Lan tỏa chủ trương về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

Ngày 10/12, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức hội thảo “Truyền thông nâng cao nhận thức, tạo chuyển động xã hội nhằm thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW”. Sự kiện hướng tới tăng cường truyền thông để lan tỏa chủ trương về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Ngọc Linh, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nhấn mạnh vai trò then chốt của truyền thông trong triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Năm 2024 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị. Quốc hội và Chính phủ đã ban hành các cơ chế, chương trình hành động, yêu cầu đến năm 2025 tất cả bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch truyền thông. Liên hiệp Hội Việt Nam cũng đã ban hành chương trình hành động với bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Tuy nhiên, hoạt động thực tiễn vẫn còn hạn chế, đòi hỏi hệ thống báo chí phải tập trung xác định nội dung cốt lõi, thúc đẩy thay đổi tư duy, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, khơi dậy đổi mới sáng tạo và hình thành năng lực số trong toàn xã hội.

Trong bối cảnh công nghệ thay đổi mạnh và cạnh tranh thông tin gia tăng, chuyển đổi số báo chí trở thành yêu cầu cấp thiết. Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thành Lợi, Nghị quyết 57 là định hướng quan trọng để báo chí thực hiện đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trong triển khai, báo chí vẫn đối mặt nhiều thách thức như nguy cơ tấn công mạng, tác động của tin giả, yêu cầu cá nhân hóa thông tin và sự thay đổi vai trò của công chúng, trong khi mô hình tác nghiệp truyền thống chưa theo kịp yêu cầu mới.

Để vượt qua thách thức, các cơ quan báo chí cần xây dựng hệ sinh thái số đồng bộ, phát triển mô hình tòa soạn thông minh, ứng dụng mạnh AI, dữ liệu lớn và tự động hóa trong quản trị, sản xuất, phân phối nội dung; đào tạo kỹ năng số cho phóng viên, biên tập viên; tối ưu nền tảng công nghệ; phát triển sản phẩm báo chí số chất lượng cao và mở rộng mô hình thu phí bền vững. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thành Lợi đề xuất báo chí đổi mới tư duy lãnh đạo, nâng cao năng lực công nghệ, chuẩn hóa quy trình dữ liệu, tăng cường bảo mật và phát triển đội ngũ nhân lực trẻ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết 57.

Nhà báo Lê Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam cho rằng, để triển khai hiệu quả Nghị quyết 57, công tác truyền thông chính sách cần được tổ chức bài bản và đồng bộ. Trước hết, xây dựng Chiến lược truyền thông quốc gia về khoa học, công nghệ, bảo đảm thống nhất thông điệp, mục tiêu và kênh truyền tải từ Trung ương đến địa phương; ban hành Bộ quy tắc truyền thông khoa học công nghệ nhằm đơn giản hóa khái niệm, chuẩn hóa diễn giải và tăng tính minh bạch.

Về giải pháp kỹ thuật, cần phát triển nền tảng truyền thông số mở, tích hợp video ngắn, hỏi, đáp trực tuyến và dữ liệu mở, đồng thời nâng cao năng lực truyền thông cho đội ngũ quản lý, nhà khoa học và cán bộ chuyên môn. Bên cạnh đó, cần tăng cường truyền thông cộng đồng, mở rộng đối thoại chính sách, phản hồi nhanh vấn đề dư luận; xây dựng bộ chỉ số đo lường hiệu quả truyền thông và thành lập trung tâm phân tích, dự báo rủi ro truyền thông để bảo đảm Nghị quyết 57 được lan tỏa chính xác và thực chất.

Các đại biểu cho rằng để triển khai hiệu quả Nghị quyết 57, truyền thông phải đi trước một bước, tạo nhận thức thống nhất và chuyển biến mạnh về vai trò của khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Truyền thông cần được tổ chức bài bản, có chiến lược dài hạn và thông điệp rõ ràng, dễ hiểu; đa dạng hóa hình thức, tăng cường ứng dụng công nghệ số, khai thác mạng xã hội và sản phẩm đa phương tiện; đẩy mạnh đối thoại, phản hồi và đào tạo kỹ năng truyền thông, qua đó góp phần đưa Nghị quyết 57 vào cuộc sống.