Những người giữ hồn Trung Thu truyền thống: Bài 2- Giữ nghề làm mặt nạ giấy bồi
Đến nay, những chiếc mặt nạ giấy bồi không chỉ là đồ chơi con trẻ, mà còn là một sản phẩm du lịch hấp dẫn nhiều du khách trong và ngoài nước.
* Những chiếc mặt nạ thấm đẫm hồn Việt Sạp hàng bán mặt nạ giấy bồi của vợ chồng nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa – Đặng Hương Lan nằm nép mình giữa những sạp hàng đồ sộ đồ chơi hiện đại trên phố Hàng Lược (Hà Nội).Nghệ nhân Đặng Hương Lan mải mê với việc sắp xếp những chiếc mặt nạ lên sạp, chào đón khách hỏi mua, còn nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa lại bận rộn với việc kéo dây điện, thắp sáng cho gian hàng, rồi chăng ô phòng trời mưa gió…
Nghệ nhân Đặng Hương Lan kể, từ khoảng hơn 1 tháng trước Tết Trung Thu, ngày nào hai vợ chồng ông bà cũng dậy từ sớm ngồi vẽ, rồi sắp xếp hàng để chuyển cho khách đến mang đi. Đến chiều, ông bà lại đẩy xe chở mặt nạ ra phố Hàng Lược ngồi bán. Những ngày cận kề Tết Trung Thu, nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa thường được các đơn vị, tổ chức mời đi tham gia sự kiện, giới thiệu nghề làm mặt nạ giấy bồi cho lớp trẻ, một mình bà lại ngồi trên phố bán hàng.
Có tận mắt chứng kiến vợ chồng nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa - Đặng Hương Lan tỉ mỉ, cẩn trọng thực hiện từng công đoạn, từng chi tiết nhỏ để làm nên một chiếc mặt nạ giấy bồi, mới có thể hiểu được tâm huyết của vợ chồng nghệ nhân gửi gắm trong những chiếc mặt nạ giấy bồi ấy. Đầu tiên phải chế tạo những khuôn đúc hình mặt nạ bằng xi măng. Sau đó, xé từng mảnh giấy nhỏ, dùng hồ dán bồi lên khuôn đúc có sẵn. Công đoạn này phải làm hết sức cẩn thận để mặt nạ căng, mịn và không bị nhăn. Sau khi bồi đủ các lớp giấy, mặt nạ được mang phơi khô dưới nắng để có độ cứng cáp. Cuối cùng là công đoạn tô sơn. Từng lớp sơn được tô vẽ tỉ mỉ, khéo léo lên từng chiếc mặt nạ. Lớp sơn này khô, mới tiếp tục tô lớp sơn khác lên để tránh bị nhòe. Quá trình tô màu được thực hiện tỉ mỉ, cẩn trọng trong từng nét vẽ… Qua đôi bàn tay khéo léo của vợ chồng nghệ nhân, những chiếc mặt nạ giấy bồi hình Ông Địa, Thị Nở, rồi hình đầu trâu, mặt ngựa, ông hổ - báo, hình thổ dân da đỏ, có cả Tôn Ngộ Không… cứ lần lượt hiện ra một cách sinh động và thấm đẫm hồn Việt. Nghệ nhân Đặng Hương Lan cho biết, hiện nay, hai vợ chồng bà có khoảng 30 khuôn mặt nạ khác nhau. Ngoài những chiếc mặt nạ truyền thống như Ông Địa, Thị Nở, mặt nạ hình trâu, ngựa, hổ, báo… mấy năm gần đây, một số phụ huynh tìm đến đề nghị làm thêm mẫu hình người nhện, siêu nhân… Chiều lòng khách, ông Hòa lại cặm cụi chế tạo thêm những khuôn đúc hình mặt nạ hiện đại cho các cháu chơi đùa. * Địa chỉ văn hóa của Thủ đô Nói về lịch sử nghề làm mặt nạ giấy bồi của gia đình, nghệ nhân Đặng Hương Lan kể, bà sinh ra trong một gia đình trí thức. Cha là giáo sư dạy Sinh học, mẹ là bác sỹ. Gia đình bà vốn đông anh chị em, mỗi năm, đến dịp Trung Thu, cha thường hay tự tay làm những chiếc mặt nạ để cho các con vui chơi. Ông rất khéo tay, nên những chiếc mặt nạ ông làm ra rất đẹp. Nhà đông con, cuộc sống eo hẹp, các cụ làm thêm mặt nạ giấy bồi bán để có thêm thu nhập trang trải cuộc sống gia đình. Khi bà Lan lấy chồng, thấy con rể khéo tay, lại cẩn thận, cha bà đã truyền lại nghề cho vợ chồng bà Lan. Vậy là, vợ chồng ông Hòa, bà Lan vừa tham gia công tác, vừa làm thêm mặt nạ giấy bồi để kiếm thêm thu nhập nuôi các con ăn học. Sau này, ông bà nghỉ hẳn công việc nhà nước, chuyên tâm theo nghề, tính đến nay đã trên 40 năm. Gia đình nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa - Đặng Hương Lan là những người duy nhất còn làm mặt nạ giấy bồi ở phố cổ Hà Nội hiện nay. Khi được hỏi, lý do gì khiến ông bà giữ nghề cho đến nay, nghệ nhân Đặng Hương Lan chia sẻ, có lẽ cũng là cái nghiệp. Lúc đầu, ông bà làm nghề chỉ để có thêm thu nhập, tạo điều kiện cho các con ăn học. Nhưng rồi cùng với thời gian, các con đã trưởng thành, có việc làm ổn định, ông bà vẫn gắn bó với nghề. Các con thấy bố mẹ vất vả, cứ bắt ông bà bỏ nghề để an hưởng tuổi già, nhưng ông bà không bỏ được. Nhiều người đến gặp ông bà, nói lời cảm ơn, nhờ ông bà không ngại vất vả, mà nghề truyền thống còn giữ được cho đến ngày nay. Nhiều phụ huynh còn tìm đến gặp và cảm ơn ông bà đã giữ nghề, để con họ biết được ngày xưa bố mẹ đã từng có những đồ chơi như thế. Có bạn trẻ tìm đến tận nhà ông bà để theo học làm mặt nạ giấy bồi… “Chính tình cảm của những người yêu mến chiếc mặt nạ giấy bồi ấy, mà vợ chồng tôi cảm thấy việc làm của mình có ý nghĩa với xã hội, để có thêm động lực và quyết tâm giữ nghề”, bà Lan chia sẻ. Bên cạnh việc làm đồ chơi cho trẻ em trong những dịp Trung Thu, nhiều năm nay, gian nhà nhỏ của vợ chồng nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa - Đặng Hương Lan còn trở thành một địa chỉ văn hóa để du khách nước ngoài đến trải nghiệm.Nhiều công ty du lịch đã liên hệ với ông bà, đưa du khách đến tham quan và trải nghiệm các công đoạn làm mặt nạ giấy bồi. Hầu hết các du khách sau khi được trải nghiệm đều rất thích thú, nhiều người đến tham quan, rồi mua các loại mặt nạ về để làm quà cho người thân.
Gần 40 năm làm nghề, mong muốn lớn nhất của vợ chồng nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa – Đặng Hương Lan là tìm được người người yêu nghề, có tâm với nghề để ông bà truyền dạy lại nghề, để có thể giữ lại một nét văn hóa truyền thống của đất Kinh kỳ cho các thế hệ mai sau./. >>> Bài cuối: Phục hồi con giống đồ chơiTin liên quan
-
Đời sống
Giữ hồn Trung Thu truyền thống: Bài 1: Thiên nga bông – đồ chơi đậm nét Việt
06:48' - 11/09/2019
Đến nay, phố cổ Hà Nội chỉ còn lại duy nhất một gia đình gắn bó với nghề làm thiên nga bông – đó là gia đình bà Vũ Thị Thanh Tâm, ở phố Hàng Lược.
-
Hồ sơ doanh nghiệp
450 phần quà Trung thu đến với trẻ em nghèo xã Lộc Thành
15:46' - 10/09/2019
Công ty Du lịch Việt - Vietravel phối hợp cùng Nhóm từ thiện Sống để chia sẻ - Sống để yêu thương đã tổ chức Chương trình “Đêm trăng yêu thương 2019” và tặng quà cho trẻ em nghèo.
-
Hàng hoá
Bánh Trung thu truyền thống hút khách
13:19' - 10/09/2019
Chị Trịnh Thị Vân, chủ cửa hàng bánh Trung thu trên phố Trần Hưng Đạo, thành phố Nam Định cho biết, các loại bánh nhân đậu xanh, sen nhuyễn, khoai môn, thập cẩm tiêu thụ mạnh.
-
Hồ sơ doanh nghiệp
Tổng công ty May 10 tổ chức Trung thu cho con em nhân viên
20:36' - 08/09/2019
Ngày 8/9/2019, Tổng công ty May 10 đã tổ chức Tết Trung thu với chủ đề “Trung thu hành động vì môi trường” cho các cháu là con cán bộ công nhân viên trong toàn Tổng công ty.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Vụ lật sà lan trên biển Lý Sơn: Xác định danh tính 4 nạn nhân tử vong
20:11'
Chiều 25/4, bốn thi thể trong vụ chìm tàu kéo LA-06695 và lật sà lan LA-06883 sáng 24/4 trên vùng biển cách đảo Lý Sơn khoảng 3 hải lý đã được tàu SAR 412 đưa vào cảng Dung Quất.
-
Kinh tế & Xã hội
Cháy khách sạn ở Ấn Độ, nhiều người thương vong
20:03'
Cảnh sát Ấn Độ cho biết ít nhất 6 người đã thiệt mạng và 18 người bị thương trong vụ hỏa hoạn xảy ra tại một khách sạn ở miền Đông Ấn Độ ngày 25/4.
-
Kinh tế & Xã hội
XSMT 26/4. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay ngày 26/4/2024. XSMT thứ Sáu ngày 26/4
19:30'
Bnews. XSMT 26/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 26/4. XSMT thứ Sáu. Trực tiếp KQXSMT ngày 26/4. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 26/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSMB 26/4. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay ngày 26/4/2024. SXMB thứ Sáu ngày 26/4
19:30'
Bnews. XSMB 26/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 26/4. XSMB thứ Sáu. Trực tiếp KQXSMB ngày 26/4. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Sáu ngày 26/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSMN 26/4. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay ngày 26/4/2024. SXMN thứ Sáu ngày 26/4
19:30'
Bnews. XSMN 26/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 26/4. XSMN thứ Sáu. Trực tiếp KQXSMN ngày 26/4. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu ngày 26/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSVL 26/4. Kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay ngày 26/4/2024. SXVL ngày 26/4
19:00'
Bnews. XSVL 26/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 26/4. XSVL thứ Sáu. Trực tiếp KQXSVL ngày 26/4. Kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay ngày 26/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSBD 26/4. Kết quả xổ số Bình Dương hôm nay ngày 26/4/2024. SXBD ngày 26/4
19:00'
XSBD 26/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 26/4. XSBD Thứ Sáu. Trực tiếp KQXSBD ngày 26/4. Kết quả xổ số Bình Dương hôm nay ngày 26/4/2024. Kết quả xổ số Bình Dương hôm nay.Kết quả xổ số Bình Dương.
-
Kinh tế & Xã hội
Kết quả Vietlott Power 6/55 ngày 26/4 - Kết quả xổ số Vietlott ngày 26 tháng 4 năm 2024
19:00'
Bnews. Kết quả Vietlott Power 6/55 ngày 26/4 - Kết quả xổ số Vietlott hôm nay ngày 26 tháng 4 năm 2024 - Xổ số Vietlott Power 6/55 hôm nay.
-
Kinh tế & Xã hội
Chùm ảnh Lễ trao Giải thưởng Báo chí Thông tấn xã Việt Nam năm 2023
18:25'
Chiều 25/4/2024, tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia diễn ra Lễ trao Giải thưởng Báo chí Thông tấn xã Việt Nam năm 2023.