Kinh tế chia sẻ trong thời đại công nghệ số: Những vấn đề phát sinh
Trong đó, nền tảng kinh tế chia sẻ với Uber, Grab hay Airbnb là minh chứng điển hình. Ngày nay, không quá ngạc nhiên khi du khách thập phương, trong đó có cả những gia đình trẻ lựa chọn nền tảng kinh tế chia sẻ cho những chuyến đi xa của mình.
Điều này mang lại cho họ sự chủ động, tiết kiệm và đặc biệt là những trải nghiệm mới. Tuy nhiên, đằng sau những lợi ích đó là cái giá phải trả về mặt kinh tế, thậm chí là chính trị mà rất nhiều Chính phủ trên khắp thế giới đang phải đối mặt
*“Barcelona không phải để bán”
Vào thời điểm cuối năm 2018, khi đi dạo quanh những con đường quanh co, nhỏ hẹp xen kẽ nhiều cửa hàng thời trang và quán ăn mang đậm phong cách Địa Trung Hải, các du khách không khỏi tò mò khi nhìn những thấy tấm biểu ngữ “Barcelona không phải để bán” xuất hiện dày đặc tại thành phố lớn thứ hai Tây Ban Nha.
Những câu hỏi liên tiếp được đặt ra đối với mỗi du khách. Vậy tấm biểu ngữ này đang hướng đến ai? Chính xác là đang hướng tới chính họ - những du khách thập phương cùng “gã khổng lồ” trong ngành dịch vụ Airbnb.
Là từ viết tắt của cụm “Air Bed and Breakfast”, Airbnb được thành lập nhằm tạo ra sự kết nối giữa những người sở hữu bất động sản và người có nhu cầu về nhà ở thông qua một ứng dụng. Bắt đầu là một startup với mô hình kinh doanh mới lạ, song sự bùng nổ của Airbnb có thể làm bất ngờ bất kỳ chuyên gia kinh tế nào.
Ngày nay, trên những chiếc xe bus sân bay chở đầy du khách sẽ không khó để nghe được những cuộc hội thoại thông báo thời gian và địa điểm check-in vào những căn homestay nhỏ xinh, thơ mộng được cung cấp bởi một người dân bản địa nào đó.
Và Barcelona không phải là nơi duy nhất chứng kiến hiện tượng này. Trước đó, thủ đô Amsterdam của Hà Lan đã phải mạnh tay “đàn áp” các hình thức cho thuê chỗ ở ngắn hạn sau một loạt các cuộc biểu tình nhằm chống lại sự ùn ứ của thành phố vào năm ngoái. Câu chuyện tương tự cũng diễn ra tại các thành phố lớn của châu Âu, từ Paris đến Berlin, Venice đến Lisbon.
Ở Cornwall, vào giai đoạn cao điểm nhất của mùa Hè, giới chức thậm chí đã yêu cầu các công ty du lịch tránh đưa du khách đến một số bãi biển nổi tiếng sau khi chứng kiến tình trạng các con đường ven biển bị tắc nghẽn khiến người dân địa phương phải vật lộn với cuộc sống hàng ngày.
Người dân ở Cornwall đã quen với việc bị “ngập” vào tháng Tám hàng năm, song gần đây mọi thứ dường như đã bị đảo lộn với sự đổ bộ của các du khách đến với thành phố này qua ứng dựng Airbnb, bên cạnh những lựa chọn truyền thống hơn như các khách sạn lâu đời và các khu nghỉ dưỡng.
Trong khi đó, Barcelona là một điểm du lịch quanh năm đối với du khách, có nghĩa là thành phố này sẽ phải gồng mình lên để đấu tranh với rất nhiều thứ, hơn là chỉ những bữa tiệc của những người say rượu và những hàng dài người chờ đợi ngoài quán bar.
Các chủ sở hữu đã bắt đầu nhận ra rằng họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn thông qua hình thức cho thuê ngắn hạn của Airbnb so với các hình thức truyền thống khác. Vì vậy, đã xuất hiện tình trạng giá thuê bất động sản đột ngột bị đẩy lên vượt quá khả năng chi trả của người dân Tây Ban Nha.
Khi những người thuê bị buộc rời khỏi khu phố, các căn hộ trống rỗng sẽ ngay lập tức được tìm thấy trên các nền tảng chia sẻ như Airbnb. Điều đáng buồn là việc này vô tình đã khoét sâu hơn nữa vào khoảng cách xã hội tại Tây Ban Nha.
Những người may mắn đã sở hữu một ngôi nhà sẽ được hưởng lợi nhiều hơn khi Airbnb kết nối họ tới những du khách có khả năng chi trả cao nhất.
Trong khi đó, những người không có tài sản bị hạn chế khả năng sở hữu, bởi vì giá bất động sản giờ đã được đẩy lên cao trên toàn thành phố khiến tình trạng bất bình đẳng nghiêm trọng hơn với sự phẫn nộ ngày càng sâu sắc trong khi sự thất bại của giới chức và chính phủ trong việc giải quyết vấn đề đã khiến giới trẻ thất vọng và ngày càng tiến gần đến một cuộc khủng hoảng chính trị.
*Chạy theo, thay vì đón đầu khủng hoảng
Tất nhiên, từng đó những luận điểm vẫn là chưa đủ để “kéo” người dùng ra khỏi các lựa chọn mang lại cho họ nhiều lợi ích về kinh tế, bởi đây là cách mà các thị trường hiện đại được vận hành và là điều xảy ra khi một Chính phủ không lựa chọn cách thức can thiệp hoặc can thiệp chưa đủ nhanh và mạnh để đón đầu thị trường.
Cùng với các thành phố khác của Tây Ban Nha, chính quyền Barcelona đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm hạn chế hiệu ứng Airbnb với các chương trình cấp phép và hạn chế cho thuê mới trong khu phố cổ. Tuy nhiên, tương tự như Ubers và Amazons và Facebook, điều không mong muốn nhất cũng đã xảy ra, đó là khi các hậu quả tiêu cực của nền kinh tế số trở nên rõ ràng và được kiểm soát thì những tổn hại phần nhiều đã diễn ra.
Ở một góc độ sâu sắc hơn, Airbnb từng được coi là một sáng kiến, phát minh thời hiện đại. Vì thế, việc Chính phủ đưa ra các biện pháp nhằm hạn chế các tác động tiêu cực của nền tảng này cho thấy họ dường như đang loay hoay giữa việc khuyến khích sự sáng tạo và sau đó kiểm soát những tác động của nó.
Tại London từng xảy ra một cuộc khủng hoảng về khả năng chi trả nhà ở trước khi Airbnb ra đời, trong khi tình trạng giá cả tăng vọt tại các thành phố từ Berlin hay Vancouver đến Sydney đều quy lỗi cho tất cả mọi thứ, từ lãi suất cho vay rẻ hay tình trạng đầu cơ nước ngoài cho đến sự thay đổi nhân khẩu học. Đặc biệt, việc Chính phủ không xây dựng đủ nhà ở xã hội mà không để ý đến tình trạng sở hữu ngôi nhà thứ hai của người dân nhằm tăng cường nguồn lợi nhuận một cách nhanh chóng./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Tương lai nào cho kinh tế số tại Việt Nam?
09:19' - 29/05/2019
Khái niệm "kinh tế số" ở Việt Nam vẫn còn nhiều tranh cãi và cần được xác định lại, thế nào là kinh tế số và “kinh tế số” được hiểu là toàn bộ hoạt động kinh tế dựa trên nền tảng số hay không?
-
Kinh tế Thế giới
Du lịch Pháp đón lượng khách kỷ lục bất chấp phong trào "Áo vàng"
21:27' - 17/05/2019
Chính phủ Pháp ngày 17/5 cho biết Pháp đã đón 89,4 triệu lượt du khách quốc tế trong năm 2018, một con số kỷ lục mới đối với ngành du lịch nước này.
-
Bất động sản
Tập đoàn khách sạn Marriott triển khai nền tảng cho thuê trực tuyến nhà ở cao cấp
17:11' - 30/04/2019
Ông lớn trong ngành khách sạn thế giới cho biết bắt đầu từ tuần tới sẽ cho thuê khoảng 2.000 nhà ở cao cấp tại 100 thị trường ở Mỹ, châu Âu, Caribe và Mỹ Latinh.
