Làm thế nào để xử lý hiệu quả nợ xấu?
Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011 - 2015 đã kết thúc, hệ thống ngân hàng Việt Nam dường như đã được khoác trên mình chiếc áo mới. Ngân hàng Nhà nước đang xây dựng đề án tái cơ cấu tiếp cho giai đoạn 2016 - 2020.
Tuy nhiên, tái cấu trúc hệ thống ngân hàng; trong đó vấn đề xử lý nợ xấu là quá trình phức tạp. Nợ xấu đã “đẹp” lên nhưng thực chất quá trình xử lý “cục máu đông” này vẫn còn gian nan và đòi hỏi nhiều nỗ lực từ cuộc “đại tu” hệ thống ngân hàng.
Với nỗ lực trong giai đoạn 2011 – 2015 của toàn ngành ngân hàng, nợ xấu đã được đưa về mức hợp lý dưới 3%. Thành công này có phần không nhỏ của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC). Tuy nhiên, một vấn đề vẫn chưa có lời giải đáp là khối lượng lớn nợ xấu mà VAMC mua được thời gian qua sẽ được xử lý ra sao?
Tiến sỹ Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách -Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội (VEPR) nhận định: Xử lý nợ xấu hiện nay có thể thay đổi về lượng nhưng không thay đổi căn bản về chất. Xử lý nợ xấu vẫn chủ yếu “dọn” nợ vào kho, còn khối nợ xấu này có hướng giải quyết như thế nào thì vẫn chưa có lời giải.
Đồng quan điểm này, PGS.TS Đặng Ngọc Đức, Viện trưởng Viện Ngân hàng Tài chính (Đại học Kinh tế Quốc dân) cho rằng, trên thực tế, VAMC vẫn chưa có bất kỳ hoạt động nào trong việc bán nợ xấu cho các nhà đầu tư tư nhân trong và ngoài nước thời gian qua.
Hiệu quả của việc xử lý nợ xấu là phải biến số nợ xấu đó thành “tiền tươi, thóc thật” và trả lại cho các ngân hàng để cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, hiện nay mới dừng lại ở gom nợ xấu vào VAMC và các nhà điều hành đang tìm cách để giải quyết khối nợ đó.
Mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quyết định số 618/QĐ-NHNN cho phép VAMC chính thức được triển khai phương án mua – bán nợ xấu theo giá thị trường trong khuôn khổ những quy định cụ thể về phạm vi, đối tượng, điều kiện, nguyên tắc, trình tự và giá mua nợ; vốn sử dụng để mua nợ; xử lý các khoản nợ xấu đã mua.
Tiếp đó, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 08/2016/TT-NHNN sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư 19/2013/TT-NHNN về mua bán, xử lý nợ xấu của VAMC. Đáng chú ý, thông tư đã trao cơ chế chủ động và trao quyền nhiều hơn cho VAMC trong công tác xử lý và thu hồi nợ xấu.
Những điều chỉnh này được kỳ vọng thúc đẩy quá trình xử lý nợ xấu của hệ thống ngân hàng nhanh hơn, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia vào thị trường mua bán nợ.
Những chính sách mới của nhà điều hành được xem là tín hiệu tốt, trao thêm công cụ cho VAMC. Tuy nhiên, ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC cho biết, cơ sở và hành lang pháp lý đã có nên VAMC đang bắt tay vào triển khai mua nợ theo giá thị trường. Dù vậy, VAMC phải cân nhắc rất kỹ bởi nếu bán cao quá thì không ai mua, bán rẻ quá tổ chức tín dụng lại không đồng ý.
Theo Tiến sỹ Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế, để có thể mua, bán nợ xấu theo giá thị trường phụ thuộc vào năng lực và cơ chế hoạt động của VAMC, các tổ chức tín dụng, các ngân hàng, chủ tài sản cầm cố cho khoản nợ, các tầng nấc cơ quan thi hành pháp luật và tình hình thực tế trên thị trường bất động sản.
Vấn đề này cũng phụ thuộc vào hệ thống khuôn khổ pháp luật đầy đủ để có thể giải quyết các tranh chấp, phải có cơ chế phá sản và xử lý tài sản thế chấp… Bên cạnh đó, khi mua bán nợ theo giá thị trường, đòi hỏi nâng tầm năng lực và trách nhiệm của VAMC khi đưa ra mức giá mua, bán sát thực, đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan, cũng như đảm bảo an toàn hiệu quả của bản thân.
Vị chuyên gia này cũng cho rằng, nợ xấu là rủi ro nhưng cũng là cơ hội đầu tư thu lợi nhuận và chỉ có thể thấy được khi có thị trường mua bán nợ minh bạch. Mua – bán nợ xấu theo giá thị trường và phát triển thị trường mua bán nợ là những bước đi mới, cách thức mới xử lý các khoản nợ xấu triệt để và thực chất, tạo động lực mới và áp lực cần thiết cho phát triển các thể chế kinh tế thị trường ngày càng đầy đủ và lành mạnh ở Việt Nam.
Dù đã có thêm “công cụ” xử lý nợ xấu nhưng một số chuyên gia vẫn lo ngại không dễ thực hiện do cơ chế xử lý nợ xấu hiện nay còn nhiều vướng mắc. Cụ thể, vẫn còn nhiều vấn đề các ngân hàng đang phải đau đầu giải quyết như khúc mắc trong xử lý tài sản bảo đảm.
Giới phân tích vẫn nhận định, cái khó nhất trong câu chuyện xử lý triệt để nợ xấu vẫn là bán tài sản để thu tiền tươi thóc thật chứ không phải “dồn” nợ xấu từ nơi này sang nơi khác. Đã có rất nhiều nhà đầu tư quan tâm đến các khoản nợ xấu nhưng thiếu hành lang pháp lý, thủ tục chưa thông thoáng nên không mua được.
Tiến sỹ Nguyễn Đức Thành nhấn mạnh, nợ xấu cần phải giải quyết dứt điểm, nếu không sẽ tốn nguồn lực. Cái giá phải trả là các ngân hàng sẽ buộc phải tự giải quyết bằng cách tăng khoảng cách cho vay và huy động lên cao, vì thế mà lãi suất cho vay ở mức cao hơn. Điều đó dẫn đến tăng trưởng GDP chậm, phục hồi kinh tế chậm.
Trong những giải pháp điều hành chính sách tiền tệ những tháng cuối năm, Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định, ngành ngân hàng chủ động triển khai các giải pháp cơ cấu lại các tổ chức tín dụng, xử lý nợ xấu gắn với việc triển khai Đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế, phấn đấu duy trì bền vững tỷ lệ nợ xấu của toàn hệ thống dưới 3%. Trong đó, tập trung xây dựng Đề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh xử lý nợ xấu theo cơ chế thị trường, thực hiện phân loại các khoản nợ đã mua từ tổ chức tín dụng để có biện pháp xử lý nợ xấu một cách hiệu quả. Cùng với đó là sớm có cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển thị trường mua, bán nợ và phát huy vai trò của VAMC trong việc xử lý nợ xấu.
Công cuộc tái cơ cấu hệ thống ngân hàng vẫn còn hành trình dài phía trước. Trong đó, nợ xấu là người đồng hành bất đắc dĩ của mọi tổ chức tín dụng và quá trình xử lý “cục máu đông” này vẫn cần nhiều thời gian./.
Tin liên quan
-
Ngân hàng
Ngành ngân hàng quyết duy trì bền vững tỷ lệ nợ xấu dưới 3%
09:22' - 29/06/2016
Thống đốc Ngân hàng Lê Minh Hưng vừa ban hành Kế hoạch hành động trong đó xác định, ngành ngân hàng phấn đấu duy trì bền vững tỷ lệ nợ xấu dưới 3%.
-
Tài chính & Ngân hàng
Xử lý nợ xấu: "Đừng để thành kho lưu giữ"!
15:30' - 06/05/2016
Nợ xấu đã “đẹp” lên ở mức dưới 3%. Tuy nhiên, mối lo nợ xấu vẫn chưa làm yên lòng nhà điều hành khi thực chất những khoản nợ này mới chỉ được “gom” về Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng.
