Dự án Đại học Đà Nẵng kéo dài 25 năm, ảnh hưởng cuộc sống người dân

Dự án Đại học Đà Nẵng được Chính phủ phê duyệt triển khai từ năm 1997 với khoảng 300 ha; trong đó, khoảng 110 ha thuộc phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng và khoảng 190 ha thuộc phường Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.

Tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 8.600 tỷ đồng. Sau 25 năm, dự án mới chỉ triển khai được một phần thuộc thành phố Đà Nẵng. Việc Dự án kéo dài gây ảnh hưởng lớn đến đời sống nhân dân, công tác quản lý an ninh, trật tự xã hội và xây dựng tại địa phương.

Theo quy hoạch được duyệt, Dự án Đại học Đà Nẵng có khoảng 190 ha thuộc phường Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn. Đến nay, Dự án mới chỉ triển khai 1,02 ha khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng đường bao làng đại học. Tuy nhiên, việc triển khai mới chỉ dừng lại ở công tác đền bù và tái định cư cho các hộ dân bị giải tỏa trắng để xây dựng khu tái định cư. Các hộ bị ảnh hưởng đường bao vẫn chưa được bồi thường thiệt hại, chưa có kế hoạch di dời.

Từ khi công bố Dự án Đại học Đà Nẵng, hạ tầng kỹ thuật đô thị, hạ tầng kinh tế-xã hội tại khu vực không được đầu tư, nâng cấp... Địa phương không thể đầu tư bê tông hóa giao thông nông thôn nên cả khu vực chỉ có một tuyến đường bê tông rộng 3m dài khoảng 1,7 km còn lại là đường đất.

Hiện nay, đường dây, trụ điện khu vực khối phố Câu Hà nằm trong dự án xuống cấp nghiêm trọng, các trụ điện chữ H, đường dây điện bị nghiêng ngả, thường xuyên xảy ra sự cố, nguy cơ xảy ra tai nạn điện rất cao, nhất là trong mùa mưa bão nhưng cũng không thể đầu tư cải tạo, nâng cấp. Các công trình văn hóa, thể thao chưa được đầu tư xây dựng, nhà trẻ, trường mẫu giáo tạm bợ…

Theo tìm hiểu, từ năm 1997 đến nay, người dân ở khu vực này không được lập hộ mới, tách thửa, chuyển nhượng, thừa kế, chuyển mục đích sử dụng đất... Đến khi Luật Xây dựng năm 2013 có hiệu lực, các hộ dân trong khu vực mới được cấp phép xây dựng có thời hạn trong phạm vi đất thuộc Dự án Đại học Đà Nẵng.

Anh Nguyễn Văn Chín, trú khối phố Câu Hà, phường Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn cho biết, nhà cửa xuống cấp nhưng nhiều năm qua không thể xây dựng, sửa chữa vì nằm trong vùng quy hoạch Dự án Đại học Đà Nẵng. Cuộc sống ở đây rất khó khăn vì thiếu nước sạch, điện thắp sáng. Hàng ngày, một số người dân đi chở nước sạch ở phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn về nấu ăn, còn điện phải kéo đường dây từ nhà hộ dân ở nơi khác về sử dụng. Tình trạng này diễn ra trong suốt 25 năm qua.

Người dân địa phương mong muốn ngành chức năng sớm triển khai dự án hoặc có chính sách tạo điều kiện cho nhân dân ổn định cuộc sống.

Theo kết quả tổng rà soát phối hợp giữa UBND thị xã Điện Bàn và Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Quảng Nam, từ năm 2009 đến nay, có hơn 500 trường hợp xây dựng trái phép tại khu vực triển khai dự án, với gần 5ha. Mặc dù chính quyền địa phương đã có nhiều biện pháp xử lý nhưng tình hình an ninh trật tự tại khu vực này vẫn diễn biến rất phức tạp. Việc mua bán chuyển nhượng đất đai tự phát giữa các hộ dân vẫn diễn ra, khó kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tranh chấp, khiếu kiện, nếu không có giải pháp giải quyết kịp thời sẽ tạo điểm nóng, gây mất an ninh trật tự tại địa phương.

Hiện nay số nhân khẩu không đăng ký lưu trú tại khu vực ngày càng tăng do có Trường Cao đẳng Công nghệ thông tin Đà Nẵng và Cao đẳng Việt - Hàn với số  lượng học sinh, sinh viên đông. Các em thường thuê trọ tại khu vực lân cận, trong đó có các công trình xây dựng trái phép, gây nhiều khó khăn trong công tác theo dõi, quản lý của cơ quan chức năng.

Dự án kéo dài nhiều năm khiến công tác quản lý nhà nước, nhất là công tác quản lý nhân, hộ khẩu trên địa bàn cũng gặp nhiều khó khăn, bất cập. Việc cư trú, lưu trú, tạm trú tại khu vực này rất phức tạp nên công tác nắm tình hình, phát hiện, đấu tranh, xử lý đối tượng tội phạm và vi phạm pháp luật gặp khó khăn.

Theo quy hoạch được duyệt, Dự án Đại học Đà Nẵng có khoảng 190 ha thuộc địa phận thị xã Điện Bàn. Trong đó, có hơn 30 ha đã được chỉnh trang theo dọc tuyến đường Trần Hưng Đạo (ĐT607). UBND tỉnh Quảng Nam đã giao UBND thị xã Điện Bàn chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã tổ chức kiểm tra, rà soát thực trạng tại khu vực dự án đối với gần 160 ha còn lại, kết quả kiểm tra sơ bộ cho thấy, tổng diện tích đất ảnh hưởng là 1.591.028 m2.

Có 1.845 hộ bị ảnh hưởng bởi dự án, trong đó, có 1.375 hộ ảnh hưởng đất ở, 30 hộ ảnh hưởng đất tôn giáo và 440 hộ ảnh hưởng đất nông nghiệp. Có 817 căn nhà thuộc diện giải tỏa trắng. Tổng số lô tái định cư dự kiến cần bố trí là 3.155 lô. Tổng chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự kiến (theo Quyết định số 42/2021/QĐ-UBND ngày 21/12/2021 của UBND tỉnh Quảng Nam về việc ban hành Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam) là khoảng 2.776 tỷ đồng. Dự kiến chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thực tế khoảng 4.164 tỷ đồng.

Trong Báo cáo số 150/BC-UBND, ngày 5/8/2022 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh khẳng định, UBND tỉnh ủng hộ việc tiếp tục triển khai thực hiện Dự án Đại học Đà Nẵng theo quy hoạch đã được phê duyệt. Tỉnh đề nghị các bộ, ngành, Trung ương tiếp tục đầu tư xây dựng để đưa Đại học Đà Nẵng trở thành Đại học quốc gia, trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao cho khu vực miền Trung, Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế-xã hội địa phương cũng như khu vực./.