Nghệ thuật lãnh đạo đất nước về kinh tế trong khó khăn của Nhật Bản (Phần 2)
Độ bền của chủ nghĩa tích cực quốc tế gần đây của Nhật Bản đang ngày một trở nên quan trọng hơn, đặc biệt là đối với các quốc gia nhỏ hơn đang tìm cách né tránh việc phải lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc. Việc các nước này muốn Tokyo tiếp tục can dự là rất rõ ràng.
Bằng chứng là vào giữa tháng 4/2020, Việt Nam, với tư cách là Chủ tịch ASEAN năm 2020, đã đề xuất tổ chức Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 (ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc) để thảo luận về biện pháp ứng phó với các trường hợp khẩn cấp về y tế cộng đồng.
Trung Quốc đang tìm cách khẳng định vị thế là nước đi đầu trong các vấn đề y tế toàn cầu sau đại dịch COVID-19 và thậm chí đã hồi sinh khái niệm “Con đường Tơ lụa Y tế”. Trong khi đó, Đông Nam Á đang muốn nhận được sự hỗ trợ trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng.Đề xuất của Thủ tướng Abe tại Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 về việc thiết lập một trung tâm khẩn cấp về dịch bệnh và y tế công cộng và nhấn mạnh vào việc trao đổi thông tin một cách minh bạch cho thấy tầm quan trọng ngày càng tăng của vấn đề an ninh y tế trong địa-chính trị sau đại dịch.
Do đó, việc Nhật Bản tham gia vào Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 và các cuộc thảo luận khác là một nhân tố quan trọng đảm bảo sự cân bằng cho khu vực.
Những thay đổi về thể chế gần đây của Nhật Bản có thể tăng cường sự linh hoạt của chính sách. Việc Tokyo thành lập Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) liên cơ quan năm 2013 là một bước tiến rất cần thiết trong việc thúc đẩy sự phối hợp chính sách giữa các Bộ ở Nhật Bản và nhờ vậy, tăng hiệu quả của công tác hoạch định chính sách.Việc thiết lập một đơn vị kinh tế, cũng là cơ quan liên ngành, trực thuộc Ban Thư ký An ninh Quốc gia của NSC vào tháng 4/2020 là nhằm tăng cường độ sâu thể chế bằng cách đưa nghệ thuật quản lý Nhà nước về kinh tế vào trung tâm của chiến lược an ninh quốc gia.
Nhật Bản là một trong những nước sớm nhận ra mối đe dọa từ Trung Quốc nằm ở vấn đề địa-kinh tế cũng như sức mạnh cứng về an ninh. Việc Bắc Kinh tạm ngừng xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản vào năm 2010 do tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước là một bài học quan trọng cho Tokyo về khả năng Nhật Bản bị tổn thương trước những sức ép về kinh tế của Trung Quốc.Trong khi đó, các xu hướng mới hơn như tác động của cạnh tranh công nghệ Mỹ-Trung đối với Nhật Bản, rủi ro từ các cuộc tấn công mạng có xuất xứ từ Trung Quốc đối với cơ sở hạ tầng kinh tế của Nhật Bản, vấn đề CHDCND Triều Tiên và các nước khác, và thậm chí kế hoạch phát hành đồng tiền kỹ thuật số của Trung Quốc sẽ làm gia tăng các quan ngại ở Tokyo về sự cần thiết phải hợp nhất chiến lược kinh tế và an ninh.Các định hướng ngoại giao kinh tế gần đây của Nhật Bản sẽ tồn tại lâu hơn chính quyền của Thủ tướng Abe. Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), bắt đầu có hiệu lực từ cuối năm 2018, là một ví dụ điển hình và đang trở thành một công cụ quan trọng giúp duy trì ảnh hưởng kinh tế và chính trị của Nhật Bản tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.CPTPP giúp mở cửa nền kinh tế và nâng cao tiêu chuẩn công nghiệp ở 11 quốc gia thành viên. Bên cạnh đó, hiệp định này cũng tạo ra một khuôn khổ để các quốc gia nhỏ hơn hợp tác. Là nền kinh tế lớn nhất trong CPTPP, Nhật Bản chắc chắn đóng vai trò dẫn dắt trong khối này. Càng nhiều quốc gia tham gia, ảnh hưởng của Nhật Bản sẽ càng mở rộng hơn nữa.Tất nhiên, các thể chế và khuôn khổ chỉ mạnh khi ý chí chính trị ủng hộ chúng mạnh. Tuy nhiên, nếu kiềm chế Trung Quốc là một trong những thách thức lớn nhất đối với tất cả các nền dân chủ phương Tây, Nhật Bản có thể được chuẩn bị tốt hơn về mặt thể chế và khái niệm so với nhiều quốc gia giàu có khác.Phần lớn sự chuẩn bị này phản ánh nỗ lực xây dựng nghệ thuật quản lý Nhà nước về kinh tế của Thủ tướng Abe. Đây chính là di sản tồn tại lâu nhất mà Thủ tướng Abe để lại và liên quan tới việc Nhật Bản có khả năng xây dựng một liên minh giữa các cường quốc tầm trung để cân bằng các tác động gây bất ổn của mối quan hệ đối địch giữa Mỹ và Trung Quốc./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Nhật Bản chốt thời hạn đạt thỏa thuận thương mại hậu Brexit với Anh
18:37' - 23/06/2020
Nhật Bản đã đưa ra thời hạn 6 tuần để Anh đạt được thỏa thuận hậu Brexit - động thái gây áp lực buộc Chính phủ Anh phải nhất trí về một trong những cuộc đàm phán thương mại nhanh nhất trong lịch sử.
