Ngành bán dẫn đang vắng bóng lao động nữ

Tại một triển lãm thương mại chất bán dẫn quy mô lớn diễn ra tại Tokyo tuần trước, hơn 1.000 công ty, đại diện cho gần như mọi hoạt động của chuỗi cung ứng, đã có mặt để giới thiệu công nghệ mới nhất của họ tới khoảng 100.000 khách tham dự. Tuy nhiên, khi Catherine Thorbecke, nhà bình luận về công nghệ châu Á của Bloomberg, di chuyển từ ga tàu địa phương giữa biển người trong bộ vest, một câu hỏi lớn đã nảy ra: "Phụ nữ ở đâu?".

Thực tế, ngành công nghiệp bán dẫn và lĩnh vực công nghệ nói chung thường mang cảm giác là "thế giới của đàn ông". Chính vì vậy, việc khoảng 12% diễn giả năm nay là nữ giới đã mang đến một chút hy vọng. Con số này nghe có vẻ ảm đạm, nhưng thực tế đã tốt hơn so với một số hội thảo khác.

Sự mất cân bằng này không chỉ do tính chất sự kiện hay đặc thù ở châu Á. Tình trạng thiếu phụ nữ trong ngành chip là một vấn đề toàn cầu. Một báo cáo năm 2023 cho thấy, tỷ lệ phụ nữ trong lực lượng lao động dao động từ 20% đến 29%, và tỷ lệ phụ nữ trong các vai trò kỹ thuật chỉ ở mức 10% đến 19%. Những con số này thậm chí còn giảm mạnh hơn ở các vị trí quản lý.

Các công ty trong ngành chip đang rất cần một cuộc cải tổ trong việc tuyển dụng và giữ chân nhân viên nữ. Ngành kinh doanh bán dẫn toàn cầu dự kiến sẽ trở thành ngành công nghiệp nghìn tỷ USD vào cuối thập kỷ này. Hiệp hội ngành Semi dự báo cần thêm 1 triệu lao động vào năm 2030.

Trong bối cảnh các chính phủ trên toàn cầu đang chi hàng tỷ USD để giành lợi thế, các nhà hoạch định chính sách cần nhận ra rằng, những nỗ lực thúc đẩy sản xuất trong nước không thể bỏ qua một nửa dân số. Đối với các nhà lãnh đạo khu vực tư nhân, có rất nhiều dữ liệu cho thấy các doanh nghiệp có nhiều lãnh đạo nữ sẽ hoạt động tốt hơn và có khả năng phục hồi tốt hơn.

Trong lĩnh vực công nghệ, tầm quan trọng của sự đa dạng còn lớn hơn. Sự đa dạng thúc đẩy đổi mới, còn tư duy nhóm do thiếu đa dạng có thể làm suy yếu các công ty đang cố gắng giải quyết những vấn đề khó khăn. Hệ sinh thái công nghệ của Nhật Bản đã phải đối mặt với những chỉ trích vì không đủ đổi mới, khi ngày càng tụt hậu so với Thung lũng Silicon của Mỹ.

Bên cạnh đó, phụ nữ đã bị bỏ lại ngoài lĩnh vực công nghệ của quốc gia này. Nhật Bản có tỷ lệ nữ giới mong muốn làm việc trong lĩnh vực khoa học hoặc công nghệ khi họ 30 tuổi, và tỷ lệ nữ sinh tốt nghiệp ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM) thấp nhất trong số các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).

Tại một hội thảo xem xét các rào cản mà các công ty gặp phải khi tuyển dụng và giữ chân nhân viên nữ, số lượng sinh viên tốt nghiệp STEM còn hạn chế đã trở thành một vấn đề lớn. Để giải quyết vấn đề này, cần nhiều nỗ lực từ các công ty hơn, nó đòi hỏi những thay đổi mang tính hệ thống, khuyến khích phụ nữ theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực công nghệ ở cấp đại học và thậm chí sớm hơn.

Các yêu cầu của chính phủ có thể giúp thúc đẩy sự thay đổi của doanh nghiệp, nhưng chúng không đủ để hỗ trợ giai đoạn đầu. Trong khi đó, việc thúc đẩy phụ nữ lên các vị trí lãnh đạo là rất quan trọng để giải quyết tình trạng thiếu hình mẫu và người cố vấn ở các vị trí cao hơn trong ngành công nghiệp bán dẫn.

Tuần trước, tạp chí Time đã vinh danh Giám đốc điều hành của Advanced Micro Devices Inc. (AMD), bà Lisa Su, là CEO của năm. Nữ doanh nhân gốc Đài Loan (Trung Quốc) nhập cư vào Mỹ này đã giúp giá cổ phiếu của AMD tăng gấp 50 lần trong thời gian bà lãnh đạo.

Nhiệm kỳ của bà là chủ đề của một nghiên cứu điển hình của Trường Kinh doanh Harvard, cho thấy phụ nữ có đủ khả năng lãnh đạo trong lĩnh vực này khi có cơ hội. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, bà Su cho biết bà rất đam mê công việc với sáng kiến lãnh đạo nữ của Liên minh Bán dẫn Toàn cầu, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết nối phụ nữ trong ngành để hỗ trợ và tư vấn.