Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV: Chuyển biến trong công tác chất vấn

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, sáng 30/10, các đại biểu Quốc hội đã nghe Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình trình bày báo cáo của Chính phủ tổng hợp việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết Kỳ họp thứ 4 Quốc hội Khóa XIV.

Báo cáo nêu rõ, sau Kỳ họp thứ 2, thứ 3 và thứ 4 (khóa XIV), Quốc hội đã ban hành các Nghị quyết số 43/2017/QH14, số 56/2017/QH14 về giám sát chuyên đề, các Nghị quyết số 33/2016/QH14, số 44/2017/QH14 và số 55/2017/QH14 về hoạt động chất vấn.

Xác định những nhiệm vụ đã cam kết tại các phiên chất vấn qua các kỳ họp có ảnh hưởng lớn trong công tác chỉ đạo, điều hành kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tập trung triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc với quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ theo kế hoạch đề ra.

* Quản lý an toàn thực phẩm theo quá trình sản xuất

Thực hiện Nghị quyết số 43/2017/QH14 về đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2016 - 2020, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế chủ trì hoàn thiện Báo cáo đánh giá 5 năm thi hành Luật An toàn thực phẩm và tiếp tục nghiên cứu kỹ các quy định pháp luật về an toàn thực phẩm để đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật An toàn thực phẩm khi đủ điều kiện, bảo đảm tính khả thi; tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn thực phẩm theo hướng ưu tiên hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn của các nước là thị trường xuất nhập khẩu chính; hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn quản lý hệ thống tiến tiến, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Công tác phòng chống ngộ độc thực phẩm tiếp tục tập trung vào các nội dung về thông tin, truyền thông để thay đổi hành vi phòng chống ngộ độc thực phẩm cho các đối tượng có nguy cơ; giám sát phát hiện, cảnh báo sớm nguy cơ, cảnh báo phòng chống ngộ độc thực phẩm cho cộng đồng.

Bên cạnh đó, Chính phủ hoàn thiện chính sách về đầu tư hạ tầng kỹ thuật phục vụ sản xuất, kinh doanh thực phẩm đồng bộ với quy hoạch vùng, cơ sở sản xuất an toàn. Mô hình về liên kết với hợp tác xã, hộ nông dân tổ chức chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn, quy mô lớn được nhiều doanh nghiệp đầu tư.

Hầu hết các tỉnh, thành phố đã triển khai vận động, hỗ trợ sản xuất nông sản, thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP. Một số thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh đã liên kết xây dựng các chuỗi nông sản thực phẩm an toàn như chuỗi rau, trứng, thịt an toàn, ký hợp đồng nguyên tắc với các tỉnh lân cận cung cấp nông sản cho thành phố, hình thành chuỗi quản lý khép kín.

Công tác thanh tra, kiểm tra được triển khai đồng bộ, quyết liệt từ Trung ương đến địa phương, có sự vào cuộc của các cấp, các ngành chức năng có liên quan. Các sai phạm đã được xác minh, xử lý; hoạt động giám sát, kiểm tra sau đó của các địa phương đã được tăng cường nhằm ngăn chặn tái phạm.

Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, hầu hết các trường hợp vi phạm được phát hiện, xử lý qua nhiều hình thức khác nhau, đảm bảo đúng pháp luật, được công khai kịp thời trên phương tiện thông tin đại chúng giúp người dân có thông tin để lựa chọn thực phẩm an toàn.

* Chuyển biến tích cực sau chất vấn tại Kỳ họp thứ 2

Liên quan đến kết quả thực hiện Nghị quyết số 33/2016/QH14 về chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội Khóa XIV, về rà soát, đánh giá tổng thể thực trạng, mức độ thiệt hại, xử lý dứt điểm đối với các dự án thua lỗ, kém hiệu quả, lãnh đạo Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì rà soát, cập nhật, hoàn thiện nội dung “Đề án xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương”.

Sau hơn một năm triển khai thực hiện công tác rà soát, đánh giá, xử lý tồn tại, yếu kém ở các dự án, doanh nghiệp thuộc ngành công thương cho thấy công tác chỉ đạo xử lý tồn tại, yếu kém ở các dự án, doanh nghiệp đã được thực hiện thống nhất, đồng bộ, bảo đảm bám sát quan điểm, mục tiêu, nội dung chỉ đạo của Bộ Chính trị và phương án, giải pháp xử lý các dự án, doanh nghiệp theo Đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Các giải pháp xử lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, doanh nghiệp đã được triển khai thực hiện một cách tổng thể, toàn diện, đến nay đã có 2 nhà máy hoạt động sản xuất kinh doanh bước đầu có lãi trên 6 nhà máy trước đây có hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng thua lỗ; 1 nhà máy bắt đầu vận hành trở lại trên tổng số 3 nhà máy trước đây bị dừng sản xuất kinh doanh.

Cùng với việc xử lý các vấn đề về tài chính, quản trị, thị trường, hỗ trợ pháp lý, khoa học công nghệ, các vấn đề về lao động việc làm, ổn định xã hội, bảo đảm môi trường, an ninh - quốc phòng đã được xem xét để xử lý, tới nay đã đạt được các kết quả cụ thể, nhiều dự án có chuyển biến tích cực.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo, phân công trách nhiệm cụ thể đối với từng bộ, ngành, chính quyền địa phương trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Để góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội đất nước, Chính phủ xác định rõ vai trò quan trọng trong việc phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương mại ở nông thôn, bảo vệ sản xuất trong nước, quyền lợi người tiêu dùng.

Bằng sự nỗ lực của các cơ quan quản lý nhà nước về an toàn đập thủy điện và ý thức tuân thủ pháp luật của các chủ đập, công tác quản lý an toàn đập đã đi vào nền nếp, có những chuyển biến tích cực. Hiện, UBND các tỉnh vẫn tiếp tục rà soát quy hoạch thủy điện trên địa bàn quản lý để xem xét thu hồi chủ trương đầu tư đối với các dự án đã quá hạn.

Đối với lĩnh vực tài nguyên và môi trường, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, xây dựng một số quy định cụ thể về bảo vệ môi trường bảo đảm mục tiêu khắc phục những bất cập hiện nay, bãi bỏ các thủ tục hành chính không thực sự cần thiết cho công tác quản lý môi trường, lồng ghép việc thẩm định các thủ tục hành chính liên quan với nhau trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Công tác dự báo khí tượng thủy văn được quan tâm đầu tư, trong những năm gần đây, độ chính xác, độ tin cậy trong các bản tin dự báo, cảnh báo thiên tai ngày càng được nâng cao, thời gian dự báo sớm hơn.

Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo xây dựng và sớm đưa vào vận hành quản lý cơ sở dữ liệu các khu vực đã cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản trên phạm vi toàn quốc; hạn chế hoạt động khai thác khoáng sản manh mún, nhỏ lẻ và ngăn chặn triệt để khai thác khoáng sản trái pháp luật.

Trong lĩnh vực giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng phương án đổi mới thi với mục tiêu kế thừa những ưu điểm, kết quả đạt được, khắc phục các bất cập của kỳ thi “3 chung” trước đây, đảm bảo tính liên tục của lộ trình đổi mới thi, không gây xáo trộn cho giáo viên và học sinh, phù hợp với Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học, phù hợp với xu hướng chung của các nước trên thế giới.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu, đề xuất sửa đổi quy định về việc thực hiện chính sách cử tuyển trong Luật Giáo dục (sửa đổi) theo hướng Nhà nước dành riêng chỉ tiêu cử tuyển đối với các dân tộc thiểu số rất ít người ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; có chính sách tạo nguồn tuyển sinh trên cơ sở tạo điều kiện thuận lợi để học sinh các dân tộc này vào học trường phổ thông dân tộc nội trú, tăng thời gian học dự bị đại học.

Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Nội vụ đề xuất ban hành Nghị định quy định chính sách ưu tiên tuyển dụng cán bộ công chức, viên chức thuộc nhóm dân tộc có chất lượng nguồn nhân lực thấp (gồm 16 dân tộc có dân số dưới 10.000 người và một số dân tộc: Kháng, Gia Rai, Ba Na, Mông, Thái, Khmer, Raglai, Xtiêng, Khơ Mú, Co, Giẻ Triêng).

Liên quan đến lĩnh vực nội vụ, kết quả thẩm tra từ năm 2015 đến ngày 30/6/2018, đã tinh giản biên chế là 38.939 người; đã thực hiện nghiêm túc chính sách nghỉ hưu đúng tuổi, thôi việc theo quy định của pháp luật, không đủ tuổi tái cử và biên chế xã hội hóa.

* Nhiều kết quả đạt được sau chất vấn tại Kỳ họp thứ 3

Đối với kết quả thực hiện Nghị quyết số 44/2017/QH14 về chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 3 Quốc hội Khóa XIV, liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1819/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2017-2020.

Công tác quản lý sản xuất và kinh doanh phân bón thời gian qua đã đạt được một số kết quả, đã xây dựng quy hoạch phân bón làm cơ sở phát triển công nghiệp phân bón gắn liền với phát triển hệ thống phân phối, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên, phù hợp với quy hoạch phát triển nông nghiệp và các ngành công nghiệp khác có liên quan.

Về xử lý các sai phạm trong lĩnh vực phân bón, Chính phủ cũng đã ban hành các Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phân bón; triển khai xây dựng hệ thống Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phân bón; thống nhất giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm đầu mối chịu trách nhiệm công tác quản lý phân bón...

Đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, việc thực hiện các giải pháp về xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện được Chính phủ quan tâm, chỉ đạo triển khai sâu rộng ở cơ sở, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Chính phủ đã ban hành và triển khai thực hiện thí điểm Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình, xây dựng bộ quy tắc ứng xử trong trường học với mục tiêu tác động tích cực, nâng cao ý thức trách nhiệm thanh niên, trách nhiệm công dân, kết hợp công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên.

Trong định hướng phát triển du lịch tại các Quy hoạch, Đề án của ngành văn hóa, thể thao và du lịch luôn xác định việc bảo tồn, trùng tu, tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa là cần thiết để góp phần tạo ra những sản phẩm du lịch độc đáo đặc thù hấp dẫn khách du lịch.

Trong lĩnh vực y tế, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tiếp tục thực hiện đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong khám bệnh, chữa bệnh, giám định và thanh toán chi phí bảo hiểm y tế nhằm rút ngắn thời gian chờ đợi của bệnh nhân, giúp cho việc thanh toán chi phí được chính xác, kịp thời.

Các kết quả nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học trong y tế cũng đã góp phần quan trọng trong chẩn đoán, điều trị và dự phòng bệnh, nâng cao trình độ và vị thế của ngành y tế trên trường quốc tế như ứng dụng tế bào gốc trong điều trị, sản xuất vắc xin phòng bệnh, sản xuất sinh phẩm chẩn đoán và thuốc điều trị bệnh ở người.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế lập kế hoạch giám sát việc triển khai Chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược tại một số tỉnh/thành phố đại diện ba miền; hiện đại hóa, nâng cao năng lực nghiên cứu sản xuất thuốc, chuyển giao công nghệ sản xuất các thuốc hiệu quả điều trị cao từ các Tập đoàn dược phẩm đa quốc gia và các nước phát triển với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất dược phẩm của khu vực; tiếp tục quản lý chặt chẽ giá thuốc trên thị trường từ cơ sở sản xuất, nhập khẩu cho đến cơ sở bán lẻ thuốc; mở rộng danh mục thuốc đấu thầu tập trung cấp quốc gia và thuốc được áp dụng hình thức đàm phán giá.

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt danh sách các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo giai đoạn 2016 - 2020, danh sách xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu vào diện đầu tư của Chương trình 135 giai đoạn 2017 - 2020, danh sách các huyện nghèo và huyện thoát nghèo giai đoạn 2018 - 2020.

Đây là cơ sở quan trọng để các bộ, ngành phân khai nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước để hỗ trợ các địa bàn khó khăn, vùng dân tộc và miền núi...

* Triển khai các hoạt động sau chất vấn tại Kỳ họp thứ 4

Trong việc thực hiện Nghị quyết số 55/2017/QH14 về chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV, về ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa phương thức quản lý, cơ quan thuế, hải quan đã, đang tiếp tục thực hiện các dự án ứng dụng công nghệ thông tin nhằm đổi mới hoạt động quản lý của ngành, phấn đấu thực hiện các mục tiêu đã giao tại Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP và Nghị quyết số 36a/NQ-CP về Chính phủ điện tử.

Về tăng cường quản lý hoạt động tạm nhập, tái xuất, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan, khắc phục tồn tại, bất cập, quản lý chặt chẽ, hạn chế việc lợi dụng tạm nhập, tái xuất để buôn lậu, gian lận thương mại.

Chính phủ đã tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp chống thất thu ngân sách nhà nước, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, tích cực triển khai các giải pháp đôn đốc thu hồi nợ đọng, tăng cường hỗ trợ người nộp thuế; xác định rõ nhóm đối tượng rủi ro cần tập trung kiểm tra, khảo sát để điều chỉnh doanh thu ấn định thuế.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác, nhằm mục tiêu kiểm soát lạm phát, duy trì sự ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hợp lý, bảo đảm an toàn của hệ thống tổ chức tín dụng.

Trong năm qua, tín dụng đã tăng trưởng đều từ đầu năm, mặt bằng lãi suất ổn định đã hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế.

Hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng tiếp tục được tăng cường nhằm phát hiện, ngăn ngừa và xử lý kiên quyết các rủi ro, tồn tại và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.

Công tác giám sát ngân hàng tiếp tục được đổi mới, tăng cường trên cơ sở nâng cao khả năng cảnh báo sớm rủi ro; tiếp tục hoàn thiện, triển khai các công cụ, phương pháp giám sát mới gắn liền với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển cơ sở dữ liệu và hệ thống chỉ tiêu giám sát.

Quản lý, thanh tra, giám sát chặt chẽ hoạt động cho vay các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản, chứng khoán, tiêu dùng; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng, hỗ trợ quá trình cơ cấu lại và xử lý nợ xấu.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục thực hiện có hiệu quả Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2016-2020. Trước nguy cơ sử dụng tiền ảo cho hoạt động tội phạm, những rủi ro, hệ lụy cho xã hội và thực tế một số vụ việc gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 10/CT-TTg về tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác; tăng cường thanh tra, kiểm tra các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có cung ứng dịch vụ cổng thanh toán điện tử.

Đối với lĩnh vực thông tin và truyền thông, Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, ngành tập trung nghiên cứu, xây dựng văn bản chỉ đạo, đôn đốc, đề cao trách nhiệm người đứng đầu, gắn kết chặt chẽ với cải cách hành chính nhà nước, thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, cải cách bộ máy hành chính, tinh giản biên chế; tổ chức phổ biến, triển khai Luật Báo chí, tăng cường cung cấp thông tin cho báo chí.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu, triển khai đồng bộ nhiều biện pháp về quản lý, kinh tế, kỹ thuật; yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông nghiêm túc thực hiện các quy định về quản lý thông tin thuê bao đối với các thuê bao phát triển mới; các doanh nghiệp viễn thông di động (VNPT, Viettel, MobiFone, Gmobile và Vietnamobile) rà soát, hướng dẫn khách hàng để cập nhật, đăng ký lại thông tin; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong hoạt động viễn thông.

Thủ tướng Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng và triển khai bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội cho các nhà cung cấp dịch vụ và người sử dụng mạng xã hội Việt Nam, hướng tới xây dựng môi trường mạng lành mạnh, an toàn tại Việt Nam.

Xác định rõ ngành công nghiệp nội dung số là yếu tố quan trọng giúp duy trì sự tăng trưởng của ngành viễn thông, Chính phủ đã chỉ đạo đánh giá tổng quan về hiện trạng, tiềm năng phát triển, điểm mạnh điểm yếu, những rào cản, thiếu hụt về mặt chính sách, pháp luật, làm việc với các doanh nghiệp nội dung số có thị phần lớn trong các lĩnh vực mạng xã hội, tìm kiếm, thương mại điện tử nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; xây dựng và hoàn thiện đề án thúc đẩy, phát triển hệ sinh thái nội dung số.

Lĩnh vực điều tra tội phạm, thi hành án hành chính, bám sát sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và sự giám sát của Quốc hội, Chính phủ đã chủ động tập trung chỉ đạo quyết liệt, triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng điều tra, xử lý tội phạm để hạn chế mức thấp nhất việc trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, nhất là đối với các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng.

Chất lượng điều tra khám phá tội phạm được nâng lên; tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án hình sự đạt 80,37% (vượt chỉ tiêu Quốc hội đề ra). Công tác phát hiện, điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế được đẩy mạnh, là điểm sáng trong công tác phòng, chống tham nhũng thời gian gần đây.

Về kết quả thi hành đối với 85 bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật nhưng chưa được thi hành đã được Chính phủ trình Quốc hội; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những chỉ đạo sát sao, yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung thi hành dứt điểm, chỉ đạo thi hành dứt điểm các bản án, quyết định của Tòa án.

Năm 2018, các cơ quan có trách nhiệm đã thi hành xong 52/85 Bản án, trong đó có 25 Bản án thuộc trách nhiệm thi hành của Chủ tịch Ủy ban nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp, 27 Bản án thuộc trách nhiệm thi hành của các cơ quan khác.

Trong số 33 Bản án chưa thi hành xong có 28/33 Bản án liên quan đến quản lý nhà nước về đất đai - đây là lĩnh vực hết sức phức tạp, có những tranh chấp đã kéo dài nhiều năm, hiện Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tư pháp phối hợp với các bộ, ngành có liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát cụ thể đối với từng vụ việc chậm thi hành án để xác định rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan làm căn cứ xem xét, xử lý trách nhiệm của người phải thi hành án./.