Trong văn bản giải trình số 191/2020/CV-CII ngày 8/4 gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Sở Giao dịch Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh, ông Lê Quốc Bình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Hạ tầng kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh (CII) bày tỏ sự bất ngờ về kết quả báo cáo tài chính của công ty sau kiểm toán.

Ông Lê Quốc Bình cho biết sau kiểm toán, lợi nhuận sau thuế của CII trong năm 2019 “bốc hơi” 550 tỷ đồng so với báo cáo kết quả kinh doanh tự lập của công ty.

Theo báo cáo tài chính kiểm toán của CII vừa công bố, lợi nhuận sau thuế chỉ đạt gần 522 tỷ đồng, giảm 51% so với mức 1.072 tỷ đồng trong báo cáo tự lập của công ty. Điều này kéo theo lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ cũng giảm mạnh từ 720 tỷ đồng xuống chỉ còn 196 tỷ đồng.

Theo văn bản giải trình, ông Lê Quốc Bình cho biết, trong quá trình làm việc với đơn vị kiểm toán độc lập là Công ty CPA Việt Nam để kiểm toán báo cáo tài chính năm 2019, đã có nhiều khác biệt về quan điểm giữa đơn vị kiểm toán và Công ty CII liên quan đến việc ghi nhận doanh thu và chi phí.

Đây là nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch các số liệu tài chính giữa báo cáo tài chính kiểm toán và báo cáo tài chính do công ty tự lập.

Cụ thể, các khoản doanh thu từ các thương vụ mà CII đã ký hợp đồng với các bên liên quan trong năm 2019, đã xác định được giá bán, giá vốn.

Nhưng do các thủ tục hành chính và thanh toán kết thúc vào ngay ngày đầu năm 2020 và xảy ra trước thời điểm báo cáo kiểm toán được phát hành.

Theo quan điểm của CII, thời gian diễn ra việc đàm phán và ký kết hợp đồng khung được cho là giai đoạn chiếm thời gian và khối lượng công việc nhiều nhất trong thương vụ, khách hàng đã đặt cọc không hoàn lại hoặc dòng tiền về CII diễn ra trong năm 2019 nên CII ghi nhận các thương vụ này trong năm 2019.

Tuy nhiên, theo quan điểm của đơn vị kiểm toán thì các doanh thu này phải được hạch toán trong năm 2020 hoặc năm kế tiếp.

Về chi phí, các chi phí liên quan đến việc mua lại trước hạn trái phiếu đã phát hành cho nhà đầu tư Hàn Quốc do Rhinos Asset Management Co.Ltd (RAM) quản lý có thể phát sinh trong tháng 7/2020.

Cũng theo CII, do nghiệp vụ mua lại trái phiếu trên chưa chắc xảy ra trong tương lai nên tại thời điểm lập báo cáo tài chính quý 4/2019, CII đã không hạch toán chi phí khoán thanh toán thêm phát sinh do mua lại. Tuy nhiên, để thận trọng kiểm toán đã đề nghị CII ghi nhận chi phí năm tài chính 2019.

Trước sự khác biệt như trên, CII có 2 phương án để lựa chọn. Trong phương án 1, CII giữ nguyên quan điểm, phát sinh năm nào thì hạch toán năm đó và khi đó đơn vị kiểm toán sẽ có ý kiến ngoại trừ trên báo cáo tài chính đã được kiểm toán.

Căn cứ theo các quy định pháp luật hiện hành, việc đơn vị kiểm toán có ý kiến ngoại trừ sẽ gây ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đối với công ty và các cổ đông.

Cổ phiếu CII có khả năng cao sẽ bị xếp vào diện cổ phiếu bị cảnh báo và không được phép giao dịch ký quỹ theo quy định.

Cùng với đó, các tổ chức tài chính, tín dụng sẽ rất thận trọng trong việc tài trợ vốn cho Công ty CII và các dự án của công ty. Ngoài ra, các cổ đông tổ chức, đặc biệt là các quỹ đầu tư nước ngoài sẽ bán tháo cổ phiếu CII, nhất là trong thời điểm thị trường chứng khoán đang diễn biến tiêu cực do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19. Những ảnh hưởng này sẽ rất lớn và nằm ngoài mức dự đoán của công ty.

Phương án 2 là CII chấp nhận điều chỉnh báo cáo tài chính theo ý kiến của kiểm toán. Điều này sẽ dẫn đến chênh lệch lớn giữa số liệu mà công ty đã công bố trên báo cáo tài chính quý IV/2019 và trên báo cáo tài chính kiểm toán năm 2019.

Tuy nhiên, xét về mặt bản chất, nếu tính cho một vòng đời là 2 năm thì tổng doanh thu và tổng chi phí ghi nhận trong 2 năm 2019 và 2020 không thay đổi do nếu đã ghi nhận trong năm 2019 thì sẽ không ghi nhận trong năm 2020 và ngược lại.

Khi công ty chấp nhận điều chỉnh báo cáo tài chính theo ý kiến kiểm toán sẽ không có ý kiến ngoại trừ của đơn vị kiểm toán trong báo cáo tài chính, tạo sự ổn định đối với hoạt động của công ty CII và các cổ đông.

Sau khi cân nhắc các yếu tố, CII đã chọn phương án 2./.