-
Kinh tế Thế giới
Các "gã khổng lồ" Internet sắp phải chịu thêm khoản thuế mới
21:39' - 06/03/2019
Chính phủ Pháp ngày 6/3 đã nhất trí đề xuất dự luật đánh thuế 3% thu nhập tại Pháp của các "gã khổng lồ" Internet toàn cầu như Google, Amazon và Facebook.
-
Chuyển động DN
Bước ngoặt với "kinh tế chia sẻ"
21:06' - 06/03/2019
Nhiều nhà phân tích cho rằng việc các công ty công nghệ như Uber, Lyft và Airbnb tiến hành IPO có thể đánh dấu thời điểm có tính chất bước ngoặt với "kinh tế chia sẻ".
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Singapore vẫn là trung tâm vận tải biển hàng đầu thế giới
18:09'
Singapore tiếp tục giữ vững vị trí trung tâm vận tải biển hàng đầu thế giới khi dẫn đầu Chỉ số Phát triển trung tâm vận tải biển quốc tế Tân Hoa xã-Baltic (ISCDI) trong năm thứ 12 liên tiếp.
-
Kinh tế Thế giới
Thuế hải quan Mỹ lần đầu tiên vượt 100 tỷ USD trong một năm tài khóa
14:29'
Doanh thu thuế hải quan tổng của Mỹ tăng lên mức kỷ lục 27,2 tỷ USD trong tháng 6 khi nguồn thu từ các mức thuế do Tổng thống Donald Trump áp dụng bắt đầu phát huy tác dụng.
-
Kinh tế Thế giới
Bộ Ngoại giao Mỹ bắt đầu đợt sa thải hơn 1.300 nhân viên
10:46'
Trong bản thông báo nội bộ gửi đến đội ngũ nhân viên, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đợt sa thải lần này sẽ bao gồm 1.107 viên chức và 246 công chức ngoại giao làm việc tại Mỹ.
-
Kinh tế Thế giới
Câu chuyện truyền cảm hứng cho cả thế giới
10:10'
Hai nước đã trải qua một giai đoạn lịch sử phi thường, xây dựng mối quan hệ song phương đạt được những tiến triển đầy ý nghĩa và đáng tự hào.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành rượu vang Đức lo ngại tác động tiêu cực từ thuế quan của Mỹ
21:56' - 11/07/2025
Theo phóng viên TTXVN tại Đức, các nhà sản xuất rượu vang nước này dự đoán sẽ có nhiều hậu quả tiêu cực lớn nếu Mỹ quyết định áp thuế quan đối với rượu vang nhập khẩu.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ sáu thế giới tăng trưởng trì trệ
16:20' - 11/07/2025
Kinh tế Anh chỉ đạt mức tăng trưởng 0,1% trong tháng 5/2025 với sự sụt giảm cả trong hai lĩnh vực sản xuất và xây dựng.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu của Trung Quốc có thể khởi sắc trước thời hạn Mỹ tái áp thuế
15:45' - 11/07/2025
Xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 6/2025 nhiều khả năng tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái, khi các doanh nghiệp đẩy mạnh giao hàng trước thời hạn để tránh rủi ro thuế của Mỹ.
-
Kinh tế Thế giới
Cuba đẩy mạnh sử dụng năng lượng Mặt trời trong sản xuất xì gà
14:45' - 11/07/2025
Để duy trì sản xuất xì gà, nông dân ở tỉnh miền Tây Pinar del Río đã chuyển sang sử dụng tấm pin Mặt trời để vận hành hệ thống tưới tiêu giữa cuộc khủng hoảng năng lượng.
-
Kinh tế Thế giới
Bộ Ngoại giao Mỹ lên kế hoạch cắt giảm nhân sự quy mô lớn
12:50' - 11/07/2025
Ngày 10/7, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết sẽ sớm triển khai kế hoạch cắt giảm nhân sự, sau khi Tòa án Tối cao tạo điều kiện cho đợt tinh giản biên chế hàng loạt theo đề xuất của Tổng thống Donald Trump.