Học thuyết tiến hóa của Darwin có áp dụng trong cuộc khủng hoảng COVID-19? (Phần 1)
Các chính phủ trên khắp thế giới đang đưa ra nhiều ước tính về thiệt hại kinh tế của các biện pháp ngăn chặn sự lây lan của đại dịch COVID-19.
Có lẽ không ai có thể đưa ra câu trả lời chính xác vào thời điểm này, kể cả trong khối doanh nghiệp - những thực thể đang phải ngày đêm chạy đua với ước tính thiệt hại về dòng tiền và các nguồn lực sẵn có. Tuy nhiên, có một điều rõ ràng là một vài công ty sẽ giành được sức ảnh hưởng lớn hơn giữa bối cảnh hỗn loạn hiện nay, trong khi một số khác đối mặt nguy cơ lụi tàn.
Khủng hoảng cũng giống như một quá trình chọn lọc tự nhiên theo học thuyết Darwin. Những công ty có tiềm lực tài chính mạnh, ví dụ như Apple với khoản dự trữ tiền mặt lên tới 207 tỷ USD, lớn hơn cả các biện pháp kích thích tài khóa của một số quốc gia, sẽ là những đối tượng có thể được hưởng lợi từ cuộc khủng hoảng hiện tại. Cùng với Apple, “đại gia” Unilever cũng đang bỏ ra rất nhiều tiền để “cứu cánh” cho các nhà cung cấp của mình.
Theo các chuyên gia, về lâu dài, nhóm những công ty như Apple và Unilever – hay còn gọi là “những chú chim đầu đàn” – sẽ giành được nhiều thị phần hơn bằng cách tăng cường đầu tư, hoặc mua lại những đối thủ bị “mắc kẹt” trong cuộc khủng hoảng.
Suy thoái kinh tế phô bày ra những mô hình kinh doanh và bảng cân đối kế toán yếu kém. Trong ba cuộc suy thoái gần nhất, giá cổ phiếu của các công ty Mỹ trong nhóm 1/4 doanh nghiệp lớn nhất của mỗi lĩnh vực trong tổng số 10 lĩnh vực được khảo sát đã tăng trung bình 6%, trong khi những đối tượng ở nhóm 1/4 dưới cùng lại giảm 44%.
Theo các ước tính, chiều hướng sụt giảm về doanh số và lợi nhuận doanh nghiệp trong năm 2020 sẽ lao dốc mạnh hơn, mặc dù cuộc suy thoái có thể diễn ra trong thời gian ngắn hơn so với những mô hình truyền thống.
Một vài công ty chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các lệnh cấm du lịch và mua sắm là minh chứng về mức độ suy giảm nghiêm trọng này. Hãng bán lẻ thời trang Primark ngày 23/3 cho biết, họ sẽ đóng cửa tất cả 376 cửa hàng tại 12 quốc gia, chấp nhận mất đi nguồn doanh thu hơn 770 triệu USD/tháng, nhưng lại chỉ tiết kiệm được 50% tổng chi phí.
Mặc dù vậy, đối với hầu hết các công ty khác, bức tranh tuy ảm đạm nhưng không quá tăm tối, bởi một số nhà máy vẫn đang hoạt động và các công ty văn phòng có thể làm việc từ xa.
Cho đến nay, nhiều công ty đã công bố một loạt động thái cắt giảm cổ tức và mua lại cổ phần, nhưng chỉ số ít nói đến những thiệt hại về tiền. Để nhận định về khả năng phục hồi của doanh nghiệp, The Economist đã khảo sát 800 công ty lớn nhất niêm yết trên các sàn chứng khoán Mỹ và châu Âu.
Những công ty này được chấm điểm trung bình dựa trên bốn phương diện là chi phí bảo đảm nợ để tránh kịch bản phá sản, tỷ suất lợi nhuận hoạt động, bộ đệm tiền mặt và đòn bẩy.
Kết quả khảo sát cho thấy một vài công ty cỡ trung được chấm điểm khá cao, song cao nhất vẫn là nhóm các doanh nghiệp lớn (dựa trên thước đo về sự định giá và lợi nhuận).
Top 100 công ty “khỏe mạnh” nhất có giá trị doanh nghiệp trung bình gần gấp đôi so với 100 công ty nhỏ hơn và lợi nhuận hoạt động trung bình cao hơn 17%. Trong khi đó, giá cổ phiếu của họ cũng sụt giảm ít hơn trong những tháng vừa qua, với mức giảm trung bình 17%, so với con số 36% của 100 doanh nghiệp dễ tổn thương nhất trong cuộc khảo sát.
Nằm trong nhóm Top 100 đứng đầu, các công ty công nghệ chiếm đến 48%, với Microsoft đứng thứ 10, Apple đứng thứ 13, Facebook thứ 14 và Alphabet đứng thứ 18.
Nguyên nhân là do trong tâm bão khủng hoảng, những công ty này có bộ đệm tiền mặt lớn, trong khi nhu cầu thị trường đối với một số sản phẩm của họ đang tăng mạnh, ví dụ như phần mềm làm việc nhóm của Microsoft.
