Giải pháp nào để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc?
Tuy nhiên, bên cạnh những giải pháp thúc đẩy xuất khẩu và giảm dần nhập siêu từ thị trường này, một số ý kiến vẫn cho rằng Việt Nam vẫn chưa xuất khẩu được những mặt hàng có hàm lượng gia tăng cao và phát huy lợi thế đưa nhiều hàng hóa vào thị trường khó tính như châu Âu, Hoa Kỳ.
Cán cân cải thiện
Thống kê của Bộ Công Thương cho thấy, 14 năm qua Trung Quốc luôn là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam và là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam sau Hoa Kỳ.
Cùng đó, Việt Nam hiện cũng là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Trung Quốc và là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong khối ASEAN với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2017 đạt 93,7 tỷ USD, tăng 30,2% so với năm 2016. Đáng lưu ý, quy mô nhập siêu của Việt Nam từ Trung Quốc trong 2 năm 2016 - 2017 bình quân đã giảm trên 16,1%/năm. Nếu như năm 2015, Việt Nam nhập siêu từ Trung Quốc là 32,4 tỷ USD thì đến hết năm 2017, mức nhập siêu từ Trung Quốc giảm còn 22,8 tỷ USD, giảm 29,7%. Đáng lưu ý, năm 2017, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc rất cao, lên tới 61,5%, trong khi tốc độ tăng trưởng nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ ở mức hơn 16%. Riêng quý I/2018, nhập siêu từ Trung Quốc tiếp tục giảm 15,5% so với cùng kỳ năm 2017. Đặc biệt, ngay trong những tháng đầu năm nay, Việt Nam đã có trên 10 mặt hàng xuất khẩu sang Trung Quốc đạt kim ngạch từ 100 triệu USD trở lên. Với tốc độ tăng trưởng những năm gần đây, dự báo năm 2018, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Trung Quốc sẽ chạm mốc 100 tỷ USD và Trung Quốc là đối tác thương mại đầu tiên của Việt Nam lập được kỷ lục này. Một số mặt hàng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc có tốc độ tăng cao so với cùng kỳ năm trước có thể kể đến như điện thoại các loại và linh kiện, máy vi tính và linh kiện, hàng rau quả… Ngược lại, Việt Nam cũng nhập khẩu từ Trung Quốc 58,2 tỷ USD, chủ yếu là các mặt hàng máy móc, thiết bị, phụ tùng, vải, sợi, bông, sắt thép, điện tử và linh kiện, phân bón và hóa chất... Theo ông PGS.TS. Phạm Tất Thắng, Nghiên cứu viên cao cấp Viện Nghiên cứu thương mại (Bộ Công Thương), Việt Nam giảm nhập siêu từ thị trường Trung Quốc sẽ giúp chi phí xuất khẩu rẻ hơn so với các thị trường khác nhưng do doanh nghiệp chủ yếu vẫn xuất khẩu theo con đường tiểu ngạch nên dễ bị thương lái qua mặt. Lý giải thêm về vấn đề này, ông Phạm Tất Thắng cho hay: Với thói quen làm ăn buôn bán trao tay nên khi doanh nghiệp Việt Nam ít hàng thì thương lái đẩy giá lên cao và ngược lại, khi nguồn cung dồi dào thì lại bị thương lái ép giá. Đánh giá từ giới phân tích cũng cho thấy, dù là một thị trường lớn, tiềm năng song Trung Quốc không phải là thị trường ổn định và ẩn chứa nhiều bất trắc khó lường. Chẳng hạn, trong thanh toán và giao dịch, doanh nghiệp Trung Quốc thường không sử dụng phương thức thanh toán ký quỹ giữa người bán và người mua (phương thức L/C) như các thị trường khác. Hơn nữa, loại tiền dùng thanh toán cũng khá đa đạng song phía doanh nghiệp Trung Quốc thường yêu cầu trả bằng Nhân dân tệ hoặc VND, trong khi doanh nghiệp Việt Nam lại muốn thanh toán bằng USD để hạn chế rủi ro về tỷ giá. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc chỉ đặt cọc khoảng 30% giá trị hợp đồng nhất là với mặt hàng thủy sản. Do đó, nếu phía đối tác không nhận hàng thì doanh nghiệp Việt Nam sẽ bị thiệt hại rất lớn. Cũng theo các chuyên gia, với nhiều cửa khẩu và đường mòn lối mở, việc kiểm soát thương mại xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu chính - phụ, lối mở này đang là thách thức đối với các cơ quan quản lý để làm lành mạnh hóa hoạt động thương mại với thị trường quan trọng này. Đặc biệt, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam khá phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc nên nếu có những thay đổi như điều chỉnh chính sách thương mại hoặc áp dụng các biện pháp bảo hộ hàng xuất khẩu trong nước, hỗ trợ xuất khẩu, cấm hoặc hạn chế mặt hàng xuất nhập khẩu cụ thể nào đó thì sẽ gặp nhiều khó khăn đặc biệt là đối với các doanh nghiệp sản xuất. Nâng chất sản phẩm Để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường tiềm năng này, các chuyên gia cho rằng Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi cho việc cấp chứng nhận xuất xứ, thủ tục hải quan và những quy trình có liên quan. Hơn nữa, cần thông tin và hướng dẫn về kỹ thuật thường xuyên cho các doanh nghiệp xuất khẩu để có thể hưởng lợi tối đa từ các FTA như: Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA) và Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Hồng Kông (Trung Quốc) (AHKFTA). Mặt khác, triển khai cụ thể các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu về thông tin thị trường, về vốn, tỷ giá; hoàn thiện cơ chế quản lý xuất nhập khẩu nói chung và tiểu ngạch nói riêng, kiểm soát ngăn chặn tình trạng buôn lậu qua các tỉnh biên giới, đồng thời đẩy mạnh xuất khẩu hướng chính ngạch để xuất khẩu bền vững. Tuy nhiên, bên cạnh những hỗ trợ từ phía Nhà nước, doanh nghiệp cần nâng cao tính chủ động trong hoạt động giao thương cũng như cập nhật thông tin thị trường, quy định mới về chất lượng sản phẩm và thị hiếu người tiêu dùng đối với từng địa phương Trung Quốc. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam cần nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm, tập trung vào giá cả, chất lượng, chủng loại; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tăng cường xuất khẩu sang Trung Quốc. Đặc biệt chú trọng đến bản quyền, thương hiệu sản phẩm trong nước (cần được đăng ký), đặc biệt với những hàng hóa truyền thống đã có tên tuổi. Mặt khác hạn chế việc kinh doanh chênh lệch giá từ những thương lái Trung Quốc theo đường tiểu ngạch không chính thức... Về phía Bộ Công Thương, tới đây sẽ tiếp tục chủ động, phối hợp với các bộ, ngành liên quan đẩy mạnh tuyên truyền, cung cấp thông tin cho hiệp hội, ngành hàng, doanh nghiệp và các chủ thể hoạt động xuất nhập khẩu với thị trường Trung Quốc về nội dung cam kết trong khuôn khổ Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), WTO và các hiệp định, thỏa thuận thương mại song phương giữa hai nước. Ngoài ra, Bộ cũng sẽ chỉ đạo các đơn vị chức năng cung cấp thông tin kịp thời về thị trường, hàng hóa, thương nhân... để doanh nghiệp Việt Nam chủ động đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này./.Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Xuất khẩu khả quan nhưng chưa thể chủ quan
19:25' - 08/06/2018
Bộ Công Thương cho biết, tháng 5 kim ngạch xuất khẩu đạt 19,2 tỷ USD, tăng 4,5% so với tháng trước và tăng 7,1% so với cùng kỳ năm 2017.
-
Kinh tế Việt Nam
Gỡ khó cho doanh nghiệp xuất khẩu tôm vào thị trường Hoa Kỳ
17:45' - 08/06/2018
Mới đây, VASEP đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị một số giải pháp để phát triển bền vững sản xuất, xuất khẩu tôm Việt.
