Hợp tác lao động Việt-Nhật: Định hướng phát triển (Bài cuối)

11:01' - 14/09/2018
BNEWS Lao động Việt Nam được đánh giá đang trở thành một nguồn cung nhân lực quan trọng cho Nhật Bản.

Điều đó đã được nhiều doanh nghiệp Nhật Bản xác nhận, như câu chuyện sử dụng nhân lực chất lượng cao của Việt Nam một cách hiệu quả tại Công ty xây dựng Goda Koumuten mà báo Asahi, một tờ báo hàng đầu của Nhật Bản, đăng tải.

Đại sứ VIệt Nam tại Nhật Bản Nguyễn Quốc Cường thăm nhà máy của công ty Koganei Seiki tại tỉnh Gunma, nơi có nhiều lao động Việt Nam được tuyển dụng. Ảnh: Nguyễn Tuyến/Thành Hữu - PV TTXVN tại Nhật Bản

Công ty này thuê 7 nhân viên Việt Nam là những sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành kiến trúc tại các trường đại học uy tín của Việt Nam.

Phỏng vấn tuyển dụng được tiến hành tại Việt Nam hồi tháng 6/2017 và những người được tuyển chọn được học tiếng Nhật từ thời điểm đó. Sau khi sang Nhật Bản, những lao động này được hướng dẫn các kỹ thuật, quy trình cần thiết để đảm nhận vai trò cấp quản lý tại Goda Komuten.

Ngành xây dựng Nhật Bản đang đối mặt với tình trạng thiếu nhân sự quản lý, vì vậy các nhà thầu đang đào tạo lao động trẻ từ Việt Nam để họ có thể nắm bắt được các kỹ thuật cần thiết, đạt được những chứng chỉ cấp quốc gia và đủ điều kiện giám sát công nhân tại các công trường xây dựng.

Cũng vì vậy, các nhân viên Việt Nam nói trên được tạo điều kiện thuận lợi. Đầu tiên là họ được cấp quy chế thị thực như các phiên dịch hoặc lập trình viên. Bộ Tư pháp Nhật Bản thừa nhận rất hiếm có lao động nước ngoài ở chức vụ quản lý trong ngành xây dựng được cấp thị thực này.

Ông Nakano, đại diện công ty Real Kensetsu, cho biết hiện tại, ở công trường lắp đặt đường ống nước của Real Kensetsu, khu vực Sangubashi, có 2 lao động Việt Nam. Ông khen ngợi các lao động Việt Nam làm việc chăm chỉ mặc dù công việc vất vả.

Ông tin tưởng việc tuyển dụng lao động Việt Nam đã đóng góp hiệu quả cho công việc của công ty, đặc biệt trong tình trạng thiếu hụt nhân lực hiện nay trong ngành xây dựng của Nhật Bản.

Ông Atsuko Nomura, nhà nghiên cứu cấp cao của Việt Nghiên cứu Nhật Bản chuyên nghiên cứu về chính sách đối với lao động nhập cư, nhận định chủ trương tuyển dụng lao động nước ngoài làm nhân viên chính thức để họ trở thành quản lý trong tương lai là điều “đáng để cân nhắc”.

Ông tin tưởng chủ trương này sẽ giúp cho các lao động nhập cư làm việc tại Nhật Bản trong thời gian dài và sẽ giúp gia tăng số lượng các lao động nhập cư chất lượng cao làm việc tại Nhật Bản.

Đại diện cấp cao phụ trách việc tuyển dụng của Goda Koumuten, ông Shinichi Okuma, cho biết nếu chương trình tuyển dụng lao động Việt Nam nói trên gặt hái thành công, công ty sẽ tiếp tục tuyển dụng thêm người nước ngoài làm nhân viên chính thức. Đến thời điểm này, đã có thêm nhiều công ty xây dựng học tập mô hình của Goda Koumuten.

Đối với chế độ tu nghiệp sinh, báo chí Nhật Bản cho biết chính phủ đang thảo luận với các nhà hoạch định chính sách về việc cải cách các quy định trong chương trình này nhằm thu hút thêm lao động nước ngoài đến Nhật Bản, cũng như đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các lao động nước ngoài sang Nhật Bản làm việc việc theo chương trình này.

Giới chuyên gia Nhật Bản đang tranh luận vấn đề kéo dài thời hạn làm việc của các tu nghiệp sinh nước ngoài tại Nhật Bản, hiện được quy định là 3 năm.

