So sánh bảo hiểm xã hội với bảo hiểm thương mại - Một sự so sánh khập khiễng

21:53' - 30/06/2018
BNEWS Việc mang sản phẩm của doanh nghiệp so sánh với sản phẩm của một chính sách xã hội quan trọng là một sự so sánh khập khiễng.
Tiếp nhận hồ sơ, thu bảo hiểm xã hội. Ảnh: TTXVN
Thời gian qua các trang mạng xã hội đã so sánh lợi ích của việc tham gia bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu với việc tham gia bảo hiểm nhân thọ, gửi tiết kiệm. Việc mang sản phẩm của doanh nghiệp so sánh với sản phẩm của một chính sách xã hội quan trọng là một sự so sánh khập khiễng.
Nhìn từ kinh nghiệm quốc tế, tại nhiều quốc gia có kinh tế phát triển, nền công nghiệp hiện đại hóa ở mức tiên tiến nhất, kinh tế thị trường được xây dựng hoàn chỉnh, vận hành với đầy đủ các quy luật vốn có, chính sách bảo hiểm xã hội vẫn được duy trì một cách bền vững và luôn coi đây là chính sách quan trọng Nhà nước phải duy trì thực hiện, bên cạnh hệ thống bảo hiểm tư nhân, thương mại. Quan trọng hơn, lương hưu nhận từ bảo hiểm xã hội vẫn là nguồn thu nhập cơ bản với mọi người già ở các quốc gia phát triển; nguồn thu từ bảo hiểm thương mại hay tiền tiết kiệm từ ngân hàng chưa bao giờ đủ để bảo đảm duy trì an sinh cho cả cộng đồng ở mọi quốc gia.
Phải khẳng định các tính toán cho rằng việc tham gia bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu mang lại quyền lợi khi về hưu thấp hơn quyền lợi khi họ gửi tiết kiệm hoặc tham gia bảo hiểm nhân thọ trong 20 năm là hoàn toàn sai lầm, bởi lẽ giữa bảo hiểm xã hội và gửi tiết kiệm hay mua bảo hiểm nhân thọ có sự khác biệt rất lớn. Sự khác biệt lớn nhất là ở mục đích: bảo hiểm xã hội là loại hình bảo hiểm phi lợi nhuận và quỹ bảo hiểm xã hội được Nhà nước bảo hộ nghĩa là không bị phá sản, còn các ngân hàng hoạt động nhằm mục đích sinh lời, là nghề kinh doanh có lời nhất và cũng có thể bị phá sản, trong trường hợp phá sản, tiền gửi tiết kiệm có thể bị mất trắng.
Khi gửi tiết kiệm, người tham gia được hưởng một khoản tiền lãi theo kỳ hạn của tiền gửi, sau thời gian khoảng 20 - 30 năm thì giá trị của khoản tiền gốc còn lại rất ít. Đây là điều ngược lại với bảo hiểm xã hội khi tiền đóng bảo hiểm xã hội được trả lại bằng việc điều chỉnh tăng theo chỉ giá tiêu dùng (CPI) qua từng năm theo quy định của Chính phủ và trở thành căn cứ để tính lương hưu. Trong thời gian tham gia bảo hiểm xã hội, khi chết thì thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội đều được ghi nhận để tính hưởng chế độ tử tuất. Khi đã hưởng lương hưu thì mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế. Trong thực tế, gần như hàng năm Nhà nước đều điều chỉnh tăng lương hưu. Chỉ tính riêng cho giai đoạn từ năm 2003 đến nay, Chính phủ nhiều lần điều chỉnh lương hưu với mức tăng từ khoảng 7,5 đến 9,3 lần (tùy theo nhóm đối tượng) so với mức lương hưu tại thời điểm năm 2002.
Ngoài ra, trong toàn bộ thời gian hưởng lương hưu người lao động được quỹ bảo hiểm xã hội trả kinh phí để cấp thẻ bảo hiểm y tế và được hưởng các quyền lợi về khám, chữa bệnh bình đẳng với mọi người khác mà không phụ thuộc vào mức phí tham gia, loại bệnh... Khi người hưởng qua đời, người lo mai táng còn được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm chết, thân nhân được hưởng chế độ tử tuất (trợ cấp hàng tháng hoặc một lần). Đây là ưu điểm vượt trội của bảo hiểm xã hội. Đối với gửi tiết kiệm thì số tiền lãi là mức xác định và giá trị của khoản tiền lãi sẽ ngày càng thấp do tác động của yếu tố trượt giá (lạm phát).
Con số tính toán cho thấy, đóng bảo hiểm xã hội và gửi tiết kiệm 20 năm tính từ năm 2008 (năm 2008 là năm đầu tiên thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện) với số tiền gửi tiết kiệm bằng số tiền đóng bảo hiểm xã hội duy trì trong suốt 20 năm và số tiền đóng bảo hiểm xã hội được tính bằng tỷ lệ % theo quy định của từng thời kỳ tính trên số tiền người tham gia lựa chọn làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội là 5 triệu đồng thì lợi ích chênh lệch là rất lớn. Cùng với số tiền đầu tư là 249,6 triệu đồng, nhưng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì được hưởng an sinh xã hội trọn đời với tổng số tiền được hưởng là hơn 2,16 tỷ đồng đối với nữ và đối với nam là 1,78 tỷ đồng; nhiều hơn gửi tiết kiệm lên tới 973,3 triệu đồng đối với nữ và 598,3 triệu đồng đối với nam.
Trường hợp tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì lợi ích là vô cùng lớn do số tiền người lao động phải bỏ ra đóng bảo hiểm xã hội chỉ là 90,76 triệu đồng, vì phần còn lại do đơn vị đóng. Ngoài ra, người lao động trong suốt thời gian hưởng lương hưu được khám, chữa bệnh do quỹ bảo hiểm y tế chi trả với số tiền không thể thống kê được, bởi lẽ ai cũng biết, khi đã ở dốc bên kia của cuộc đời, chi phí cho chăm sóc y tế đối với hầu hết người già là rất lớn./.
Vân - Phương

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục