Ninh Bình siết chặt chống khai thác IUU, hướng tới nghề cá bền vững

Nhằm cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo của Trung ương về công tác chống khai thác IUU (khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định), thời gian qua tỉnh Ninh Bình luôn tăng cường quản lý khai thác và phát triển bền vững ngành khai thác thủy sản; tổ chức sản xuất an toàn, hiệu quả nâng cao đời sống ngư dân, góp phần đảm bảo an ninh, quốc phòng và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Quyết liệt và đồng bộ 

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình Trần Anh Dũng, tỉnh quyết tâm hoàn thành 100% việc đánh dấu tàu cá và lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) cho tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên; 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên được theo dõi, giám sát qua Hệ thống giám sát tàu cá khi tham gia hoạt động trên biển và được thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tại cảng; đảm bảo 100% tàu cá của tỉnh đã đăng ký khi tham gia hoạt động phải được cấp giấy phép khai thác thuỷ sản và đồng bộ trên Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase) theo quy định; xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm khai thác IUU, đặc biệt là các hành vi vi phạm liên quan đến thiết bị VMS.

Ngư dân dùng bè chở các loại hải sản từ tàu đánh cá vào bờ ở xã Giao Phúc để bán. Ảnh: Công Luật - TTXVN

Cùng với đó, tỉnh tiếp tục tập trung hoàn thiện hạ tầng các cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá và cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá đáp ứng nhu cầu phát triển của đội tàu trong và ngoài tỉnh, đồng thời đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường theo quy định; chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân của tỉnh vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, vi phạm quy định chống khai thác IUU, cùng với cả nước nỗ lực tháo gỡ cảnh báo Thẻ vàng của Ủy ban châu Âu.

Căn cứ các quy hoạch, kế hoạch của Trung ương tham mưu xây dựng và triển khai kế hoạch; rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh quy định về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản đảm bảo phù hợp với các quy định của Trung ương và thực tiễn của tỉnh; xây dựng và triển khai các chính sách về phát triển thủy sản bền vững, đồng thời hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và nâng cao sinh kế cho cộng đồng ngư dân.

Tỉnh tiếp tục quan tâm đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện cơ sở hạ tầng nghề cá và kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nguồn lực, trang thiết bị tại cảng cá; ưu tiên bố trí kinh phí đầu tư, nâng cấp, duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng nghề cá tại các cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão theo quy hoạch; kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nguồn lực và thường xuyên đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cơ quan quản lý thủy sản địa phương, đặc biệt tại các cảng cá đảm bảo thống nhất và đảm bảo mô hình tổ chức quản lý cảng cá, mô hình thanh tra, kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm khai thác IUU thống nhất, đồng bộ. Sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ của Ban quản lý Cảng cá nhằm đảm bảo quản lý và thống nhất về chuyên môn, nghiệp vụ đối với toàn bộ các cảng cá, khu neo đậu trên địa bàn tỉnh.

Đặc biệt, tỉnh Ninh Bình chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường kiểm soát, xử lý nghiêm đối với các tàu cá “3 không”;  không đăng ký, không giấy phép khai thác, không đăng kiểm; xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực khai thác thủy sản, đặc biệt là đối với các tàu cá vi phạm khai thác IUU, đánh bắt sai vùng, sai tuyến; quản lý chặt chẽ hạn ngạch Giấy phép khai thác thủy sản, thực thi hiệu lực, hiệu quả các quy định về vùng cấm, thời gian cấm và nghề cấm hoạt động ở các vùng biển; triển khai đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản theo quy định.

Tích cực chuyển đổi số để quản lý

Tỉnh Ninh Bình quyết liệt chỉ đạo các cấp, ngành tích cực thực hiện chuyển đổi số, vận hành và khai thác hiệu quả dữ liệu từ phần mềm Vnfishbase, đảm bảo số hóa toàn bộ thông tin, dữ liệu, quy trình nghiệp vụ phục vụ cho công tác quản lý nghề cá tại địa phương; tổ chức, hướng dẫn cho các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác hải sản hợp pháp ở các vùng biển giáp ranh và ngoài vùng biển Việt Nam theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam, nước sở tại và các tổ chức quản lý nghề cá khu vực; theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá trước lúc rời cảng đi khai thác và khi cập cảng; tăng cường kiểm tra, kiểm soát điều kiện hoạt động của toàn bộ tàu cá trước khi rời cảng, đặc biệt đối với các tàu có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU.

