Các nhà phân tích chính trị tại Hàn Quốc cho rằng cuộc gặp thượng đỉnh dự kiến giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và người đồng cấp Mỹ Donald Trump vào tuần tới tại New York (Mỹ) có thể đem lại bước ngoặt cho đàm phán hạt nhân Mỹ-Triều vốn đang trong tình trạng đình trệ.
Theo kế hoạch, ngày 25/9 tới, bên lề khoa họp thường niên của Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, Tổng thống Moon Jae-in sẽ thông báo chi tiết cho người đồng cấp Donald Trump về cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều diễn ra ở Bình Nhưỡng vừa qua.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un sẽ không tham dự phiên họp này. Tổng thống Hàn Quốc cho biết ông cũng sẽ thảo luận với người đồng cấp Mỹ về khả năng tuyên bố chính thức chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953, điều mà Bình Nhưỡng luôn tìm kiếm để đổi lấy phi hạt nhân hóa.
Lâu nay, Washington khẳng định sẽ chỉ tuyên bố kết thúc Chiến tranh Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng từ bỏ kho vũ khí hạt nhân của mình. Tuy nhiên, ông Moon Jae-in có một thứ có thể thuyết phục ông Trump, đó là thông điệp từ ông Kim Jong-un, vốn không được công bố trong cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều.
Thông qua Tổng thống Hàn Quốc, ông Kim Jong-un có thể đã liệt kê toàn bộ các biện pháp phi hạt nhân bổ sung mà ông sẵn sàng thực hiện, nếu Mỹ có hành động tương xứng. Trong số các biện pháp được nêu có việc phá hủy vĩnh viễn cơ sở hạt nhân của Triều Tiên ở Yongbyon.
Giáo sư Yang Moo-jin thuộc Đại học Nghiên cứu Triều Tiên ở Seoul, cho rằng: “Tổng thống Donald Trump có thể thấy thông điệp của nhà lãnh đạo Triều Tiên hấp dẫn và thúc đẩy việc tuyên bố chấm dứt chiến tranh. Điều này có thể thay đổi đáng kể lộ trình của các cuộc đàm phán Mỹ-Triều về phi hạt nhân hóa”.
Giáo sư Yang dự đoán Triều Tiên có thể cho phép các thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tới nước này và giám sát các cơ sở hạt nhân. Ông cho rằng hoạt động giám sát hạt nhân quốc tế chắc chắn sẽ làm thay đổi mọi đánh giá tiêu cực về Triều Tiên.
Trong khi đó, Giáo sư Kim Hyun-wook thuộc Học viện Ngoại giao Quốc gia Hàn Quốc, cho rằng xác suất 50% Tổng thống Trump sẽ xúc tiến việc tuyên bố chấm dứt chiến tranh. Theo Giáo sư Kim, Mỹ đã tăng cường các lệnh trừng phạt hạt nhân đối với Triều Tiên ngay cả sau khi nước này đóng cửa bãi thử hạt nhân chính Punggye-ri hồi tháng 5 vừa qua.
Ông chia sẻ: “Điều cốt lõi thuyết phục được Tổng thống Trump là việc ông Kim Jong-un cho phép thanh sát viên quốc tế tới giám sát quá trình phá hủy cơ sở hạt nhân Yongbyon”.
Giới phân tích nhận định Tổng thống Trump có thể yêu cầu Triều Tiên khởi động các biện pháp phi hạt nhân hóa trước khi diễn ra bầu cử giữa nhiệm kỳ của Mỹ (6/11) nhằm lôi kéo cử tri.
Trong khi đó, Giám đốc cấp cao Văn phòng An ninh Quốc gia thuộc Phủ Tổng thống Hàn Quốc, ông Nam Gwan-pyo, thông báo Tổng thống Moon Jae-in sẽ tới New York vào ngày 23/9. Ngoài cuộc gặp chia sẻ các kết quả và đánh giá của cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều vừa qua với Tổng thống Mỹ, hai nhà lãnh đạo Mỹ-Hàn cũng sẽ ký văn bản điều chỉnh của thỏa thuận thương mại tự do song phương.
Chuyến đi New York kéo dài 5 ngày diễn ra chỉ 3 ngày sau khi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-ịn kết thúc chuyến thăm lịch sử tới Bình Nhưỡng./.
>>> Tầm quan trọng của đàm phán Mỹ-Triều hậu Thượng đỉnh liên Triều