Các tua bin điện gió của Nhà máy điện gió Bạc Liêu. Ảnh: Duy Khương/TTXVN
Bà Hoàng Thị Hồng, Giám đốc Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEDF - Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, mặc dù, khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm tới 98% trong tổng số hơn 500.000 doanh nghiệp đang hoạt động, đóng góp lớn tới tăng trưởng kinh tế - xã hội thông qua tạo công ăn việc làm, đóng góp vào ngân sách… nhưng các doanh nghiệp này cũng không mặn mà với dự án xanh hay tăng trưởng bền vững.
Họ thường cho rằng việc yếu tố xanh thường khiến chi phí sản xuất bị gia tăng, đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn trong khi đây lại là những điểm yếu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam.
Tuy nhiên, trong bối cảnh đời sống người dân ngày một cải thiện, nền kinh tế hội nhập sâu vào kinh tế toàn cầu, người tiêu dùng ngày càng có yêu cầu cao hơn đối với sản phẩm, việc triển khai các dự án tăng trưởng xanh cũng giúp tiết kiệm được nguồn lực, giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa hướng đến đổi mới sáng tạo.
Vì vậy, cần phải gắn yếu tố xanh vào chiến lược phát triển của doanh nghiệp. “Và để khuyến khích doanh nghiệp làm điều này, cần có chính sách hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý Nhà nước”, bà Hồng khẳng định.
Ông Adam Ward, Đại diện quốc gia Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu (GGGI) cho biết, Việt Nam đang chậm trễ trong việc thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh. Ông cho rằng việc các doanh nghiệp Việt Nam chưa hiểu thấu đáo thế nào là dự án xanh hay thế nào là tăng trưởng bền vững chính là những rào cản khiến quá trình này ở Việt Nam đang bị trì hoãn.
Hiện, Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa đang phối hợp với Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu và các cơ quan bộ ngành khác triển khai xây dựng Dự thảo sổ tay tín dụng xanh cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; trong đó, sổ tay sẽ như một cẩm nang hướng dẫn các vấn đề cần thiết về tiêu chí ưu tiên, điều kiện, hồ sơ, thủ tục để các doanh nghiệp nhận được hỗ trợ tín dụng xanh của Quỹ.
Cụ thể, sổ tay sẽ cung cấp các thông tin cơ bản thiết yếu nhằm giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa xác định rõ được các tiêu chí được ưu tiên hỗ trợ gắn với yêu cầu phát triển bền vững, tăng trưởng xanh để có cơ hội nhận được hỗ trợ tín dụng từ quỹ và tiếp cận các khoản vay dễ dàng hơn; đồng thời, hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng các dự án phương án sản xuất kinh doanh gắn với yếu tố xanh và phát triển bền vững.
Đối tượng sử dụng Sổ tay là các doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy định của pháp luật Việt Nam; các ngân hàng được Quỹ ủy thác cho vay và những đối tượng khác quan tâm đến phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.
“Một doanh nghiệp được coi là xanh nếu cung cấp sản phẩm xanh hoặc dịch vụ/quy trình sản xuất xanh. Các sản phẩm và dịch vụ xanh là những sản phẩm thân thiện với môi trường, nguồn lực hiệu quả và giảm thiểu chất thải.
Mặt khác, các doanh nghiệp cải tiến quy trình sản xuất để tiêu tốn ít năng lượng và chất liệu, ít lãng phí và phát thải cũng được xem là xanh”, đại diện Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa cho biết.
Theo đại diện SMEDF, để nhận được hỗ trợ từ Quỹ, ngoài việc doanh nghiệp nhỏ và vừa phải đáp ứng các điều kiện nhận hỗ trợ tín dụng theo quy định, thì đồng thời đáp ứng 5 nhóm điều kiện về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Đó là năng lực quản trị điều hành, uy tín tín dụng; tạo việc làm và yếu tố giới; sản phẩm đầu ra đạt chất lượng cao, sử dụng nguyên liệu mới; có tính đổi mới; có yếu tố bảo vệ, thân thiện với môi trường…/.