Công ước Hà Nội: Tin nhắn, cuộc gọi giả mạo, làm sao để không “dính bẫy”

Trước thực trạng này, các nhà mạng và cơ quan chức năng khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác, không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng và xác minh thông tin trước khi thực hiện giao dịch, nhằm giảm thiểu rủi ro bị lừa đảo.

Chị Nguyên Thu Nga, ở phường Cửa Nam, có đầu số 091806****, cho biết mỗi ngày không biết có bao nhiêu đầu số lạ gọi đến số máy của chị: có số nhận là nhân viên điện lực, có số thông báo chưa nộp tiền điện, lúc thì số mời tham gia chứng khoán… Với bản tính cảnh giác cao, chị thường tắt máy ngay khi nhận được những cuộc gọi như vậy.

Tuy nhiên, cũng không ít người mất cảnh giác và “dính bẫy”, dẫn đến mất tiền oan. Theo chị Nguyễn Thu Duyên (phường Bạch Mai), chị nhận được cuộc gọi từ một số điện thoại lạ, tự xưng là nhân viên điện lực, thông báo gia đình chị đang nợ tiền điện. Đối tượng thúc giục chị Duyên nhanh chóng đóng tiền điện thông qua ứng dụng được gửi vào tài khoản Zalo, nếu không sẽ bị cắt điện.

Lo ngại việc cắt điện sẽ ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt của gia đình, chị Duyên đã đăng nhập vào liên kết mà đối tượng gửi. Ngay lập tức, tài khoản ngân hàng của chị bị trừ hơn 20 triệu đồng. Khi nhận ra tài khoản bị trừ tiền, chị Duyên mới bàng hoàng nhận ra mình đã bị lừa, lập tức đến cơ quan công an trình báo.

Với bà Nguyễn Thị Nhẫn (phố Mai Động), mới bán nhà được hơn 20 tỷ đồng, không biết thông tin từ đâu mà có số điện thoại lạ gọi yêu cầu nộp thuế thu nhập cá nhân, nếu không nộp sẽ bị phạt. Vì lo sợ và mất cảnh giác, bà Nhẫn làm theo hướng dẫn và chuyển tiền vào tài khoản người lạ. Chỉ khi chuyển thiếu tiền phải ra ngân hàng gửi thêm, con trai bà mới phát hiện bà bị lừa, tổng số tiền bị chiếm đoạt lên đến hơn hai tỷ đồng.

Trước tình hình trên, các nhà mạng MobiFone, Viettel, Vinaphone khuyến cáo người dân: khi nghe điện thoại, cần nêu cao cảnh giác trước nguy cơ bị lừa đảo, đặc biệt là các cuộc gọi tự nhận là cơ quan chức năng đang điều tra, yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản. Theo quy định pháp luật, người dân chỉ làm việc với cán bộ các cơ quan pháp luật tại trụ sở, không làm việc qua điện thoại hay mạng xã hội. Khi làm việc trực tiếp, các cơ quan chức năng (Công an, Viện kiểm sát, Tòa án, Thi hành án, Thuế…) đều có giấy giới thiệu, giấy mời hoặc trực tiếp gặp mặt để trao đổi công việc.

Nếu nhận được tin nhắn từ tên lãnh đạo, người thân, bạn bè yêu cầu chuyển tiền, vay mượn tiền qua mạng xã hội hay email, người dân nên gọi điện trực tiếp (nếu có thể gọi video) để xác minh thông tin. Nếu người nhận không nghe máy hoặc viện lý do không tiện nói chuyện, tuyệt đối không chuyển khoản để tránh bị chiếm đoạt.

Người dùng cũng không nên tin vào các chiêu trò nhận thưởng qua mạng, yêu cầu cung cấp thông tin thẻ hoặc tài khoản ngân hàng để làm thủ tục nhận thưởng. Theo quy định, các ngân hàng không yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin tài khoản, thẻ ngân hàng, ví điện tử, mã OTP hay bất kỳ thông tin cá nhân nào qua email, tin nhắn hay điện thoại. Tuyệt đối không nhấn vào các đường link lạ hoặc cung cấp thông tin cho bất kỳ cá nhân, tổ chức nào qua điện thoại, email hoặc mạng xã hội.

Đại diện MobiFone cho biết, để xử lý tin nhắn rác và cuộc gọi rác, MobiFone đã xây dựng hệ thống giám sát và ngăn chặn thuê bao gọi rác theo đúng tiêu chí. MobiFone chủ động tối ưu hệ thống, nâng cao hiệu quả giám sát và thay đổi ngưỡng giám sát để chặn các hành vi thuê bao nghi ngờ gọi rác. Nhờ đó, số lượng tin nhắn và cuộc gọi rác được chặn trên mạng MobiFone là rất lớn, giúp khách hàng giảm phiền phức.

Hàng tháng, MobiFone báo cáo kết quả xử lý các thuê bao thực hiện hành vi nhắn tin và gọi rác cho cơ quan quản lý nhà nước theo đúng quy định. Tuy nhiên, cuộc gọi rác xuất phát từ hành vi của đối tượng sử dụng dịch vụ viễn thông, nhà mạng không có cơ sở để đánh giá khách hàng đã nhận cuộc gọi lừa đảo. Các cuộc gọi có nội dung phản ánh lừa đảo sau khi kiểm tra, đánh giá sẽ được xử lý như thuê bao gọi rác thông thường. MobiFone và các nhà mạng khác sẽ chuyển thông tin cho cơ quan quản lý nhà nước để phối hợp kiểm tra, làm rõ.

Để hạn chế tác động xấu từ cuộc gọi và tin nhắn rác, MobiFone khuyến cáo khách hàng: khi nhận được tin nhắn khảo sát của nhà mạng về cuộc gọi rác (dạng Flash SMS gửi ngay sau cuộc gọi có dấu hiệu phát tán cuộc gọi rác), người dùng nên phối hợp trả lời “Có” hoặc “Không” để giúp nhà mạng sàng lọc, xử lý chính xác các cuộc gọi vi phạm, đồng thời hỗ trợ cơ quan quản lý đưa ra chế tài phù hợp.

Khi phát hiện cuộc gọi rác, người dân có thể phản ánh qua cổng tiếp nhận tin nhắn rác, cuộc gọi rác của người sử dụng, thông qua đầu số 5656 và cổng thông tin https://thongbaorac.ais.gov.vn.

Các cơ quan an ninh cảnh báo: người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cho tổ chức, cá nhân nào khi chưa xác minh danh tính và mục đích sử dụng. Giữ bí mật thông tin cá nhân, số điện thoại, địa chỉ nhà, tài khoản ngân hàng, các dịch vụ trên internet… cho bất kỳ người lạ nào gọi đến.

Khi phát hiện hoặc nghi ngờ, cần kịp thời thông báo cho cơ quan Công an gần nhất để được tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết theo quy định./.

Ngọc Trần