Sơ chế hạt cải dầu ở Canada. Ảnh: reuters
Trong đơn kiện mà Chính phủ Canada mới gửi lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Ottawa cho biết Trung Quốc đã nhiều lần từ chối cung cấp cho phía Canada bằng chứng khoa học thỏa đáng để giải thích cho quyết định của Bắc Kinh đóng cửa thị trường đối với hạt cải dầu của Canada.
Canada cáo buộc Trung Quốc đã hạn chế nhập khẩu hạt cải dầu của Canada một cách vô căn cứ, “dường như không dựa trên những tiêu chuẩn quốc tế, hay những hướng dẫn/khuyến nghị liên quan”. Trung Quốc đã hạn chế mua hạt cải dầu của Canada từ sáu tháng nay.
Cụ thể, hồi tháng 3/2019, Trung Quốc dừng nhập hạt cải dầu của hai công ty Richardson International Ltd. và Viterra Inc. Các doanh nghiệp khác của Canada vẫn được phép xuất khẩu hạt cải dầu nhưng hoạt động kiểm tra sản phẩm được tiến hành gắt gao hơn. Trung Quốc thông báo phát hiện sâu bọ gây hại trong hạt cải dầu xuất khẩu của Canada.
Động thái này của Bắc Kinh được giới quan sát cho là nhằm trả đũa việc Ottawa theo yêu cầu của Mỹ đã bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu - Giám đốc tài chính (CFO) của tập đoàn công nghệ Huawei hồi tháng 12/2018. CFO này bị Mỹ cáo buộc đã hỗ trợ Huawei vi phạm lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ đối với Iran.
Theo quy định của WTO, các thành viên của tổ chức này được phép áp dụng các biện pháp hạn chế thương mại trong trường hợp có bằng chứng khoa học cho thấy tồn tại rủi ro gây nguy hiểm cho sức khỏe của con người, động vật và thực vật.
Việc để mất thị trường Trung Quốc khiến ngành cải dầu của Canada thiệt hại khoảng 500 triệu CAD (378 triệu USD) trong sáu tháng qua. Theo Brian Innes, một quan chức thuộc Hội đồng Cải dầu Canada (hội đồng đại diện cho 43.000 nhà sản xuất cải dầu), nếu những biện pháp hạn chế tiếp cận thị trường vẫn được Trung Quốc duy trì trong một năm, con số thiệt hại sẽ tăng lên 1 tỷ CAD.
Theo Cơ quan Thống kê Canada, xuất khẩu hạt cải dầu của Canada sang Trung Quốc đạt trên 2,78 tỷ CAD trong năm 2018. Ông Innes cho biết, hạt cải dầu bị tồn ở các nông trang của Canada hiện đang ở mức cao nhất từ trước tới nay (khi tính ở thời điểm này của các năm)./.