Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker. Ảnh: EPA/TTXVN
Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) dự kiến diễn ra trong hai ngày 20- 21/6. Trong một thông cáo mới được công bố, Ủy ban châu Âu (EC) cho rằng thời gian không còn nhiều và việc chậm trễ áp dụng kế hoạch ngân sách EU trong tương lai sẽ gây ra những tốn kém phi lý. Việc không đạt được thỏa thuận kịp thời sẽ gây thiệt hại cho giới sinh viên, nông dân, các nhà nghiên cứu cũng như bất kỳ người thụ hưởng nào khác của ngân sách EU.
EC nhắc lại rằng việc thông qua ngân sách dài hạn giai đoạn 2014-2020 bị trễ 6 tháng trước đây đã gây ra những hậu quả tiêu cực cho nhiều công dân của các quốc gia thành viên. Để ngăn chặn tình trạng này tái diễn, giờ đây, EC kêu gọi Hội đồng châu Âu vạch ra một lộ trình cụ thể nhằm đạt được thỏa thuận về ngân sách dài hạn của khối vào mùa Thu tới và coi đây là một ưu tiên hàng đầu.
Chủ tịch EC Jean-Claude Juncker cho biết công việc chuẩn bị đã hoàn thành về cơ bản để có thể thúc đẩy đề xuất của EC về ngân sách dài hạn tương lai của EU. Ông hoan nghênh Nghị viện châu Âu (EP) và các quốc gia thành viên vì những nỗ lực mạnh mẽ và các cam kết của mình. Chủ tịch EC nhấn mạnh đã đến lúc phải tăng tốc và khẳng định kế hoạch ngân sách tiếp theo không chỉ đơn thuần là vấn đề số học mà quan trọng là phải trang bị cho EU các phương tiện ngân sách phù hợp với tham vọng cũng như các ưu tiên của khối. Ông Juncker khẳng định thách thức là rất lớn nhưng với lòng can đảm và ý chí chính trị, khả năng đạt được thỏa thuận vào mùa Thu là rất cao.
Trong các cuộc thảo luận, nhiều ý kiến do EC đưa ra đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ EP cũng như Hội đồng châu Âu, trong đó có việc chú trọng phát triển các giá trị gia tăng của châu Âu; thiết lập một cấu trúc đơn giản và minh bạch hơn về ngân sách trong tương lai; giảm số lượng các chương trình và tạo ra các đề án tích hợp mới trong các lĩnh vực như nguồn nhân lực, thị trường đơn nhất, đầu tư chiến lược, quyền và giá trị; tập trung mạnh hơn trong phối hợp giữa các công cụ; đơn giản hóa quy tắc tài chính và xây dựng khả năng đáp ứng nhanh chóng trong một thế giới biến đổi khó lường.
Các cuộc thảo luận cũng đã đạt được một số tiến triển trong những đề xuất về công cụ ngân sách quy tụ và cạnh tranh cho Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone); cơ chế mới để ngăn chặn nguy cơ sụp đổ diện rộng về pháp quyền khiến ngân sách liên minh gặp rủi ro; các đề xuất của EC để hiện đại hóa phần doanh thu của ngân sách EU.
Bên cạnh đó, một số vấn đề quan trọng – trong đó đặc biệt là về phương diện tài chính - vẫn cần phải được thảo luận thêm. Cuộc họp Hội đồng châu Âu dự kiến sẽ khởi động một giai đoạn đàm phán chính trị mới, tập trung nhiều hơn vào các vấn đề tài chính và chiến lược khác. Đây là cách duy nhất để đạt được thỏa thuận một cách kịp thời và để đảm bảo rằng các chương trình mới sẽ được thực thi từ ngày 1/1/ 2021.
Việc áp dụng kịp thời kế hoạch ngân sách tiếp theo sẽ mang lại những lợi ích cụ thể cho tất cả người dân châu Âu, đó là hàng chục ngàn việc làm có thể được tạo ra trong lĩnh vực nghiên cứu vào năm 2021 và nhiều hơn nữa trong nền kinh tế nói chung, hơn 100.000 dự án theo chính sách gắn kết cũng sẽ được bắt đầu sớm cùng khoảng một triệu thanh niên có cơ hội được hưởng lợi từ chương trình giáo dục trao đổi Erasmus, cũng như 40.000 người khác sẽ được tham gia các hành động đoàn kết trên khắp châu Âu ngay từ năm 2021.
Việc thống nhất được ngân sách đúng hạn sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp cũng như doanh nghiệp vừa và nhỏ thực hiện kế hoạch đầu tư của họ, tăng cường đáng kể các khoản đầu tư, nâng cao năng lực quốc phòng và giúp bảo vệ đường biên giới của EU chống lại nạn buôn lậu cũng như các hành vi lừa đảo.
Theo EC, việc hoàn thành các công việc đúng thời gian trong khuôn khổ các chương trình chi tiêu, nhằm cho phép thực thi chúng một cách đầy đủ trước ngày 1/1/2021, sẽ là một nhiệm vụ khó khăn nhưng khả thi, với điều kiện được Hội đồng châu Âu thiện chí mở đường.
Trước đó, tại phiên họp hàng tháng và không chính thức của Bộ trưởng tài chính khu vực Eurozone, diễn ra từ ngày 13 tới 14/6 tại Luxembourg, 19 Bộ trưởng tài chính đã thống nhất về một khoản ngân sách cho khu vực đồng euro. Đây được xem là “một nửa thắng lợi” của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, một trong những cha đẻ dự án này. Bởi lẽ ngân sách này thực tế thấp hơn nhiều so với đề xuất của ông Macron, khoảng 20 tỷ euro so với hàng trăm tỷ euro như đề xuất ban đầu./.