Trao đổi với phóng viên TTXVN, Giáo sư Ryo Ikebe, Đại học Senshu, người từng có nhiều năm làm Trưởng Văn phòng đại diện của Tổ chức Xúc tiến mậu dịch Nhật Bản (JETRO) tại Hà Nội, cho biết thời gian làm việc của tu nghiệp sinh Việt Nam tại Nhật Bản được nới rộng từ 3 năm hiện nay lên 5 năm trong thời gian tới.

Đối với ngành đặc biệt, các tu nghiệp sinh có thể kéo dài thời gian làm việc tại Nhật Bản thành 5 năm. Giáo sư cho rằng nếu thời gian làm việc tại Nhật Bản tối đa là 10 năm, các lao động sẽ học tập đươc nhiều kỹ thuật của Nhật Bản, điều này cũng đem lại thu nhập cho Việt Nam.

Đối với các doanh nghiệp Nhật Bản, với tư cách là chiến lược quan trọng, họ sẽ đào tạo cho lao động có thời gian ở lại 10 năm kỹ hơn lao động có thời gian ở lại 3 năm.

Đề cập tình trạng các tu nghiệp sinh bỏ trốn, dù chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ song cũng ảnh hưởng đến việc tiếp nhận tu nghiệp sinh Việt Nam, Giáo sư Ryo Ikebe cho rằng một nguyên nhân làm nảy sinh tình trạng trên là do chế độ tu nghiệp sinh hiện nay trao quá nhiều quyền hạn cho các đơn vị giám sát và các công ty tuyển dụng, trong khi lại đặt các tu nghiệp sinh vào tình thế bị động trong chọn lựa công việc. Vì vậy, giáo sư cho rằng nên tìm một giải pháp linh hoạt để giải quyết được bài toán này.

Đối với lao động bán thời gian, du học sinh Việt Nam được đánh giá là đóng vai trò quan trọng trong việc bù đắp tình trạng thiếu hụt lao động của ngành dịch vụ. Chủ tịch hệ thống Ten Allied, sở hữu hệ thống Tengu Sakaba và nhiều quán rượu khác, Eita Iida, đánh giá du học sinh Việt Nam làm việc chăm chỉ và cẩn thận.

Sinh viên Việt Nam làm việc tại vườn ươm xà lách ở làng Kawakami. Ảnh: Nguyễn Tuyến/Thành Hữu - PV TTXVN tại Nhật Bản

Chủ tịch Ten Allied cho rằng các du học sinh Việt Nam sẽ là lựa chọn tốt nhất nếu họ trau dồi thêm kỹ năng giao tiếp tiếng Nhật. Lao động Việt Nam là nhóm lao động nước ngoài đông nhất tại Ten Allied tính đến tháng 7/2017 với tổng cộng 480 nhân viên.

Chimney, sở hữu hệ thống quán rượu Hana no Mai cũng tăng cường tuyển dụng lao động Việt Nam. Tính đến tháng 6/2017, doanh nghiệp này tuyển dụng 214 nhân viên Việt Nam, chiếm 42% trên tổng số 512 nhân viên bán thời gian. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp lên kế hoạch nâng cấp các nhân viên Việt Nam làm bán thời gian lên nhân viên chính thức.

Hiện nay, trong giới chuyên gia và công đoàn tại Nhật Bản đã nêu ý kiến cân nhắc về việc nâng hạn ngạch thời gian làm việc của lao động bán thời gian lên cao hơn so với mức 28 giờ/tuần đang được áp dụng. Ngoài ra, công đoàn Nhật Bản đang vận động chính phủ nâng quy định mức lương tối thiểu cho lao động.

Theo các chuyên gia này, việc quy định số thời gian làm việc 28 giờ/tuần cộng với mức lương tối thiểu trung bình thấp, ở mức từ 737 - 958 yên, tức là khoảng từ 150.000 - 200.000 VND/giờ khiến cho thu nhập của lao động bán thời gian rất thấp, đặc biệt đối với các du học sinh nước ngoài, khó trang trải đủ tiền sinh hoạt phí và học tập tại Nhật Bản.

Lao động Việt Nam được đánh giá là chăm chỉ, cầu tiến, có khả năng nắm bắt nhanh kỹ thuật, công nghệ, đang ngày càng được các doanh nghiệp Nhật Bản ưa chuộng.

Để phát huy được ưu thế của lao động Việt Nam tại Nhật Bản, hai nước đang phối hợp chặt chẽ, nỗ lực nghiên cứu, tham vấn để đưa ra những quyết sách phù hợp để phát huy hơn nữa tiềm năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản trong lĩnh vực lao động./.

>>>Hợp tác lao động Việt-Nhật: Nhiều cơ hội cho người lao động (Bài 1)

>>>Hợp tác lao động Việt-Nhật: Tuyển dụng dưới nhiều hình thức (Bài 2)

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục