Định lượng "được" và "mất" của kinh tế Australia sau thảm họa cháy rừng lịch sử (Phần 1)

Lực lượng cứu hỏa nỗ lực dập lửa cháy rừng tại Taree, New South Wales, Australia. Ảnh: AFP/ TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Sydney, Thủ tướng Australia Scott Morrison cho biết sẽ đáp ứng "mọi chi phí cần phải đáp ứng" thông qua Quỹ phục hồi Cháy rừng quốc gia mới, cũng như dựa trên hoạt động của Lực lượng phòng vệ Australia (ADF) tiếp tục sơ tán nạn nhân cháy rừng và huy động lực lượng quân đội dự bị.
Bộ trưởng Ngân khố Australia Josh Frydenberg cho hay dự kiến ngân sách liên bang nước này sẽ chi 500 triệu AUD (tương đương 340 triệu USD) trong năm tài chính 2020 để hỗ trợ cộng đồng dân cư bị ảnh hưởng. Số còn lại lấy từ các nguồn tài chính và quỹ đầu tư khác.
Tổn thất từ cháy rừng và hạn hán đã khiến tăng trưởng kinh tế của Australia có khả năng lâm vào tình trạng giảm phát trong năm 2020.

Các nhà kinh tế "đồn đoán", mặc dù thặng dư ngân sách của Canberra vẫn trong vòng an toàn, nhưng rất có khả năng Ngân hàng Dự trữ Australia (Ngân hàng Trung ương – RBA) sẽ sớm công bố một đợt cắt giảm lãi suất khác vào tháng tới, trong bối cảnh lo ngại các vụ hỏa hoạn khiến người tiêu dùng sẽ ngày càng chi tiêu thận trọng hơn.
Trong bài viết đăng tải trên tờ Sydney Morning Herald, Trưởng nhóm phân phân tích kinh tế của Công ty Kinh tế và Kế hoạch SGS Terry Rawnsley ước tính chi phí trực tiếp dành cho các khu vực bị ảnh hưởng từ sự giảm thiểu du lịch, nông nghiệp cho đến bị thu hẹp doanh số bán hàng, nằm trong khoảng 1,1-1,9 tỷ AUD trong năm tài chính 2020.
Ngoài ra, ông Rawnsley nhận định hiện tượng khói mù độc hại bao phủ các thành phố lớn cũng có khả năng làm giảm sản lượng nền kinh tế quốc gia thêm 500 triệu AUD (tương đương 340 triệu USD), bao gồm cả việc năng suất lao động kém, chi tiêu cho sức khỏe gia tăng… tính từ đầu mùa Hè năm 2019.
Chuyên gia kinh tế cho biết tác động tiêu cực đối với nền kinh tế Australia có thể lên tới 1,5-2,5 tỷ AUD (tương đương 1,02-1,7 tỷ USD). Trong đó, chi phí bảo hiểm đối với các loại tài sản bị ảnh hưởng do cháy rừng, theo tính toán của Hội đồng Bảo hiểm Australia, ước tính vào khoảng 375 triệu AUD (tương đương 255 triệu USD). Đây là nguyên nhân chính đẩy chi phí kinh tế quốc gia lên mức cao hơn nữa.
Bên cạnh đó, ông Rawnsley cũng cho rằng cháy rừng sẽ khiến Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Australia giảm 0,15% so với dự đoán triển vọng năm 2019. Thậm chí, tại một số cộng đồng địa phương, mức sụt giảm GDP ở vào ngưỡng 25-50%, với khả năng phục hồi là 0%. Ông nói nhiều khu vực bị ảnh hưởng là các thị trấn du lịch, địa điểm nghỉ mát.

Kinh tế của những vùng này phụ thuộc chủ yếu vào doanh thu khai thác từ hoạt động nghỉ dưỡng, đặc biệt là vào mùa Hè. Cháy rừng đã gây ra sự tàn phá khủng khiếp đối với hệ sinh thái và môi trường, khiến những nơi đó vĩnh viễn khó có khả năng hồi phục trạng thái như trước kia và đánh rơi mất vị thế kinh doanh du lịch vốn có.

Nhà kinh tế trưởng của Công ty Đầu tư AMP Shane Oliver cho rằng thiệt hại lớn hơn mà Australia phải hứng chịu đó là sự giảm giá trị của hình ảnh "một quốc gia an toàn dành cho khách du lịch", khiến sản lượng của ngành công nghiệp không khói giảm khoảng 0,1% và chi tiêu của người tiêu dùng giảm khoảng 0,2%.