-
Ngân hàng
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Công khai, minh bạch về nợ xấu và kết quả xử lý
18:46' - 22/04/2016
Khẳng định nợ xấu còn cao, xử lý nợ xấu ở VAMC chưa thực chất, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng công khai, minh bạch về nợ xấu và kết quả xử lý.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước đốc thúc kiểm soát nợ xấu dưới 3%
19:05' - 14/04/2016
Để đảm bảo tỷ lệ nợ xấu dưới 3% tổng dư nợ, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tăng cường kiểm soát chất lượng tín dụng và xử lý nợ xấu.
-
Ngân hàng
Nợ xấu sẽ được mua theo giá thị trường
15:03' - 13/04/2016
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Quyết định số 618/QĐ-NHNN phê duyệt việc xây dựng và triển khai phương án mua nợ xấu theo giá thị trường.
Tin cùng chuyên mục
-
Ngân hàng
Loạt ngân hàng Việt nhận giải thưởng Nơi làm việc tốt nhất châu Á 2022
09:02' - 13/08/2022
Giải thưởng "Nơi làm việc tốt nhất châu Á 2022" (Best company to work for in Asia 2022) do Tạp chí Nguồn nhân lực châu Á (HR Asia) bình chọn vừa vinh doanh loạt ngân hàng Việt Nam.
-
Ngân hàng
Cơ hội nào cho công nhân vay vốn lãi suất hấp dẫn?
10:39' - 12/08/2022
Giữa lúc tín dụng đen “bao vây”, các công ty tài chính tung gói ưu đãi sẽ giúp công nhân và người lao động tiếp cận được khoản vay với lãi suất phù hợp.
-
Ngân hàng
Hàn Quốc chi 32,7 tỷ USD cho vay tiểu thương nhập hàng dịp Tết Trung thu
10:03' - 12/08/2022
Chính phủ Hàn Quốc sẽ hỗ trợ nguồn vốn quy mô 42.600 tỷ won (32,7 tỷ USD) để các tiểu thương và doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể vay vốn một cách thuận lợi trước và sau dịp Tết Trung thu.
-
Ngân hàng
Giá USD hôm nay 12/8
08:48' - 12/08/2022
Sáng nay, giá đồng USD không đổi, Euro biến động trái chiều và Nhân dân tệ (NDT) giảm.
-
Ngân hàng
Agribank hỗ trợ tích cực phát triển thị trường hàng Việt
21:10' - 11/08/2022
Agribank thường xuyên quán triệt, tuyên truyền trong toàn hệ thống triển khai Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” với nhiều giải pháp phù hợp đặc thù hoạt động kinh doanh.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức tín dụng cung cấp thông tin với cơ quan thuế
16:59' - 11/08/2022
Ngân hàng Nhà nước vừa có công văn gửi các tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân hàng nước ngoài về việc cung cấp thông tin, phối hợp với cơ quan quản lý thuế.
-
Ngân hàng
Giá USD hôm nay 11/8
08:49' - 11/08/2022
Sáng nay, giá đồng USD, Euro và Nhân dân tệ (NDT) cùng tăng, riêng đồng Euro tăng mạnh.
-
Ngân hàng
Nam A Bank và Kienlongbank được chấp thuận tăng vốn điều lệ
07:50' - 11/08/2022
Ngân hàng Nhà nước vừa có văn bản chấp thuận việc tăng vốn điều lệ của Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, mã chứng khoán: NAB) và Ngân hàng TMCP Kiên Long (Kienlongbank, mã chứng khoán: KLB).
-
Ngân hàng
Ngân hàng trung ương Thái Lan tăng lãi suất lần đầu tiên trong gần 4 năm
17:30' - 10/08/2022
Ngân hàng trung ương Thái Lan (BoT) ngày 10/8 đã tăng lãi suất cơ bản lần đầu tiên sau gần 4 năm để chống lại lạm phát gia tăng mạnh, khi nền kinh tế đang trên đà phục hồi.