Người dân vận chuyển thùng hải sản đã mua lên bờ để mang đi tiêu thụ tại Chợ cá Giao Hải xã Giao Phúc. Ảnh: Công Luật - TTXVN

Các cấp, các ngành kiên quyết ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá không đủ điều kiện theo quy định vẫn tham gia khai thác hải sản; lập danh sách, khoanh vùng đối tượng, nắm chắc địa bàn để theo dõi, quản lý chặt chẽ và kịp thời phát hiện, ngăn chặn các tàu cá có dấu hiệu nghi vấn tổ chức đi khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài; công khai thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm tuyên truyền, răn đe, giáo dục; từ chối cho tàu cá cập cảng và xử lý theo quy định đối với các trường hợp không khai báo trước khi cập cảng, không nộp báo cáo khai thác, nhật ký khai thác theo quy định; kiểm soát toàn bộ sản lượng thủy sản được bốc dỡ qua cảng cá theo quy định về chống khai thác IUU; nâng cao năng lực về nhân sự và cơ sở vật chất cho tổ chức quản lý Cảng cá nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác quản lý về chuyên môn, nghiệp vụ đối với các cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá trên địa bàn tỉnh.

Đối với việc theo dõi, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá trên biển, tỉnh Ninh Bình chỉ đạo các lực lượng chức năng tổ chức thường trực và thực hiện hiệu quả công tác khai thác, sử dụng, vận hành hệ thống giám sát tàu cá, đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, thông suốt, kết nối, chia sẻ dữ liệu đồng bộ với hệ thống giám sát tàu cá quốc gia. Đặc biệt thời gian tới, tỉnh tiếp tục xử lý nghiêm các chủ tàu không lắp đặt thiết bị VMS hoặc đã lắp đặt nhưng mất tín hiệu VMS khi hoạt động trên biển và các quy định về khai thác thủy sản; tập trung điều tra, xử lý nghiêm, dứt điểm các tổ chức, cá nhân môi giới, móc nối, cố tình đưa tàu cá và ngư dân của tỉnh khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, bị lực lượng chức năng trong nước phát hiện hoặc bị bắt giữ, xử lý bởi phía nước ngoài; tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin giữa các lực lượng chức năng của tỉnh nhằm đảm bảo thực hiện triệt để, đồng bộ và thống nhất trong công tác điều tra, xử lý các hành vi khai thác IUU theo quy định.

Các cấp, các ngành tăng cường theo dõi, kiểm tra, kiểm soát sản lượng thủy sản khai thác tại cảng cá, bến cá; ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong truy xuất nguồn gốc, đảm bảo số hóa quy trình nghiệp vụ theo dõi, giám sát sản phẩm hải sản từ khai thác theo toàn bộ chuỗi giá trị, đáp ứng yêu cầu của thị trường tiêu thụ trong nước và quốc tế; minh bạch hóa toàn bộ quá trình luân chuyển của sản phẩm hải sản từ khai thác đảm bảo được xác nhận, chứng nhận không vi phạm khai thác IUU và truy xuất được nguồn gốc để phòng ngừa gian lận thương mại; tiếp tục thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra nhằm ngăn chặn hiệu quả việc đưa sản phẩm hải sản có nguồn gốc từ hoạt động khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài (vi phạm IUU) xâm nhập vào địa bàn tỉnh.

Bố trí đầy đủ nguồn lực, nhân lực tại cảng cá và Văn phòng Đại diện kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá để thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá và thủy sản khai thác trong nước cũng như nhập khẩu; phối hợp kiểm tra tàu cá ra vào tại cảng cá, kiên quyết không cho ra khơi những tàu cá không đảm bảo các yêu cầu theo quy định. Đảm bảo không còn tình trạng tàu cá chưa lắp thiết bị VMS, không có giấy phép khai thác, không có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, hết hạn đăng kiểm vẫn đi hoạt động và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm. 

Phối hợp, bố trí tàu của lực lượng Biên phòng, tàu Kiểm ngư thường xuyên neo đậu chốt chặn 24/24h tại 5 cửa Hà Lạn, Ninh Cơ, Ba Lạt, Cửa Đáy, Cửa Càn nhằm ngăn chặn, phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm quy định về khai thác IUU, kiên quyết không cho phép tàu cá vi phạm xuất bến ra khơi; chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, chính quyền các cấp mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá hoạt động khai thác thủy sản, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác IUU và thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng.