Nội dung sửa đổi của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế đã góp phần giải quyết khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất nhất là sản xuất, lưu thông nông sản, thủy hải sản trong nước; hạn chế xuất khẩu khoáng sản hoặc sản phẩm mà giá trị khoáng sản trong giá trị hàng hóa thô chưa qua chế biến, khuyến khích chế biến sâu.
Đồng thời, việc điều chỉnh thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng ô tô để hỗ trợ doanh nghiệp chủ động trong đầu tư phát triển sản xuất nâng cao năng lực cạnh tranh trước bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế đang tới gần.
Nội dung sửa đổi của Luật cũng góp phần đơn giản, minh bạch, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, đẩy mạnh cải cách hành chính và hiện đại hoá công tác quản lý thuế, phù hợp với xu thế cải cách hệ thống thuế.
Nhiều quy định mới về hoàn thuế giá trị gia tăng
Luật bổ sung quy định, dịch vụ chăm sóc người cao tuổi thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng nhằm khuyến khích xã hội hóa, thu hút các nhà đầu tư trong nước, nước ngoài đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc người neo đơn, yếu thế trong xã hội.
Luật cũng sửa đổi quy định về hoàn thuế giá trị gia tăng đối với trường hợp cơ sở kinh doanh có số thuế giá trị gia tăng đầu vào chưa được khấu trừ lũy kế sau ít nhất 12 tháng hoặc ít nhất sau 4 quý, thay vào đó doanh nghiệp được kết chuyển số thuế giá trị gia tăng chưa khấu trừ hết (không hoàn) để khấu trừ vào số thuế giá trị gia tăng kỳ sau nhằm bảo đảm phù hợp với bản chất của thuế giá trị gia tăng, giảm thủ tục trong kê khai khấu trừ và nộp, hoàn thuế giá trị gia tăng.
Đối với dự án đầu tư, bổ sung quy định cơ sở kinh doanh không được hoàn thuế giá trị gia tăng mà được kết chuyển số thuế chưa được khấu trừ của dự án đầu tư theo pháp luật về đầu tư sang kỳ tiếp theo đối với các trường hợp:
Dự án đầu tư của cơ sở kinh doanh không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký; kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi chưa đủ các điều kiện kinh doanh theo quy định của Luật Đầu tư hoặc không bảo đảm duy trì đủ điều kiện kinh doanh trong quá trình hoạt động.
Dự án đầu tư khai thác tài nguyên, khoáng sản được cấp phép từ ngày 1/7/2016 hoặc dự án đầu tư sản xuất sản phẩm hàng hóa mà tổng trị giá tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng lượng chiếm từ 51% giá thành sản phẩm trở lên theo dự án đầu tư.
Đồng thời, để đồng bộ với quy định này, Luật đã bổ sung quy định sản phẩm xuất khẩu là hàng hóa được chế biến từ tài nguyên, khoáng sản có tổng trị giá tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng lượng chiếm từ 51% giá thành sản phẩm trở lên thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng để khuyến khích chế biến sâu, tạo giá trị gia tăng trong nước.
Luật cũng đã quy định cơ sở kinh doanh không được hoàn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu để xuất khẩu, hàng hóa xuất khẩu không thực hiện việc xuất khẩu tại địa bàn hoạt động hải quan theo quy định của Luật Hải quan.
Thực hiện hoàn thuế trước, kiểm tra sau đối với người nộp thuế sản xuất hàng hóa xuất khẩu không vi phạm pháp luật về thuế, hải quan trong thời gian 2 năm liên tục; người nộp thuế không thuộc đối tượng rủi ro cao theo quy định của Luật Quản lý thuế.
Quy định như nêu trên là nhằm bảo đảm chính sách minh bạch, đồng bộ với các văn bản pháp luật có liên quan.
Điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô
Quy định về giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hóa nhập khẩu là giá do cơ sở nhập khẩu bán ra nhằm bảo đảm bình đẳng giữa hàng hóa nhập khẩu và hàng hóa sản xuất trong nước trước bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.
Theo đó, Luật bổ sung quy định làm rõ giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với trường hợp cơ sở nhập khẩu, cơ sở sản xuất bán hàng cho cơ sở kinh doanh thương mại là cơ sở có quan hệ công ty mẹ, công ty con hoặc các công ty con trong cùng công ty mẹ với cơ sở sản xuất, cơ sở nhập khẩu hoặc cơ sở kinh doanh thương mại là cơ sở có mối quan hệ liên kết để bảo đảm minh bạch.
Về thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô chở người dưới 24 chỗ, để thực hiện chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô và phù hợp với bản chất của từng loại xe, Luật đã quy định điều chỉnh giảm có lộ trình thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô dưới 9 chỗ có dung tích xi lanh từ 2.000cm3 trở xuống.
Tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt ở mức cao và đặc biệt cao đối với các dòng xe có dung tích xi lanh trên 3.000cm3 vì đây là những dòng xe tiêu hao nhiên liệu, kích thước lớn chưa phù hợp với điều kiện hạ tầng giao thông và thu nhập người dân, lượng khí thải ra môi trường lớn.
Giảm thuế, miễn thuế sử dụng đất phi nông nghiệp
Luật đã quy định miễn thuế đối với hộ gia đình, cá nhân có số thuế sử dụng đất phi nông nghiệp phải nộp hàng năm từ 50.000 đồng trở xuống để giảm bớt khó khăn cho hộ gia đình có thu nhập thấp, đặc biệt là hộ gia đình ở miền núi, vùng sâu vùng xa.
Ngoài ra, Luật còn sửa đổi quy định về tỷ lệ tính tiền chậm nộp thuế tại Luật Quản lý thuế theo mức bằng 0,03%/ngày (thay cho mức 0,05%/ngày) tính trên số tiền thuế chậm nộp để tháo gỡ khó khăn cho người nộp thuế và phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay khi lãi suất cho vay ngân hàng đã giảm về mức 8%-9%/năm.
Phạm Đình Thi (Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài Chính)