-
Kinh tế Thế giới
Nhật Bản dự định soạn thảo gói kích thích tăng trưởng tiếp theo
13:15' - 23/06/2020
Đến nay, Chính phủ Nhật Bản đã “thiết kế” 2 gói kích thích tăng trưởng kinh tế với tổng giá trị lên tới 2.200 tỷ USD để giảm thiểu các thiệt hại kinh tế do dịch COVID-19.
-
Công nghệ
Dịch COVID-19 thúc đẩy Nhật Bản xây dựng mạng lưới cáp quang trên toàn quốc
06:30' - 21/06/2020
Các quan chức Chính phủ Nhật Bản cho biết, nước này lên kế hoạch hoàn tất các mạng lưới cáp quang trên khắp cả nước vào tháng 3/2022.
-
Kinh tế & Xã hội
Việt Nam và Nhật Bản nhất trí từng bước nới lỏng hạn chế đi lại giữa hai nước
14:16' - 19/06/2020
Thông tin từ Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết: Thời gian qua, Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản đã hợp tác chặt chẽ trong việc phòng, chống dịch bệnh COVID-19.
-
Kinh tế Thế giới
Lý do Nhật Bản không thể chuyển chuỗi cung ứng rời khỏi Trung Quốc
05:00' - 19/06/2020
Có ý kiến cho rằng Nhật Bản quá phụ thuộc vào chuỗi cung ứng tại Trung Quốc, tuy nhiên, thực tế là nếu không đặt chuỗi cung ứng tại Trung Quốc thì kinh tế Nhật Bản thậm chí sẽ khó có thể phục hồi.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Vai trò quan trọng của thị trường vốn trong nền kinh tế Trung Quốc
20:32'
Các chuyên gia cho rằng hành trình của Trung Quốc để trở thành một cường quốc tài chính cần bắt đầu với cải cách thể chế và thiết lập một thị trường vốn minh bạch, được thúc đẩy bởi sự đổi mới.
-
Kinh tế Thế giới
“Du lịch vị giác” - chiến lược du lịch mới của Indonesia
20:24'
Bộ Du lịch Indonesia đang thúc đẩy du lịch ẩm thực như một hướng đi chiến lược nhằm nâng cao chất lượng du lịch quốc gia, với trọng tâm là quảng bá bản sắc ẩm thực phong phú của vùng Tây Java.
-
Kinh tế Thế giới
Nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản và hành trình định hình “Sanaenomics”
20:24'
Thị trường chứng khoán Tokyo tăng mạnh trong phiên 21/10, sau khi bà Sanae Takaichi, một nghị sĩ đảng Bảo thủ, được bầu làm nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.
-
Kinh tế Thế giới
Chi phí và sự hỗn loạn thử thách ngành ô tô Mỹ
17:44'
Ngành ô tô Mỹ đã phải đối mặt với hàng loạt thách thức từ đầu năm, từ thuế quan đến lạm phát và các lo ngại về chuỗi cung ứng.
-
Kinh tế Thế giới
Phản ứng tiêu cực từ châu Âu đe dọa dự án Metro Tel Aviv
16:07'
Dự án Metro Tel Aviv đối mặt rủi ro nghiêm trọng khi nhiều tập đoàn châu Âu tỏ thái độ dè dặt hoặc rút lui khỏi thị trường Israel, khiến tiến độ có nguy cơ chậm trễ.
-
Kinh tế Thế giới
EU muốn tăng cường hiện diện tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương
11:45'
EU đang đẩy mạnh hợp tác tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, với mục tiêu tăng cường hiện diện và vai trò chiến lược trong khu vực được xem là trung tâm mới của tăng trưởng và cạnh tranh toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Nông dân Mỹ phản đối kế hoạch nhập khẩu thịt bò Argentina
11:20'
Nông dân Mỹ đã lên tiếng phản đối đề xuất của Tổng thống Donald Trump về việc nhập khẩu thêm thịt bò từ Argentina.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Trump kỳ vọng “thỏa thuận thương mại tuyệt vời” với Trung Quốc
10:36'
Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn tỏ ra lạc quan, khi dự đoán sẽ đạt được “thỏa thuận thương mại tuyệt vời” với Trung Quốc vào cuối tháng này.
-
Kinh tế Thế giới
Mặt trận không tiếng súng - Bài 2: Phòng tuyến số
08:13'
Trong khi các vụ tấn công mạng ngày càng tinh vi và lan rộng, nhiều quốc gia đang gấp rút củng cố “phòng tuyến số” nhằm bảo vệ chủ quyền, kinh tế và an ninh quốc gia trong không gian mạng.