Đồng Nhân dân tệ điện tử: Thách thức chiến lược mới của đồng bạc xanh?
Theo kết quả khảo sát của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), các nghiên cứu trên toàn cầu hiện nay về tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) phần lớn vẫn đang dừng ở giai đoạn thử nghiệm ban đầu hoặc ý tưởng (60%), chỉ một số ít thực sự bước vào quá trình phát triển và thí điểm trên thực tế (14%), trong đó Trung Quốc là nước dẫn đầu với tiến độ nổi bật nhất.
"Sách Trắng tiền kỹ thuật số" vừa được Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC, ngân hàng trung ương) công bố cho thấy tính đến tháng 6/2021, đã có 1,32 triệu kịch bản thí điểm đồng NDT kỹ thuật số, phạm vi bao trùm các lĩnh vực như tiêu dùng mua sắm, trả lương và vận tải du lịch…, lũy kế số lượng và giá trị giao dịch lần lượt đạt 70,75 triệu lượt và 34,5 tỷ NDT.
* Sự nghi ngại của các nước đối với đồng USD
Tại sao thị trường lại hứng thú với đồng NDT kỹ thuật số như vậy? Thậm chí cho rằng đồng tiền này có thể đe dọa địa vị của đồng USD?
Đối với hệ thống tiền tệ quốc tế do đồng USD thống trị hiện nay, tính thanh khoản quá lớn của đồng USD đã khiến nhiều nước có cảm giác không tin tưởng, dẫn đến các phản ứng đáp trả khác nhau.
Quả thật, "cú sốc Nixon" (hay cú sốc đồng USD) 50 năm trước đã làm thay đổi sự vận hành của hệ thống tiền tệ toàn cầu. Khi đó, một buổi nói chuyện của cố Tổng thống Mỹ Richard Nixon đã khiến giá trị đồng USD chính thức tách biệt với vàng. Kết quả là, việc phát hành đồng USD không còn bị hạn chế bởi lượng dự trữ vàng, trong khi chỉ cần sự đồng ý của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) là có thể in tiền không giới hạn.
Chương trình nới lỏng định lượng (QE) sau đợt "sóng thần" tài chính năm 2008 cũng như vậy, và động thái vung tay in tiền để ứng phó với dịch bệnh năm 2020 là minh chứng cho "sự tự do" này.
Mặc dù sự tràn ngập của đồng USD đã cung cấp thanh khoản dồi dào cho toàn cầu, thúc đẩy các hoạt động kinh tế, thương mại và đầu tư quốc tế, đi kèm với đó là những "trái đắng", chẳng hạn như giá cả tăng toàn diện, bong bóng tài sản phình to, khoảng cách giàu nghèo ngày càng tồi tệ…, khiến cả thế giới buộc phải chia sẻ gánh nặng.
Dựa vào địa vị thống trị lâu năm trong hệ thống tiền tệ quốc tế, Mỹ đã mạnh tay in tiền. Tuy nhiên, việc quá lạm dụng lợi thế tín dụng đã khiến giá trị của đồng USD bắt đầu bị hoài nghi.
Trong hoàn cảnh giá trị đồng USD đang dần bị thế giới nghi ngờ, NDT trở thành niềm hy vọng mới thay thế, do đó tiến trình quốc tế hóa NDT nhận được sự quan tâm của nhiều người.
Chỉ có điều, dù tiến trình quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc đạt được nhiều thành quả tích cực về thương mại xuyên biên giới cũng như đầu tư, địa vị của đồng USD vẫn khó lung lay.
Bên cạnh việc tại Trung Quốc, các biện pháp kiểm soát tài khoản vốn chưa được nới lỏng toàn diện, một nguyên nhân then chốt khác là mức độ tin tưởng của cộng đồng quốc tế đối với đồng NDT vẫn chưa được thiết lập đầy đủ. Theo nhà kinh tế quốc tế nổi tiếng Barry Eichengreen, mức độ tin tưởng này dựa trên nền tảng dân chủ hóa, và điều này chính là điểm điểm yếu của Trung Quốc.
* Tiền kỹ thuật số - chiến trường cạnh tranh hoàn toàn mới
Chuyên gia Barry Eichengreen liệt kê các nước đã trải qua lạm phát quốc tế trong quá khứ, chẳng hạn như Hà Lan, Anh và Mỹ… và nhấn mạnh trong số này không có quốc gia nào không dân chủ. Rõ ràng, đồng tiền một nước muốn quốc tế hóa, thì dân chủ hóa là một điều kiện cần thiết trong số đó.
Bước vào thế kỷ XXI, việc liệu học thuyết của ông Barry Eichengreen có còn chính xác hay không vẫn cần sự phát triển của tương lai để chứng minh. Mặc dù vậy, để đạt được mức độ tín nhiệm của cộng đồng quốc tế, thúc đẩy người dân các nước khác sẵn sàng sử dụng NDT làm phương tiện giao dịch, đơn vị tính toán hoặc công cụ cất giữ giá trị, đây chính là một trong những nhân tố then chốt.
Trước đây, Trung Quốc thúc đẩy quốc tế hóa đồng NDT dựa trên tư duy chiến lược. Tuy nhiên, mặc dù phương châm tổng thể không sai, nhưng nước này vẫn còn nhiều khâu cần phải thay đổi và điều chỉnh, thậm chí phải cần phải có chiến lược mới. Đồng NDT kỹ thuật số nên là một công cụ và "quân bài" mặc cả hoàn toàn mới có thể khai thác sử dụng một cách khéo léo.
Về biện pháp thực tế, có thể thông qua lợi thế dẫn đầu toàn cầu của đồng NDT kỹ thuật số, kết hợp với sức ảnh hưởng kinh tế của sáng kiến "Vành đai và Con đường" (BRI), để tăng cường vai trò thanh toán xuyên biên giới của đồng tiền này ở các nước dọc tuyến BRI.
Điều này cũng có nghĩa là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đồng NDT kỹ thuật số là trở thành đồng tiền trụ cột của khu vực, tiếp đó thách thức địa vị đồng tiền quốc tế của đồng USD.
Đầu năm nay, PBoC phối hợp với Hong Kong (Trung Quốc), ngân hàng trung ương các nước như Thái Lan, Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE) cùng khởi động dự án nghiên cứu cầu tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng trung ương đa phương (m-CBDC Bridge) để khám phá ứng dụng của NDT điện tử trong thanh toán xuyên biên giới. Đây là một khởi đầu tốt.
Dưới sự thúc đẩy của làn sóng kỹ thuật số, sự cạnh tranh lẫn nhau của tiền kỹ thuật số đã trở thành "chiến trường" tiền tệ hoàn toàn mới. Có lẽ do quá tự tin vào đồng USD, Mỹ không có ý thức cạnh tranh trong chiến trường này và hành động tương đối chậm trễ.
Nếu Trung Quốc có thể nắm chắc cơ hội này và phát huy lợi thế đi trước của NDT điện tử, từng bước đáp ứng nhu cầu thanh toán thương mại và nhu cầu đầu tư tiền kỹ thuật số, đồng thời thiết lập cảm giác tin cậy trong việc sử dụng của người dân và doanh nghiệp sở tại, sức ảnh hưởng và hấp dẫn của NDT kỹ thuật số chắc chắn sẽ được cải thiện.
Đến lúc đó, sứ mệnh quốc tế hóa đồng NDT sẽ diễn ra một cách tự nhiên./.Tin liên quan
-
Tài chính & Ngân hàng
Nga giảm dự trữ đồng USD, tăng đồng euro và nhân dân tệ
08:00' - 04/06/2021
Phóng viên TTXVN tại Moskva dẫn lời Bộ trưởng Tài chính Nga, ông Anton Siluanov ngày 3/6 cho biết cơ cấu tiền tệ của Quỹ Tài sản Quốc gia (NWF) trong vòng một tháng sẽ thay đổi.
-
Tài chính & Ngân hàng
Trung Quốc tiếp tục thử nghiệm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số
16:03' - 02/06/2021
Trung Quốc là nước có triển vọng trong cuộc đua toàn cầu về tiền kỹ thuật số của các ngân hàng trung ương (CBDC) và đã tiến hành các thử nghiệm ở một số thành phố lớn như Thâm Quyến và Thượng Hải.
-
Kinh tế Thế giới
Liệu Trung Quốc có điều chỉnh cơ chế tỷ giá đồng nhân dân tệ?
05:30' - 30/05/2021
Theo quan chức ngân hàng trung ương, tỷ giá đồng nhân dân tệ nhìn chung do cơ chế thị trường quyết định và cơ quan quản lý sẽ tiếp tục chính sách duy trì tỷ giá ở mức ổn định và cân bằng.
-
Kinh tế Thế giới
"Chính trị hóa" đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của Trung Quốc
06:30' - 26/05/2021
Trung Quốc đang đi trước thế giới với đồng nhân dân tệ kỹ thuật số. Cuộc đua ra mắt đồng tiền kỹ thuật số quốc gia và sự “chính trị hóa” của mô hình này báo hiệu một cuộc cạnh tranh tinh vi.
-
Tài chính
Chuyên gia: Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số không thay thế vị thế đồng USD
11:49' - 23/05/2021
Trung Quốc chưa bao giờ đặt mục tiêu thách thức vị thế của đồng USD như đồng tiền dự trữ quốc tế khi phát triển đồng nhân dân tệ (NDT) kỹ thuật số.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số
11:23'
9 cơ quan bao gồm Bộ Nhân lực và An sinh xã hội Trung Quốc mới đây đã ban hành kế hoạch hành động đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế số (2024-2026).
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Iran kích hoạt hệ thống phòng không sau khi bị tên lửa tấn công
10:47'
Ngày 19/4, Iran đã kích hoạt hệ thống phòng không tại một số thành phố và đình chỉ các chuyến bay ở một số khu vực, trong đó có thành phố trung tâm Isfahan.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Mỹ và phương Tây bổ sung trừng phạt chống Iran
10:37'
Ngày 18/4, Mỹ đã công bố các lệnh trừng phạt mới với Iran nhằm vào hoạt động sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV), và áp đặt các hạn chế đi lại bổ sung đối với phái đoàn của Ngoại trưởng Iran.
-
Kinh tế Thế giới
Ukraine cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm 2024 cho tái thiết
08:15'
Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), bà Kristalina Georgieva, ngày 18/4 cho biết do những ảnh hưởng tới cơ sở hạ tầng của Ukraine, nước này cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm nay.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh đối mặt thách thức tài chính
08:01'
Viện Điều hành Tài chính Mexico (MIFE) hôm 18/4 cảnh báo nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức tài chính chưa từng thấy kể từ những năm 1980 đến nay.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan hỗ trợ tài chính cho Lào cải tạo đường cao tốc nối với Việt Nam
07:53'
Nội các Thái Lan đã phê duyệt gói hỗ trợ 1,8 tỷ baht cho Lào để bảo trì, cải tạo Đường cao tốc R12 để rút ngắn thời gian từ tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan), qua Lào, đến biên giới Việt Nam ở Quảng Bình.
-
Kinh tế Thế giới
Việt Nam nằm trong tốp đầu châu Á về đầu tư cơ sở hạ tầng
07:52'
Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu châu Á về đầu tư cho cơ sợ hạ tầng, dành 5,7% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho các dự án trong lĩnh vực này.
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.