Pháp: Rủi ro tiềm năng xuất phát từ xuất khẩu vũ khí
Theo bài viết, kể từ 4 năm qua, kim ngạch xuất khẩu vũ khí “Made in France” (Sản xuất tại Pháp) liên tục phá kỷ lục và đạt đỉnh vào năm 2015 với tổng giá trị lên đến 16,92 tỷ euro. Thành tích này đã được “phân tích, mổ xẻ” về những lý do dẫn đến sự thành công trên thị trường quốc tế của ngành công nghiệp quốc phòng của Pháp.
Tuy nhiên, không một ai đặt câu hỏi về những rủi ro có thể có đối với quyền lợi của Pháp khi xuất khẩu các loại vũ khí tiên tiến cho đến khi Viện Quan hệ quốc tế Pháp (IFRI) công bố một nghiên cứu mang tên “Chính sách của Pháp nhằm hỗ trợ xuất khẩu quốc phòng”.
Theo Lucia Beraud-Sudreau (tác giả của nghiên cứu này), “người ta có thể đưa ra giả thuyết rằng việc bán vũ khí hạn chế quyền tự chủ của Pháp thay vì sẽ giúp đảm bảo lợi ích của Pháp”. Theo đánh giá của IFRI, các hợp đồng xuất khẩu nhân danh quyền tự chủ chiến lược có thể tạo ra một sự phụ thuộc vào các quốc gia khách hàng.
Còn theo nhận định của ông Hervé Guillou, Giám đốc điều hành của tập đoàn công nghiệp quốc phòng DCNS, trong khi ngành công nghiệp quốc phòng Pháp vào năm 2012 chỉ phụ thuộc vào doanh thu xuất khẩu vũ khí ở mức 20% thì con số này gần đây lên tới 50% đối với nhóm hải quân.
Còn Lucie Beraud-Sudreau thì đặt câu hỏi “Liệu yếu tố về xuất khẩu vũ khí có thể thách thức các lợi ích khác liên quan tới Pháp và các đối tác chiến lược? Cần nhớ rằng luật về chương trình quân sự 2014-2019 của Pháp được xây dựng dựa trên đánh giá rằng việc xuất khẩu các máy bay chiến đấu Rafale có thể giúp đạt được sự cân bằng tài chính.
Paris đã gặt hái những thành công qua các hợp đồng bán máy bay Rafale cho Ai Cập, Qatar và Ấn Độ. Bên cạnh đó, tác giả của nghiên cứu này cho rằng nhu cầu xuất khẩu cũng đặt ra “rủi ro cho quyền tự chủ chiến lược của Pháp” bằng cách trở thành một ưu tiên hơn đối với các nhu cầu của lực lượng vũ trang Pháp.
Theo kế hoạch, 6 chiếc Rafale đã sẵn sàng được giao cho khách Ai Cập và công tác đào tạo phi công nước ngoài cũng chiếm nguồn lực đáng kể của phi công Pháp.
Cuối cùng, Lucia Beraud-Sudreau tiếp tục đặt ra mối nghi ngại về tầm quan trọng của xuất khẩu vũ khí trên khía cạnh công nghiệp và kinh tế sẽ định hướng các quyết định ngoại giao - chiến lược, và phải chăng việc bán vũ khí cho Saudi Arabia đã khiến Pháp chấp nhận đi cùng với chính sách đối ngoại của quốc gia này?
Nghiên cứu của IFRI nhận định: “Trong trường hợp này, bán vũ khí, thay vì là kết quả tích cực của quan hệ đối tác chiến lược giữa Pháp với các quốc gia khác, ngược lại sẽ trở thành mục tiêu chính cho việc tìm kiếm các quan hệ đối tác như thế”.
Hơn nữa, xuất khẩu vũ khí “có rủi ro gắn liền với các lực lượng vũ trang Pháp”. Ví dụ rõ nhất là trong cuộc Chiến tranh vùng Vịnh, lực lượng không quân Pháp đã phải đối mặt với các chiến đấu cơ Mirage F1 mà Pháp bán cho Saddam Hussein vài năm trước đó.
Trường hợp tại chiến trường Libya gần đây cũng tương tự, do trong những năm 2007-2008, Pháp ký với chế độ Gaddafi một hợp đồng nhằm hiện đại hóa các máy bay chiến đấu Mirage F1 và tên lửa chống tăng Milan.
Việc chuyển giao công nghệ có tiềm ẩn về những rủi ro lâu dài trong lĩnh vực công nghiệp và chiến lược hay không cũng là một vấn đề bởi chuyển giao công nghệ sẽ tăng cường sức mạnh cho đối thủ cạnh tranh với Pháp hiện nay và cả các đối thủ của Pháp trong tương lai.
Theo nghiên cứu này của IFRI, những chuyển giao công nghệ ẩn chứa nhiều rủi ro cho chính phủ cũng như đối với lĩnh vực công nghiệp bởi rất dễ mất các tiến bộ công nghệ. Hơn nữa, sự chuyển giao công nghệ sẽ cho phép các quốc gia thụ hưởng thu hẹp khoảng cách công nghệ với quốc gia xuất khẩu.
Cụ thể, chuyển giao công nghệ dẫn đến sự xuất hiện các tác nhân mới trên thị trường vũ khí toàn cầu. Và các tác nhân này sẽ quay lại cạnh tranh và chiếm mất việc làm tại các thị trường trong nước bao gồm cả sản xuất và/hoặc các dịch vụ bảo dưỡng đi kèm...
Nghiên cứu của IFRI cũng cho biết hiện đã quá đủ để quan sát và đánh giá những hậu quả của việc chuyển giao công nghệ thời gian qua.
Năm 1980, thông qua Aerospatiale (nay là Airbus), Pháp bán 50 giấy phép cho việc sản xuất các trực thăng AS-365 Dauphin/ AS-565 Panther cho Trung Quốc. Nhưng vào những năm 1990, Trung Quốc vẫn tiếp tục sản xuất các máy bay trực thăng loại này và vượt quá số lượng giấy phép ủy quyền.
Bất chấp những nguy cơ từ chuyển giao công nghệ, xuất khẩu vũ khí từ các tác nhân mới đã trở nên ngày càng quan trọng trong những năm gần đây. Theo đánh giá của tổ chức Frost & Sullivan, giá trị xuất khẩu vũ khí từ các tác nhân mới có thể tăng từ mức 36,36 tỷ USD vào năm 2012 lên 49,61 tỷ USD vào năm 2021.
Tạp chí Jane’s cũng tính toán rằng trong thời gian giữa năm 2012 và 2022, những công ty quốc phòng của các tác nhân mới sẽ có doanh số lên đến 100 tỷ USD tại các thị trường ngoài Mỹ và châu Âu. Chắc chắn đây sẽ là những “quả bom nổ chậm” đối với ngành công nghiệp phương Tây.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Nga cắt giảm ngân sách quốc phòng
13:32' - 15/06/2017
Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố sẽ cắt giảm ngân sách quốc phòng trong vòng 3 năm tới, xuống mức tương đương 2,7-2,8% GDP.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu vũ khí của Đức giảm mạnh
07:50' - 14/06/2017
Theo số liệu của Chính phủ Đức cho biết xuất khẩu vũ khí của nước này giảm 13% trong năm 2016 và tiếp tục giảm trong 4 tháng đầu năm 2017.
-
Kinh tế Thế giới
Bộ quốc phòng Mỹ theo đuổi kế hoạch tăng cường sức mạnh quân sự trong tình hình mới
12:27' - 13/06/2017
Tại Mỹ, tình trạng thiếu hụt ngân sách quốc phòng kéo dài nhiều năm đã phần nào ảnh hưởng tới ý chí chiến đấu của binh lính Mỹ
-
Kinh tế Thế giới
Xung quanh thương vụ mua bán vũ khí giữa Mỹ và Saudi Arabia
05:30' - 13/06/2017
Kho vũ khí của Saudi Arabia sẽ trở nên "khổng lồ, phong phú và đa dạng" sau khi nước này ký với Mỹ hợp đồng mua vũ khí trị giá 110 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Chi tiêu quốc phòng của Ấn Độ lớn thứ 5 thế giới
13:47' - 25/04/2017
Chi tiêu quân sự của Ấn Độ đã tăng khoảng 8,5%, lên 55,9 tỷ USD trong năm 2016, đưa nước này trở thành nước chi tiêu quốc phòng lớn thứ 5 thế giới.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Chính quyền Mỹ đe dọa rút chứng nhận học thuật của Đại học Harvard
15:38'
Về phía Harvard, nhà trường khẳng định sẽ kiên định bảo vệ cộng đồng trường và các nguyên tắc cốt lõi trước những "hành động vô căn cứ" từ chính phủ liên bang.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đánh thuế nhập khẩu 50% đối với đồng từ ngày 1/8
09:41'
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/7 đã công bố mức thuế quan mới 50% đối với đồng, sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/8, nhằm thúc đẩy sự phát triển trong nước của ngành công nghiệp này.
-
Kinh tế Thế giới
Thủ tướng Đức lần đầu tiên điều trần trong phiên tranh luận chung của Quốc hội
08:43'
Thủ tướng Friedrich Merz đã có bài phát biểu và trả lời chất vấn của các bên đối lập một cách ngắn gọn, bình tĩnh và tự tin.
-
Kinh tế Thế giới
EU tiết lộ "chiến lược tích trữ" để chuẩn bị cho khủng hoảng
08:42'
EU cho biết kế hoạch tích trữ này nhằm bảo đảm tính liên tục của các mặt hàng chủ chốt khi xảy ra khủng hoảng như mất điện diện rộng, thảm họa thiên nhiên, xung đột hay đại dịch.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống D.Trump tuyên bố áp thuế 50% đối với hàng hóa Brazil
08:07'
Ngày 9/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Washington sẽ áp thuế 50% đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu từ Brazil, tăng vọt so với mức 10% mà nước này đã công bố vào tháng 4.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống D.Trump tiếp tục công bố mức thuế quan đối với 6 quốc gia
07:39'
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/7 tiếp tục thông báo các mức thuế quan mới với 6 quốc gia, bao gồm Algeria, Iraq, Libya, Moldova, Brunei và Philippines.
-
Kinh tế Thế giới
Thuế quan của Mỹ: Chuyên gia đánh giá tác động đối với ASEAN
18:04' - 09/07/2025
Các mức thuế mới của Mỹ áp lên hàng hóa từ ASEAN có thể gây thiệt hại nhiều hơn cho người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nền kinh tế xuất khẩu trong khu vực.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ áp thuế 50% với đồng và tiếp tục chiến dịch thuế quan với các đối tác
10:36' - 09/07/2025
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 8/7 tuyên bố sẽ không gia hạn thời hạn áp thuế quan với hàng chục nền kinh tế ngày 1/8, đồng thời công bố kế hoạch áp mức thuế riêng 50% đối với mặt hàng đồng nhập khẩu
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ giảm bớt sản xuất dầu mỏ trong năm 2025
10:20' - 09/07/2025
Mỹ sẽ sản xuất ít dầu mỏ hơn so với dự báo trước đây do giá dầu giảm khiến các nhà sản xuất trong nước cắt giảm hoạt động.