Khắc phục điểm "vênh" về pháp luật đấu thầu Việt Nam
"Việt Nam chưa đưa ra bất kỳ cam kết quốc tế nào về mua sắm công nên pháp luật đấu thầu của Việt Nam cũng chưa chịu bất kỳ ràng buộc hay giới hạn nào".
Tại hội thảo “Rà soát pháp luật đấu thầu Việt Nam với các cam kết về mua sắm công trong EVFTA” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Đại sứ quán Vương quốc Anh và Bắc Ailen tại Việt Nam phối hợp tổ chức ngày 27/1, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI), đại diện Nhóm nghiên cứu cho biết như vậy.
Tuy nhiên, bà Trang cho rằng cần thiết phải xác định những điểm khác biệt để có sự điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp và theo hướng có lợi nhất cho các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là khắc phục nguy cơ “vênh” giữa pháp luật đấu thầu Việt Nam so với các cam kết mua sắm công theo Hiệp định EVFTA.
Rà soát này của VCCI được thực hiện từ góc độ của doanh nghiệp, để từ đó có các đề xuất, giải pháp khả thi đảm bảo cho việc không chỉ tuân thủ các cam kết của Hiệp định EVFTA, mà còn phải mang lại lợi ích tốt nhất cho cộng đồng doanh nghiệp trong nước.
So với các thông lệ quốc tế về đấu thầu, Luật Đấu thầu (sửa đổi năm 2013) được đánh giá là đã cơ bản thực hiện các nguyên tắc minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả liên quan tới một số quy định như thông báo mời thầu, hồ sơ mời thầu, thông tin sau khi trao hợp đồng, trình tự thực hiện hay thủ tục đấu thầu…
Tuy nhiên, để tăng cường hiệu quả, vẫn cần có các quy định chi tiết hơn nữa, để rút ngắn khoảng cách giữa thực tế thực thi với các quy định pháp luật.
Báo cáo của Nhóm nghiên cứu cho thấy, khá nhiều điểm khác biệt giữa cam kết của Hiệp định EVFTA so với pháp luật đầu thầu Việt Nam như các cam kết về sử dụng phương tiện điện tử; lý do lựa chọn nhà thầu, giá gói thầu, thời hạn tối thiểu để nộp hồ sơ thầu, điều kiện tham dự thầu… Đây là nhóm được gọi chung là “Nhóm chưa tuân thủ”.
Theo nhận định của bà Trang, Nhóm chưa tuân thủ chiếm khoảng 2/3 các nghĩa vụ cam kết. So với các cam kết riêng mang tính đặc thù của Hiệp định EVFTA yêu cầu mở cửa thị trường thì khó khả thi đối với pháp luật đấu thầu Việt Nam. Các cam kết về cạnh tranh, minh bạch cũng khó thực hiện do chi phí tuân thủ cao.
Do đó, cần phải xây dựng những văn bản riêng cho các cam kết đặc thù mà Việt Nam phải tuân thủ theo quy định của hiệp định, hoặc cho các cam kết chưa thể thực thi trên diện rộng. Ngoài ra, cần sửa đổi pháp luật đấu thầu nói chung cho phù hợp với thực tiễn hội nhập và vì lợi ích của doanh nghiệp.
Ông Ninh Viết Định, Trưởng ban đấu thầu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Chuyên gia quản lý về đấu thầu cho rằng, Luật Đấu thầu 2013 được ban hành khá phù hợp với tiến trình đàm phán hội nhập quốc tế; trong đó có nhiều nội dung liên quan tới các hiệp định thương mại tự do và TPP.
Luật Đấu thầu cũng có nhiều quy định nhằm đảm bảo quy luật cạnh tranh được vận hành tốt, phục vụ tích cực cho cơ chế thị trường phát triển. Do đó, không thể đòi hỏi việc sửa đổi ngay pháp luật Việt Nam về đấu thầu.
Tuy nhiên, để sửa đổi một số điểm "vênh" về khái niệm với các cam kết theo hiệp định, ông Định cho rằng, cần bỏ hẳn khái niệm “chỉ định thầu” như trong Luật Đấu thầu, bởi nó không giống với bất kỳ hình thức nào theo thông lệ quốc tế.
Thay vào đó, quy định một quy trình mở để đấu thầu hạn chế mời một hoặc một số nhà thầu đề xuất và thương thảo để có hình thức lựa chọn phù hợp.
Để đảm bảo cạnh tranh trong đấu thầu, ông Định cho rằng, Luật và điều kiện tại Việt Nam hiện chưa thực sự tạo môi trường cạnh tranh công bằng, minh bạch.Vì thế, cần có những quy định về kiểm soát nhà thầu nước ngoài, quy định phải liên danh giữa nhà thầu trong nước hoặc sử dụng nhà thầu phụ trong nước, quy định tính độc lập giữa nhà thầu và các đối tượng khác tham gia trong quy trình đấu thầu nhằm tránh các xung đột.
Đồng tình với quan điểm này, ông Ngô Minh Hải, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Doanh nghiệp nhà nước, nhận định, theo 8 hình thức lựa chọn nhà thầu được quy định theo luật, chỉ có 1 hình thức là đấu thầu cạnh tranh - đấu thầu rộng rãi.
Ngoài ra, toàn bộ đều là hình thức lựa chọn nhà thầu có điều kiện. Vậy phải cần từng quy định cụ thể với mỗi hình thức lựa chọn nhà thầu để đảm bảo dễ dàng thực thi và thống nhất trong quá trình thực hiện. Như ở Việt Nam, phải tuân thủ theo nguyên tắc chung là dường như quá “cứng nhắc”.
Ông Trần Trung Kiên, chuyên gia đấu thầu của Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định, Việt Nam cần có thêm các quy định về mở cửa thị trường trong hoạt động đấu thầu quốc tế.
