Còn 15 bộ, cơ quan trung ương giải ngân vốn đầu tư công dưới 10%

Năm 2023 sắp kết thúc, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công dù đã nhiều tín hiệu tích cực nhưng theo báo cáo từ Bộ Tài chính, tỷ lệ giải ngân của cả nước ước 10 tháng chưa có sự đột phá vì nhiều bộ, ngành, địa phương giải ngân chưa cao nên rất khó có thể đạt tối thiểu 95% kế hoạch Thủ tướng Chính giao vào cuối năm, như mục tiêu đã đặt ra. ​

Bộ Tài chính cho biết, ước thanh toán vốn đầu tư công từ đầu năm đến hết tháng 10/2023 của cả nước trên 401.863 tỷ đồng, đạt 52% kế hoạch và đạt trên 56% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, tỷ lệ giải ngân của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là 72.478 tỷ đồng, đạt trên 58% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Ngoài một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương đạt kết quả tích cực và có khả năng hoàn thành sớm kế hoạch giải ngân năm 2023 như: Ngân hàng Nhà nước (79%); Bộ Giao thông vận tải (67%); tỉnh Thừa Thiên Huế (92,2%); tỉnh Đồng Tháp (87,9%); tỉnh Tiền Giang (82,7%); tỉnh Vĩnh Phúc (80,7%), hiện vẫn còn 15 bộ, cơ quan trung ương chỉ giải ngân được dưới 10% và 4 địa phương giải ngân dưới 30% kế hoạch vốn được giao. 

Bộ Tài chính cho biết, với tình hình thực hiện giải ngân của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương như hiện nay thì mục tiêu giải ngân đạt tối thiểu 95% rất khó có thể thực hiện được. 

Theo Bộ Tài chính cho biết vẫn còn nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân trong cả nước như vẫn còn các vướng mắc về quy định của pháp luật liên quan đến đầu tư, xây dựng cần có hướng xử lý như vấn đề chuyển đổi đất rừng, đất lúa, khai thác khoáng sản, các vướng mắc trong thực hiện các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia. 

Một nguyên nhân nữa là một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long bị thiếu hụt cát sử dụng trong đắp nền để thi công các dự án giao thông trọng điểm. Các vướng mắc trong tổ chức thực hiện giải phóng mặt bằng, vướng quy hoạch sử dụng đất, trọng tâm là việc xác định nguồn gốc đất, xác định giá đất, người dân chưa đồng thuận với phương án bồi thường, tái định cư,... dẫn đến chậm thời gian tổ chức lựa chọn nhà thầu, ký hợp đồng, thi công…

Bộ Tài chính cũng cho biết, một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa triển khai phân bổ chi tiết kế hoạch vốn, khoảng 13.000 tỷ đồng, chiếm 2% kế hoạch nên đến thời điểm báo cáo chưa thể giải ngân. Một số dự án đã phân bổ nhưng chưa giải ngân; một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương đề nghị cắt giảm do không có khả năng giải ngân khoảng 8.000 tỷ đồng nên ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công.

Bắc Giang hiện nằm trong nhóm 27 tỉnh, thành phố có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công cao so với kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao. Tính đến ngày 15/10/2023, tổng giá trị giải ngân chung của tỉnh đạt 7.305,3 tỷ đồng, bằng 55,9% kế hoạch (không bao gồm số vốn chưa giao chi tiết trên 451 tỷ đồng), trong đó: vốn đầu tư phát triển giải ngân 7.232,5 tỷ đồng, bằng 57,4% kế hoạch; vốn sự nghiệp giải ngân 72,8 tỷ đồng, bằng 16,3% kế hoạch. Một số nguồn vốn khác có giá trị giải ngân đều đạt trên 50% kế hoạch vốn. 

Để giải ngân hết kế hoạch vốn được giao, góp phần đưa tỷ lệ giải ngân của cả nước đạt cao khi kết thúc năm, tỉnh Bắc Giang đang tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp trong những tháng còn lại của năm.

Theo đó, tỉnh Bắc Giang đã yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình giải ngân kế hoạch vốn của các dự án; rà soát, điều chỉnh linh hoạt, kịp thời kế hoạch vốn từ các dự án giải ngân chậm sang các dự án có khối lượng thanh toán, các dự án có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện. 

Bộ Tài chính đã yêu cầu các bộ, ngành trong thẩm quyền, trách nhiệm của mình nhanh chóng có các hướng dẫn đối với kiến nghị của đơn vị.  Đối với các vướng mắc liên quan đến chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội, Ủy ban Dân tộc rà soát các khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến việc phân bổ, giải ngân vốn của các chương trình để giải quyết trong thẩm quyền hoặc khẩn trương trình cấp có thẩm quyền giải quyết. 

Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương cần quyết liệt chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc để triển khai nhanh, hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm về giải ngân vốn đầu tư công theo đúng chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ tại các nghị quyết, chỉ thị, công điện về thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. 

Các bộ, ngành, địa phương hoàn thành việc điều chỉnh, điều hòa các dự án giải ngân chậm hoặc không có khả năng giải ngân sang dự án có khả năng để đẩy mạnh giải ngân, lập kế hoạch giải ngân chi tiết từng dự án và tuân thủ kế hoạch giải ngân theo từng tuần; đánh giá khả năng thực hiện trong năm 2023. 

Đồng thời, các địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn liên quan đến cấp phép mỏ, khai thác nguyên liệu đá, cát phục vụ dự án, khó khăn liên quan đến giải phóng mặt bằng. 

Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch Đầu tư tiếp tục phối hợp với các bộ, cơ quan trung ương và địa phương làm rõ lý do, trách nhiệm trong việc đề xuất việc kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang năm sau nhưng khả năng giải ngân chậm làm ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước. 

Bộ cũng đề nghị các bộ, ngành và địa phương đánh giá kiểm điểm trách nhiệm cụ thể trong việc phải cắt giảm kế hoạch, rút kinh nghiệm trong việc xây dựng kế hoạch 2024 đảm bảo sát với khả năng thực hiện.