Điều gì chờ đợi ECB khi thời kỳ nới lỏng định lượng kết thúc?
*Chu kỳ tăng lãi suất bắt đầu
ECB ngày 21/7 đã quyết định tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản (0,5 điểm phần trăm), bắt đầu một chu kỳ tăng lãi suất mới dự kiến kéo dài trong năm 2023. ECB là một trong những ngân hàng trung ương lớn cuối cùng tăng lãi suất. Với lạm phát ở mức 8,6% và đang tăng lên, liên tục vượt dự báo của các quan chức, nguy cơ giá cả có thể vượt khỏi tầm kiểm soát khiến họ phải chú ý cao độ. Các dự báo được Ủy ban châu Âu đưa ra vào đầu tháng này cho thấy ngay cả trong năm 2023, giá cả có thể lên mức trung bình 4%, gấp đôi mục tiêu của ECB.Cuộc chiến ở Ukraine đã thúc đẩy lạm phát do giá năng lượng, phân bón và thực phẩm cao hơn, các quan chức đang dự tính tác động của việc đồng euro giảm xuống ngang giá với USD có thể làm tăng chi phí nhập khẩu, cũng như khả năng Nga cắt giảm nguồn cung khí đốt.
Nhiều nhà kinh tế mà Bloomberg khảo sát trong tháng này cho rằng ECB đã chậm trễ trong việc thắt chặt chính sách tiền tệ. Thêm vào đó, ngân hàng này vẫn chưa xem xét việc tăng mức lãi suất lớn (75 điểm cơ bản) như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã thực hiện. Fed dự kiến sẽ tăng mức tương tự tại cuộc họp hai ngày kết thúc vào ngày 27/7 tới.Có một số lý do khiến ECB phản ứng tương đối chậm và thận trọng. Đó là ngày càng nhiều cảnh báo về một cuộc suy thoái sắp diễn ra, ngay cả khi không có việc Nga ngừng cung cấp khí đốt.
Theo các nhà phân tích tham gia khảo sát của hãng tin Bloomberg, có 45% khả năng xảy ra suy thoái trong 12 tháng tới, tăng so với mức 30% chỉ một tháng trước. Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu, nước phụ thuộc nhiều hơn vào Nga về khí đốt, có khả năng xảy ra suy thoái lớn nhất.
*“Bóng ma” nợ côngTiếp đến là "bóng ma" khủng hoảng nợ công như năm 2012 rình rập, tập trung vào các thành viên đang có nền kinh tế yếu trong Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) như Italy. Thủ tướng Italy Mario Draghi, người từng là Chủ tịch ECB giai đoạn khủng hoảng năm 2012, đã thông báo từ chức, chỉ vài giờ trước khi ECB quyết định tăng lãi suất.
Giai đoạn khủng hoảng nợ công năm 2011-2012, Hy Lạp là một quốc gia nhỏ hơn Italy nhiều nên việc nếu nước này rút khỏi Eurozone không đe dọa tính toàn vẹn tổng thể. Tuy nhiên, giải quyết bài toán Italy hiện tại khó hơn, bởi đây là nền kinh tế lớn thứ ba của khối. Italy còn là thành viên sáng lập của Cộng đồng Than và Thép châu Âu, tiền thân của Liên minh châu Âu. Vì vậy, thật khó để tưởng tượng Eurozone sẽ ra sao khi không có nước này. Nói chung, "sức khỏe" của Italy bất ổn có thể gây ra nguy hiểm cho toàn khu vực. Cách đây gần đúng một năm, Chủ tịch ECB Christine Lagarde, cho rằng ECB đã rút kinh nghiệm từ những sai sót của các cuộc khủng hoảng trong quá khứ và sẽ không làm chệch hướng sự phục hồi kinh tế bằng cách rút hỗ trợ khẩn cấp quá sớm. Những sai sót mà bà Lagarde muốn nói đến chủ yếu là giai đoạn năm 2011, khi ECB nâng lãi suất hai lần vào tháng Tư và tháng Bảy. Với phản ứng được cho là quá sớm để chống lạm phát này, nó đã góp phần làm cuộc khủng hoảng nợ công ở các nước châu Âu thêm căng thẳng. Điều đó buộc ông Draghi khi lên nắm quyền Chủ tịch ECB đã đảo ngược chính sách, nhằm đối phó với cuộc khủng hoảng đang bước vào giai đoạn nguy hiểm, đe dọa Eurozone. Tình trạng hỗn loạn bắt đầu ở Hy Lạp và nhanh chóng lan sang các thành viên có nền kinh tế yếu trong khối. Ông Draghi lúc bấy giờ tuyên bố sẽ làm "bất cứ điều gì cần thiết" để bảo vệ đồng euro. Thời điểm đó, ECB đã bị buộc tội vì đã tăng lãi suất để chống lạm phát quá sớm. Còn trong những tháng gần đây, ECB dưới sự lãnh đạo của bà Lagarde bị chỉ trích vì đã để lạm phát leo lên mức cao nhất kể từ khi đồng euro ra mắt năm 1999. *ECB ra mắt “công cụ mới”Vào tháng 6/2022, khi bà Lagarde xác nhận kế hoạch tăng lãi suất, các nhà đầu tư ngay lập tức nghĩ đến viễn cảnh tốn kém hơn và có thể quá sức chịu đựng để giải quyết nợ công cho Italy, với mức đã tương đương khoảng 150% GDP. Để giải quyết những lo ngại rằng chi phí đi vay cao hơn có thể làm nền tài chính công của một số nước như Italy không bền vững, họ đã cố gắng nghĩ ra một biện pháp ngăn chặn cuộc khủng hoảng mới. Lợi tức trái phiếu 10 năm của Italy đã tăng trên 4%, lần đầu tiên kể từ năm 2014 trong bối cảnh hoạt động bán tháo diễn ra. Chủ tịch ECB đã buộc phải triệu tập một cuộc họp