Quy định về đấu thầu trong nước cũng cần phải được mở và điều chỉnh để cho phép sự tham gia của các nước trong khu vực, cũng như thành viên của hiệp định EVFTA…
Việc sửa luật có thực hiện được hay không, chưa biết. Song với tinh thần cầu thị và tiếp thu những giải pháp được góp ý bởi các chuyên gia nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp, kỳ vọng rằng các quy định về đấu thầu sẽ tạo nên môi trường cạnh tranh công bằng, bình đẳng không chỉ giữa các doanh nghiệp trong nước với nhau, giữa các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài mà còn góp phần tăng tính thu hút đối với các nhà đầu tư Châu âu đối với kinh tế Việt Nam trong thời gian tới./.
- Từ khóa :
- luật đấu thầu
- hội nhập
- mua sắm công
- evfta
- vcci
Tin liên quan
-
Hàng hoá
Doanh nghiệp Việt Nam ở Séc kỳ vọng nhiều về EVFTA
08:51' - 04/12/2015
Hàng hóa được miễn thuế nhập khẩu có có gạo, thủy sản, hàng dệt may, giày dép, rau củ quả mà đây chính là những sản phẩm được người Việt tại CH Czech cũng như người dân Czech tiêu thụ mạnh nhất.
-
Kinh tế Việt Nam
Dệt may, Thủy sản và ngành gỗ đối mặt rào cản từ EVFTA
19:47' - 03/12/2015
Vấn đề về thuế sẽ trở nên dễ dàng, thuận lợi hơn nhưng vấn đề và những rào cản kỹ thuật với một thị trường khó tính như EU chắc chắn sẽ trở nên khó khăn hơn
-
Kinh tế Việt Nam
Ngành thép hưởng lợi gì từ EVFTA
19:27' - 03/12/2015
Việt Nam chưa đẩy mạnh xuất khẩu được mà vẫn chỉ ở thị trường truyền thống các nước khu vực ASEAN. Cơ hội sẽ là rất lớn nhưng doanh nghiệp có nắm bắt được hay không mới là điều quan trọng.
-
Kinh tế Thế giới
Sau EVFTA, cần cẩn trọng với các rào cản kỹ thuật
08:30' - 03/12/2015
Một quan chức của Văn phòng Ban chỉ đạo liên ngành Hội nhập quốc tế về kinh tế, cảnh báo khi các rào cản về thuế quan được cắt giảm theo EVFTA, những rào cản khác có thể sẽ được dựng lên.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có Tổng Giám đốc mới
22:03' - 26/04/2024
Ông Nguyễn Tiến Thanh, Tổng Biên tập Tạp chí Đời sống và Pháp luật làm Chủ tịch Hội đồng thành viên, đồng thời là Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Sân bay Tân Sơn Nhất thông thoáng, nhiều tuyến đường cửa ngõ TP. HCM ùn ứ
20:33' - 26/04/2024
Một số khu vực cửa ngõ TP.HCM ùn ứ cục bộ nhưng không quá nghiêm trọng. Trong khi đó, các bến xe, nhà ga nhộn nhịp hành khách, bắt đầu hành trình nghỉ Lễ 30/4 và 1/5.
-
Kinh tế Việt Nam
Đưa vào hoạt động nhiều trạm dừng nghỉ tạm trên cao tốc Bắc - Nam dịp nghỉ lễ
17:45' - 26/04/2024
Cục Đường cao tốc Việt Nam đã có văn bản về việc tổ chức các điểm dừng nghỉ tạm dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông với những đoạn đã hoàn thành nhưng chưa có trạm dừng nghỉ.
-
Kinh tế Việt Nam
Thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu ở Lạng Sơn dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5
17:39' - 26/04/2024
Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn thông tin, phía Cục Thương mại Bằng Tường, Trung Quốc thông báo việc làm thủ tục thông quan xuất nhập khẩu hàng hóa trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
-
Kinh tế Việt Nam
Giá vé máy bay dự báo tăng theo xu hướng toàn cầu
17:05' - 26/04/2024
Báo cáo xu hướng toàn cầu (Global Trend Report) do FCM Consulting dự báo giá vé máy bay toàn cầu sẽ tăng từ 3-7% trong năm 2024 và sẽ tiếp tục tăng trong những năm tiếp theo.
-
Kinh tế Việt Nam
Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý để đồng chí Vương Đình Huệ thôi giữ các chức vụ
16:48' - 26/04/2024
Ngày 26/4/2024, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã họp xem xét, cho ý kiến về công tác cán bộ như sau:
-
Kinh tế Việt Nam
Đoàn bay 919 của Vietnam Airlines kỷ niệm 65 năm thành lập
15:26' - 26/04/2024
Cách đây 65 năm, vào ngày 1/5/1959, Trung đoàn Không quân vận tải 919 (nay là Đoàn bay 919) được thành lập, trở thành đơn vị bay vận tải quân sự - hàng không dân dụng đầu tiên của Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Chính thức thông xe tuyến cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo
14:27' - 26/04/2024
Với 2 đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt và Cam Lâm - Vĩnh Hảo được đưa vào khai thác dịp 30/4/2024, tổng chiều dài đường bộ cao tốc đang khai thác trên tuyến Bắc - Nam được nâng lên 1.206 km.
-
Kinh tế Việt Nam
“Sáng tạo” ra những không gian mới cho tăng trưởng kinh tế
11:43' - 26/04/2024
TS. Nguyễn Thị Hồng Minh, Viện trưởng CIEM cho rằng, chúng ta phải không ngừng đổi mới, cả về tư duy, cách làm và mô hình để “sáng tạo” ra những không gian mới cho tăng trưởng kinh tế”.