Ngoài ra, trong nhóm Top 100 doanh nghiệp hàng đầu còn có 24 công ty khác là các doanh nghiệp chăm sóc sức khỏe. Trong khi đó, ở chiều ngược lại, có rất nhiều “người chơi” lại đang tỏ ra yếu thế, đó là các doanh nghiệp vận tải, bán lẻ và giải trí (ví dụ như Marks & Spencer hoặc American Airlines)./.Tin liên quan
-
Thời sự
Dịch COVID-19: Khơi thông dòng lưu chuyển hàng hóa xuất khẩu
18:17' - 01/04/2020
Mặc dù dịch COVID-19 ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động thương mại của Việt Nam nhưng cán cân thương mại của Việt Nam quý I thặng dư 2,82 tỷ USD, cao hơn so với mức 1,46 tỷ USD cùng kỳ năm 2019.
-
Ngân hàng
Chính sách tiền tệ thời COVID-19: Hạ lãi suất có phải là giải pháp tận gốc?
13:14' - 01/04/2020
Hạ lãi suất có thể không phải là giải pháp tận gốc cho cuộc khủng hoảng hiện nay, đòi hỏi các ngân hàng trung ương cần có những bước đi hết sức cẩn trọng trong thời gian tới.
-
Hàng hoá
FAO: Thế giới cần hành động để không khủng hoảng lương thực vì COVID-19
12:05' - 01/04/2020
Dịch COVID-19 là vấn đề toàn cầu và cần phải có một giải pháp phối kết hợp quy mô toàn cầu để đối phó. Thế giới cần phải hành động để ngăn chặn không xảy ra một cuộc khủng hoảng lương thực nữa.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Mỹ cảnh báo 2 tuần khó khăn trong cuộc chiến chống COVID-19
10:23' - 01/04/2020
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 31/3 cảnh báo hai tuần tới là giai đoạn rất khó khăn trong cuộc chiến chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 tại Mỹ.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ, Anh chuẩn bị ký kết gói thỏa thuận kinh tế hơn 10 tỷ USD
21:29' - 16/09/2025
Các quan chức cấp cao Mỹ cho biết, trong tuần này, Mỹ và Anh dự kiến công bố các thỏa thuận kinh tế trị giá hơn 10 tỷ USD nhân chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Donald Trump.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ sẽ không trừng phạt Trung Quốc vì dầu Nga nếu châu Âu "im lặng"
15:01' - 16/09/2025
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent khẳng định Washington sẽ không đơn phương áp thuế với Trung Quốc liên quan dầu Nga, trừ khi châu Âu hành động mạnh tay hơn nhằm siết nguồn thu của Moskva.
-
Kinh tế Thế giới
Cựu quan chức Mỹ ra điều kiện để trở thành Chủ tịch Fed tiếp theo
14:11' - 16/09/2025
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang tích cực tìm kiếm ứng viên thay thế ông Jerome Powell - Chủ tịch Fed đương nhiệm.
-
Kinh tế Thế giới
Thượng viện Mỹ phê chuẩn nhân sự mới vào Hội đồng Thống đốc Fed
13:12' - 16/09/2025
Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu phê chuẩn đề cử của Tổng thống Donald Trump, đưa ông Stephen Miran, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng, trở thành thành viên Hội đồng Thống đốc Fed.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Donald Trump kêu gọi doanh nghiệp Mỹ báo cáo tài chính 6 tháng/lần
10:54' - 16/09/2025
Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi thay đổi quy định tài chính, cho phép doanh nghiệp niêm yết báo cáo 6 tháng thay vì hàng quý, nhằm giảm áp lực ngắn hạn và khuyến khích tăng trưởng dài hạn.
-
Kinh tế Thế giới
Hàn Quốc giữ nguyên quy định cổ đông lớn, không hạ chuẩn nộp thuế
09:18' - 16/09/2025
Chính phủ Hàn Quốc quyết định giữ nguyên tiêu chí xác định "cổ đông lớn", đối tượng phải nộp thuế chuyển nhượng cổ phiếu, đó là giá trị sở hữu mỗi mã cổ phiếu là 5 tỷ won (3,6 triệu USD).
-
Kinh tế Thế giới
ASEAN Express: Tuyến đường sắt mới sẽ chuyển đổi thương mại khu vực
09:03' - 16/09/2025
ASEAN Express-dịch vụ đường sắt vận tải xuyên biên giới mới, đang kết nối Malaysia, Thái Lan, Lào và Trung Quốc chỉ trong 9 ngày, nhanh hơn nhiều so với vận tải biển.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ chi 6 triệu USD để khôi phục sản xuất gali nội địa sau 40 năm gián đoạn
08:16' - 16/09/2025
Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) vừa công bố khoản tài trợ liên bang trị giá 6 triệu USD cho các dự án nghiên cứu và phát triển nhằm thiết lập chuỗi cung ứng vật liệu chiến lược gali nội địa.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc kêu gọi Mỹ dỡ bỏ các hạn chế thương mại
08:04' - 16/09/2025
Theo Tân Hoa xã, ngày 15/9, Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong đã kêu gọi Mỹ "cùng đi về một hướng" và nhanh chóng dỡ bỏ các hạn chế thương mại đối với Bắc Kinh.