạt - Lâm Đồng, Mộc Châu - Sơn La, Hợp tác xã thực phẩm an toàn Hà Tĩnh (HFS),…

Các cửa hàng thuộc chuỗi nông sản an toàn của UCA cam kết chỉ bán nông sản, thực phẩm được nuôi trồng theo quy trình an toàn và đều ghi rõ nguồn gốc xuất xứ cũng như có sự kiểm soát chặt chẽ từ Trung ương đến địa phương để đảm bảo chất lượng cho từng sản phẩm.

Ông Nguyễn Thế Phương cho rằng, quan trọng nhất của hàng Việt Nam làm sao đảm bảo chất lượng để người tiêu dùng hoàn toàn yên tâm. Việc này UCA đang triển khai và tiếp tục nhân rộng mô hình nhằm đem đến cho người tiêu dùng Việt Nam những sản phẩm an toàn nhất, được quản lý chất lượng tốt nhất, được truy xuất nguồn gốc rõ ràng nhất.

Đồng quan điểm này, các chuyên gia Vụ Thị trường trong nước cũng đưa ra nhận định, vấn đề thực phẩm sạch và an toàn đang là mối quan tâm bậc nhất của người tiêu dùng hiện nay.

Bởi thực tế cho thấy, khi thu nhập tăng lên, người tiêu dùng sẵn sàng chi trả mức chi tiêu cao hơn cho các sản phẩm, nhất là thực phẩm mang lại lợi ích cho sức khỏe.

Vì thế, việc quản lý theo chuỗi, giám sát từ nguồn nguyên liệu nuôi trồng, sơ chế, lưu thông cho đến chế biến, bảo quản mới đảm bảo được chất lượng an toàn thực phẩm.

Do vậy, các chuyên gia cho rằng, UCA nên tạo được sự khác biệt, đổi mới hiệu quả phụ thuộc vào kết quả cuối cùng từ sản xuất đến logistic và kiểm định.

Bởi hình thức này là yếu tố quyết định sự thay đổi nhận thức của người tiêu dùng về nông sản sạch.

Tuy nhiên, để làm được điều này, UCA phải được sự đồng thuận của nhiều Bộ, ngành. Riêng với Bộ Công Thương sẽ tạo điều kiện tối đa cũng như hỗ trợ UCA qua việc kêu gọi hợp tác từ nhiều phía trong và ngoài nước để hàng của họ vào, hàng mình xuất ra nhằm tạo sự liên kết và đẩy mạnh tiêu thụ.

Ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị UCA cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, mặc dù an toàn thực phẩm đang là một trong những mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng, tuy nhiên thực tế các khu vực sản xuất rau sạch, thực phẩm sạch lại gặp khá nhiều khó khăn trong việc tìm ra thị trường tiêu thụ.

Do đó, không ít bà con nông dân trăn trở, sản xuất theo quy trình sạch, an toàn nhưng chưa tìm được thị trường tiêu thụ và bao tiêu sản phẩm.

Nếu không giải quyết được vấn đề mấu chốt đó, sẽ rất khó thay đổi nhận thức cũng như thói quen sản xuất của người dân. Bà con nông dân sẽ bị thị trường tác động và quay lại phương thức sản xuất cũ.

Nắm bắt được những lo lắng này, bên cạnh nỗ lực làm việc với các địa phương để kết nối tiêu thụ, UCA hỗ trợ quảng bá, xây dựng chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn theo vùng, nâng cao chất lượng nông sản cho các hợp tác xã thông qua nhiều hoạt động cụ thể.

Ông Phạm Anh Tuấn bày tỏ, với mạng lưới hơn 300 hợp tác xã đang liên kết, UCA đang phối hợp để xây dựng một bản đồ cửa hàng nông sản an toàn, thậm chí người tiêu dùng cũng có thể mua nông sản sạch của UCA tại các chợ truyền thống.

Nhằm hướng tới mục tiêu bảo vệ môi trường sống, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tại các chợ truyền thống cũng sẽ có các cửa hàng nông sản an toàn và được quản lý chất lượng, được truy xuất nguồn gốc một cách cụ thể.

Theo đó, tất cả mọi người dân Việt Nam, không chỉ là những người có thu nhập cao mới được dùng sản phẩm nông sản Việt Nam an toàn mà tiến đến cộng đồng, những người thu nhập thấp cũng có thể tiếp cận được sản phẩm nông sản an toàn.

Đặc biệt, UCA dự kiến sẽ đưa vào hoạt động thí điểm Trung tâm kết nối sản xuất với tiêu thụ, xuất khẩu nông sản an toàn Việt Nam tại tỉnh Hà Nam trong năm 2019 này với mục đích chung tay vào tiến trình xây dựng nông thôn mới và hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững./.