-
Kinh tế tổng hợp
Xuất khẩu rau quả Việt Nam và mục tiêu 10 tỷ USD
11:29' - 03/06/2018
Với đà tăng trưởng ấn tượng trong ba năm lại đây, xuất khẩu rau quả của Việt Nam đang được kỳ vọng sẽ cán đích 10 tỷ USD vào những năm tới đây.
Tin cùng chuyên mục
-
Doanh nghiệp
EVN cung cấp địa chỉ trụ sở chính của các TCT/công ty điện lực thuộc 34 tỉnh, thành phố
12:28'
Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa mới cung cấp thông tin về địa chỉ của TCT/công ty điện lực thuộc 34 tỉnh, thành phố (từ ngày 1/7/2025).
-
Doanh nghiệp
Điện lực miền Bắc tinh gọn đến cấp cơ sở, nâng cao hiệu quả vận hành
11:25'
Ngày 1/7, EVNNPC chính thức hoàn tất việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy đến tận cấp cơ sở, đánh dấu một trong những bước chuyển đổi toàn diện và mạnh mẽ nhất trong lịch sử 56 năm phát triển.
-
Doanh nghiệp
Apple thất bại trong nỗ lực bác bỏ vụ kiện chống độc quyền
11:19'
Ngày 30/6, một thẩm phán liên bang tại Mỹ đã từ chối yêu cầu của công ty Apple về việc bác bỏ vụ kiện chống độc quyền do Chính phủ Mỹ khởi xướng.
-
Doanh nghiệp
Chính sách thương mại của Mỹ ảnh hưởng tới phần lớn doanh nghiệp Brazil
11:19'
Ngân hàng Trung ương Brazil công bố kết quả khảo sát cho thấy phần lớn doanh nghiệp ngoài lĩnh vực tài chính tại Brazil cho rằng chính sách thương mại của Mỹ đang tác động tiêu cực đến hoạt động.
-
Doanh nghiệp
LG Electronics mua lại công ty lưu trữ nước nóng của Na Uy
09:08'
LG Electronics của Hàn Quốc hôm 30/6 công bố đã mua lại một công ty lưu trữ nước nóng của Na Uy để củng cố vị thế trên thị trường hệ thống sưởi ấm không khí và nước nóng ở châu Âu.
-
Doanh nghiệp
Phân bón Cà Mau hợp tác với doanh nghiệp Trung Quốc đón đầu xu thế công nghiệp xanh
19:24' - 30/06/2025
Công ty cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau vừa ký Biên bản ghi nhớ với Wuhuan Engineering Co. (WEC) nhằm tăng cường hợp tác, đón đầu xu thế công nghiệp xanh.
-
Doanh nghiệp
Dừng bán nhiều sản phẩm bảo hiểm nhân thọ từ ngày 1/7
18:35' - 30/06/2025
Từ ngày 1/7, hàng loạt sản phẩm bảo hiểm nhân thọ sẽ chính thức dừng bán do không còn phù hợp với quy định mới của pháp luật.
-
Doanh nghiệp
Vietnam Airlines thuộc Top 10 doanh nghiệp ESG Việt Nam xanh 2025 ngành logistics
16:20' - 30/06/2025
Vietnam Airlines vừa được vinh danh trong Top 10 doanh nghiệp ESG Việt Nam xanh 2025 ngành logistics và Top 100 ESG Việt Nam xanh 2025 tại Diễn đàn ESG Vietnam Summit 2025.
-
Doanh nghiệp
Điện lực miền Bắc chuyển 263 điện lực huyện thành đội quản lý điện khu vực
12:05' - 30/06/2025
Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) đang triển khai mạnh mẽ việc tái cơ cấu tổ chức, hướng đến mô hình quản trị tinh gọn, hiện đại, lấy khách hàng làm trung tâm và nâng cao chất lượng phục vụ.