Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) và Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một cuộc gặp tại Bắc Kinh. Ảnh: AFP/TTXVN
Tờ “Thời báo Hoàn Cầu” số ra ngày 20/5 đăng bài viết với tựa đề “Trung Quốc, Mỹ cùng hưởng lợi với thỏa thuận đình chiến thương mại” sau khi Bắc Kinh và Washington ra tuyên bố chung cam kết sẽ áp dụng các biện pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu thâm hụt thương mại một cách đáng kể giữa hai quốc gia.
Theo tuyên bố chung này, Trung Quốc đã đồng ý tăng cường đáng kể mua sắm hàng hóa và dịch vụ của Mỹ để đáp ứng nhu cầu ngày càng gia tăng của người tiêu dùng đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế chất lượng cao. Điều này cũng sẽ tạo ra nhiều lợi ích cho nền kinh tế và thị trường việc làm của Mỹ.
Ngoài ra, hai nước cũng nhất trí tăng cường xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp và năng lượng của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời đạt được sự đồng thuận nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng thương mại về hàng hóa sản xuất và dịch vụ.
Đằng sau thỏa thuận "đình chiến" thương mại…
Hãng tin Tân Hoa Xã dẫn lời Đặc phái viên của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Quốc Vụ viện Trung Quốc Lưu Hạc, đồng thời là Trưởng phái đoàn đại biểu Trung Quốc tới Mỹ thương thảo về vấn đề va chạm thương mại Trung - Mỹ, cho biết đây là một chuyến thăm tích cực, thiết thực, mang tính xây dựng và hiệu quả cao, hai bên đã đạt được nhiều nhận thức chung về việc phát triển mối quan hệ thương mại Trung - Mỹ tích cực và lành mạnh.
Lý do quan trọng dẫn đến những kết quả tích cực đạt được trong chuyến đi này là trước đó các nhà lãnh đạo hai nước (Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump) đã đạt được những nhận thức chung quan trọng, nguyên nhân cơ bản xuất phát từ nhu cầu của nhân dân hai nước và toàn thế giới.
Theo các số liệu thống kê của Trung Quốc, thặng dư thương mại hàng hóa của nước này với Mỹ đã lên tới con số 275,8 tỷ USD trong năm 2017, trong khi số liệu thống kê của Mỹ cho thấy thâm hụt thương mại của nước này với Trung Quốc đã tăng lên mức cao là 375,2 tỷ USD trong năm 2017 - chiếm khoảng một nửa thâm hụt thương mại toàn cầu của Mỹ.
Do đó, rất khó để duy trì một cơ chế thương mại song phương mất cân bằng như vậy. Thâm hụt thương mại Mỹ - Trung hiện vẫn đang tiếp tục nới rộng, cho dù Bắc Kinh vẫn đang nỗ lực giảm thiểu con số này trong nhiều năm qua. Đặc biệt, thâm hụt giữa hai nước đã tăng hơn 20 tỷ USD từ năm 2016 đến năm 2017.
Theo bài viết trên “Thời báo Hoàn Cầu”, nếu hai nước hợp tác với nhau để duy trì các mối quan hệ thương mại ổn định, thì quan hệ song phương giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ trở nên mạnh hơn nhiều, và cả hai bên đều có thể được hưởng lợi từ cơ chế hợp tác cùng thắng này.
Hiện nay, cả hai nước đều cần phải tìm ra phương cách để đạt được sự cân bằng này. Washington hy vọng sẽ tối đa hóa lợi ích của Mỹ trong quá trình này, trong khi Trung Quốc khẳng định rằng việc mở rộng hoạt động nhập khẩu của Mỹ cần phải đáp ứng những nhu cầu cấp thiết của sự phát triển kinh tế và xã hội trong nước.
Phía Mỹ muốn Trung Quốc hỗ trợ giảm thâm hụt thương mại theo phương thức kinh tế được hoạch định trước đó, trong khi Trung Quốc lại khẳng định rằng mục tiêu này cần phải đạt được thông qua quá trình thị trường hóa để tạo ra cán cân thương mại. Trung Quốc cho rằng để giảm thiểu thâm hụt thương mại của Mỹ, thì Washington cần phải mở cửa hơn nữa thị trường trong nước đối với các nhà đầu tư Trung Quốc. Các sản phẩm của Mỹ phải đáp ứng được những kỳ vọng của thị trường Trung Quốc để kích thích các hoạt động mua sắm của Trung Quốc. Đây là điểm mấu chốt đằng sau tranh chấp thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ.
Xuất phát từ quan điểm này, thỏa thuận được ký giữa hai bên đã tuân thủ theo nguyên tắc cùng thắng. Mỹ sẽ có cơ hội giảm thiểu thâm hụt thương mại của nước này với Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh sẽ đạt được sự nhất quán trong việc mua hàng hóa của Mỹ để mang lại lợi ích cho sự phát triển của đất nước và đời sống nhân dân Trung Quốc. Washington đã cam kết phá bỏ sự kiểm soát đối với hoạt động xuất khẩu năng lượng sang Trung Quốc, qua đó sẽ làm đa dạng hóa các kênh nhập khẩu năng lượng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Phía Mỹ cũng sẽ bán nhiều sản phẩm nông nghiệp hơn nữa cho Trung Quốc - điều này cũng tương đương với việc “xuất khẩu” công nghệ và sản phẩm nông nghiệp Trung Quốc./.