khẩn cấp để thảo luận ý tưởng tạo ra một công cụ mới nhằm ngăn chặn đầu cơ. Kết quả, ECB đã công bố "Công cụ bảo vệ đường truyền" (TPI) hôm 21/7, được xem là cách để chống lại các động lực thị trường không chính đáng, gây mất trật tự, đe dọa nghiêm trọng đến việc truyền tải chính sách tiền tệ trên toàn Khu vực đồng euro. Tham vọng của các nhà hoạch định chính sách là TPI sẽ thành công không kém phương pháp mà ông Draghi trình làng cách đây 10 năm. Được gọi là "Giao dịch tiền tệ toàn diện", công cụ của ông Draghi cho phép ECB mua trái phiếu các thành viên Eurozone yếu kém, đổi lại các chính phủ đó phải đáp ứng các điều kiện nghiêm ngặt về thực hiện chính sách kinh tế. Tuy nhiên, sự kỳ thị chính trị trong khối về công cụ này khiến nó không được ưa chuộng rộng rãi. Giờ đây, với TPI, Hệ thống châu Âu (Eurosystem), bao gồm ECB và các ngân hàng trung ương thành viên Eurozone, có thể mua trên thị trường thứ cấp chứng khoán được phát hành tại các khu vực pháp lý gặp phải tình trạng xấu đi, cả trong điều kiện tài chính không được đảm bảo bởi các nguyên tắc cơ bản của quốc gia. Quy mô mua TPI sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các rủi ro đối với việc truyền tải chính sách tiền tệ chung của khối. Theo Bloomberg, việc TPI có thể thành công hay không phải cần một thời gian nữa mới có thể trả lời được./.Tin liên quan
-
Tài chính & Ngân hàng
ECB bất ngờ tăng lãi suất
20:31' - 21/07/2022
Ngày 21/7, Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) đã bất ngờ tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản.
-
Ngân hàng
ECB đối mặt với “phương trình khó giải”
19:47' - 18/07/2022
ECB dự kiến sẽ nâng lãi suất lần đầu tiên trong hơn 10 năm qua vào ngày 21/7 tới, nhưng ECB đang phải chịu áp lực phải hành động nhiều hơn trước tình hình lạm phát lên mức cao kỷ lục.
Tin cùng chuyên mục
-
Tài chính & Ngân hàng
Thêm loạt ngân hàng giảm lãi vay hỗ trợ khách hàng sau bão
13:01'
Đã có thêm nhiều ngân hàng công bố giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng cá nhân và doanh nghiệp bị thiệt hại do bão số 3 (Yagi).
-
Tài chính & Ngân hàng
Giới chức Mỹ đánh giá tích cực việc Fed cắt giảm lãi suất
10:39'
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đánh giá quyết định cắt giảm lãi suất là "dấu hiệu rất tích cực" cho vị thế của cường quốc số một thế giới này.
-
Tài chính & Ngân hàng
Hàn Quốc phản ứng thận trọng trước quyết định hạ lãi suất của Mỹ
07:55'
Các chuyên gia tài chính Hàn Quốc cho rằng các ngân hàng trung ương không chỉ ở Mỹ mà còn ở các nước lớn trên thế giới đang đẩy nhanh việc cắt giảm lãi suất trước những lo ngại về suy thoái kinh tế.
-
Tài chính & Ngân hàng
Fed báo hiệu kỷ nguyên nới lỏng tiền tệ
17:57' - 19/09/2024
Quyết sách mới cho thấy Fed bắt đầu khởi động chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ sau đợt thắt chặt kéo dài kể từ đại dịch COVID-19.
-
Tài chính & Ngân hàng
Giải pháp thúc đẩy thị trường bảo hiểm
16:20' - 19/09/2024
Các cơ quan quản lý nhà nước cũng nên có những chính sách ưu đãi, hỗ trợ cho người dân, đặc biệt là những người thu nhập thấp có thể tiếp cận được các sản phẩm bảo hiểm cơ bản.
-
Tài chính & Ngân hàng
Đã có 5 ngân hàng triển khai gói hỗ trợ khách hàng thiệt hại do bão số 3 tại Quảng Ninh
15:03' - 19/09/2024
Đến ngày 19/9 đã có 5 ngân hàng triển khai gói hỗ trợ khách hàng đang vay vốn chịu ảnh hưởng do cơn bão số 3 (Yagi).
-
Tài chính & Ngân hàng
“Đón sóng” quyết định của Fed, lãi suất thế chấp tại Mỹ xuống mức thấp nhất hai năm
11:13' - 19/09/2024
Lãi suất cho khoản vay mua nhà phổ biến nhất tại Mỹ tuần trước đã giảm xuống mức thấp nhất hai năm, trước khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) chính thức bắt đầu cắt giảm lãi suất trong tuần này.
-
Tài chính & Ngân hàng
Cập nhật mới nhất các mức hỗ trợ của ngân hàng với khách vay bị ảnh hưởng bão số 3
10:35' - 19/09/2024
Trước những thiệt hại nghiêm trọng do bão số 3, nhiều ngân hàng đã nhanh chóng triển khai các ưu đãi, đặc biệt là giảm lãi suất cho các khoản vay hiện hữu, giúp khách hàng giảm áp lực trả nợ.
-
Tài chính & Ngân hàng
Agribank giảm tới 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị thiệt hại do bão số 3
10:34' - 18/09/2024
Agribank giảm tới 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị thiệt hại bão số 3 (bão Yagi) vượt qua khó khăn, ổn định đời sống, khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh.